Özgür Özel’in başına kasket takıp, traktör sürerek geldiği CHP Yozgat mitingi konuşuluyor. Yozgat yerel medyasına göre bu uzun süredir CHP’nin, şehrin en büyük meydanı olan Cumhuriyet Meydanı’nda yaptığı ilk miting.

İktidara yakın medya şehirdeki traktör sayısının 20 bin, mitinge katılan traktör sayısının birkaç yüz olduğunu söylese de, mitinge çevre illerden takviye getirilse de (bindirilmiş hazır kıtasız miting yapan mı var), Özgür Özel’in taktığı türden kasket artık sadece dönem filmlerinde kullanılsa da Yozgat’ın en büyük meydanını doldurmak CHP için önemli bir meydan okuma.

Yozgat, ülkenin batısında çok da iyi anılan şehirlerden biri değildir. Orta Anadolu ile ilgili bütün oryantalist klişelerden nasibini almıştır.

Özellikle sosyal medyanın “ölmeden önce gidilmemesi gereken şehirler” listelerine üst sıralardan girmiş “şamar oğlanı” şehirlerdendir.

1927’de Yozgat’ta öğretmenlik yapmış Sabahattin Ali’nin İstanbul’daki arkadaşına yazdığı mektup arada hatırlatılır:

“Burası beni muhakkak çıldırtacak. Ne basit muhit Yarabbi. Düşün kardeşim, konuşulacak bir insan bile yok. Hepsi alelade, hepsi dümdüz. Memleketin civarı hep bozkır, gözünün alabildiği kadar çıplak dağlar uzanıyor… Yalnız Yozgat’ın tam karşısında bir çam ormanı var… Ama o da bu dümdüz araziye yakışmıyor… Adeta kirli bir bakkal önlüğüne yamanmış yeşil bir kadifeye benziyor. Ahali fesat, dedikoducu. kendimi yalnız okumaya verdim. Kitap, gazete, mektup okumakla vakit geçiriyorum.”

Kıs kıs gülünen bu mektuptaki Anadolu şehrinden bugünlerde kime böyle bahsetmiyor.

“Yozgat bile” diye başlayan cümlelerle Yozgat, AK Parti iktidarının gidişinin müjdecisi olarak selamlanıyor.

Özellikle mitingde bir çiftçinin yaptığı konuşmada söylediği “Turpunan, şalgamınan devlet idare edilmez” sözü şimdiden bir slogana döndü.

Sözün hemen Sovyet propaganda afişleri sitiliyle posterleri bile yapıldı.

Sözü önce “Turp ile şalgam ile devlet idare edilmez” yazanlar sonra bu fazla İstanbullu tashihi düzeltip, otantik halini yazdılar.

Sosyal medyada Cumhuriyet’i, demokrasiyi korumaktan bahseden Yozgatlı çiftçilerin videoları dönüyor.

Yozgat’ın yerel gazetelerine bakılırsa Yozgatlılar bu kadar övgü karşısında şaşkın.

Daha CHP’ye yakın bir yerel gazetede yazan kıdemli bir yazar şehrin “gerici, yobaz, bozkır kasabası” imajının böylece değişmesinden duyduğu memnuniyeti yazmış.

Yozgat övgüleri, en az yergileri kadar abartılı ve heyecanlı görünüyor.

Yozgat zannedildiği gibi herkesin Türkmen ve sünni olduğu bir şehir değil.

Zorunlu göçler ve devletin iskan politikalarıyla şehirde çok sayıda Sünni Kürt, Alevi Kürt, Alevi Türkmen, Çerkes, Kasnakçı (Abdal), Boşnak köyü var.

Yozgatlı Bekir Bozdağ’ın Kürtlüğü yıllar sonra ortaya çıkmıştı. Yusuf Aslan da Yozgat Aydıncıklı bir Çerkes’ti.

Bu etnik ve mezhebi çeşitlilik yüzünden Yozgat, uzun yıllar sağın kalesi de değildi.

1961’den 1977’ye kadar Yozgat’ın 6 milletvekilinden 2’si hep CHP’liydi.

Mesela 1965 seçimlerinde Yozgat’tan AP ve CHP ikişer milletvekili çıkarmış, Türkiye İşçi Partisi, Yozgat’ta yüzde 5’i geçerek 15 milletvekilinden birini bu şehirden kazanmıştı.

98 yaşında hala hayatta olan TİP Yozgat Milletvekili Yusuf Ziya Bahadanlı, soyadından da anlaşılacağı üzere Yozgat Sorgun’un Alevi köylerinden Bahandınlıydı. Köy Enstitüsü mezunu bir öğretmendi.

