ÖNCE İsveç'in NATO üyeliğinin Türkiye tarafından onaylanması, ardından 40 adet Blok 70 F-16 savaş uçağı ve 79 uçak için modernizasyon kiti talebinin ABD tarafından kabulü ile iki ülke arasında baştan belirlenen yol haritasının büyük bir kısmı tamamlandı.

Her iki taraf da; “Güven tazelendi, ikili ilişkiler önemli bir yükten kurtuldu” tespitinde bulunuyor. Peki bundan sonra hem F-16’lar süreci hem de iki ülke ilişkilerinde süreç nasıl işleyecek?

YENİ DÖNEM TANIMI

- Amerikalı kaynaklar iki ülke arasında yeni bir dönemin başladığına vurgu yapıyorlar.

- Amerikalı kaynaklar kongre sürecinin sorunsuz tamamlanmasından dolayı büyükelçinin herhangi bir niyet mektubu sunmasına gerek olmadığını ifade etti. Bu çerçevede doğrudan taraflar arası müzakerelere geçilecek.

- Tedarik paketi için 3 ayrı sözleşme üzerinde çalışılacak. Bu sözleşmelerde hem teslim tarihleri hem de kesin fiyatlandırmalar yer alacak.

- Sürecin sonunda hükümetler arası nihai sözleşme imzalanacak.

- Süreç sadece F-16’larla sınırlı kalmayacak. ABD’den iki önemli heyet bahar aylarında Türkiye’de olacak. Biri enerji, diğeri ise ticaret heyeti. ABD özellikle yeşil enerji ile ilgileniyor ve bu konuda işbirliği yapmak istiyor. Ticaret heyetinde ise ABD’li 50 büyük firmanın CEO’larının mayıs ayında Türkiye’ye gelmesi planlanıyor.

- Öte yandan üst düzey ziyaretler de planlanıyor. Yeni güven ikliminde diplomatik usul açısından önce Hakan Fidan’