1977 seçimlerinde Yozgat’ta CHP birinci parti oldu.

Ama sonra 1980 darbesinin ardından ve çevre illerde yaşanan Alevi pogromlarının da etkisiyle Yozgat’tan ciddi bir Alevi göçü oldu, şehir 80’den sonra sağın kalesi haline geldi.

Ama hala CHP’nin şehirde yine özellikle Alevi nüfusa dayanan ciddi bir oyu var.

2018’de CHP’nin Yozgat’tan milletvekili vardı. 2023 genel seçimlerinde CHP, İYİ Parti listesine destek vererek seçime girdi ve eski ANAP’lı bakan Lütfullah Kayalar şehrin dört milletvekilinden biri olarak Meclis’e girdi.

2019’da Çayıralan ilçesini CHP kazanmıştı. Boğazlıyan’da 2024’de kılapyı farkla kaybetti. Çayıralan, Yerköy, Çandır gibi ilçelerde yüzde 25’in üzerine oylar aldı.

Memleket Partisi’nin Türkiye’de aldığı tek belediye Yozgat’ın Sorgun ilçesine bağlı Bahadın kasabası. TİP’li milletvekili çıkarmış kasabada son seçimde Memleket Partisi birinci, DSP ikinci, CHP üçüncü olmuş.

Yozgat’taki CHP mitinginde “Turpunan, şalgamınan devlet idare edilmez” cümlesini kuran çiftçi Alevi, Kürt, Çerkes köyleri olan Aydıncık ilçesinin Kazankaya köyündenmiş.

Köyde son yerel seçimde 435 oy AK Parti’ye, 254 oy CHP’ye çıkmış.

Röportajları dönen diğer Yozgatlı çiftçilerden “Cumhuriyet elden gidiyor, tarikatlara ülke veriliyor” diyen birinin CHP Aydıncık İlçe Başkanı, birinin ise CHP meclis üyesi olduğu ortaya çıkmış.

Yani Yozgat hiçbir zaman CHP’lilerin hiç olmadığı, miting yapamadığı bir şehir olmadı. Ve tabii Yozgatlı çiftçiler bir anda “aydınlanmadı”.

Anadolu’dan CHP’liler için henüz bir güneş doğmuyor!

Ama bu demek değil ki, Yozgatlılar gözü kapalı AK Parti’ye oy vermeye devam ediyorlar.

Yozgat, mesela İzmir’den, Edirne’den ya da Muğla’dan daha çabuk oyunun rengini değiştirebilen bir şehir.

Sadece mevcut belediye başkanı Kazım Arslan’ın profili bile bu şehirde kimsenin oyunun kimsenin cebinde olmadığının bir ispatı.

HAS Parti’nin Yozgat’taki kurucusu olan Arslan, sonra AK Parti’ye geçmiş. 2014’de belediye başkanı seçilmiş, 2019’da AK Parti onu aday göstermeyince bağımsız girip kıl payı farkla kaybetmiş, 2024’de bu kez Yeniden Refah’ın adayı olup, AK Parti’i geçerek seçimi kazanmış.

AK Parti’nin oyu şehirde sürekli düşüşte. Ama düşen oylar MHP ya da Yeniden Refah’a gidiyor.

Yani gerektiğinde tepkisini göstermekten çekinmeyen ama gidecek adres arayan bir şehirden bahsediyoruz. Tıpkı Konya, Malatya, Kayseri, Adıyaman, Rize gibi..

Ama birkaç traktör ve dolu bir meydan gören CHP’liler ümitlerini artırsa da en azından seçim sonuçlarına bakınca Yozgatlı sağcılar için CHP henüz bir alternatif gibi durmuyor.

Bu adresin CHP olması şimdilik kolay değil.

Çünkü Yozgat CHP’liler için hala “Yozgat bile” diye karşılanan, yeni keşfedilmiş ve hayat olan bir gezegen.

Köylülerin bile artık tercih etmediği kasket takarak jest yapan genel başkan ve Yozgatlıları bile şaşırtan aşırı çiftçi övgülerinde saklanan yabancılık duygusunun geçmesi için yıllara ihtiyaç var.

Ama en azından Yozgat’ın artık CHP ve Batı’daki muhalifler için gitmesek de görmesek de bizim olan ama ölmeden önce gidilmemesi gereken şehirlerden biri olmaması, Sabahattin Ali’nin içine hafakanlar bastıran, oyları Erdoğan’ın ve Bahçeli’nin cebinde bozkırın ortasındaki sağcı bir kasabadan ibaret olmadığının anlaşılması iyi bir başlangıç.

Siyaset de böyle farkındalıklarla başlıyor.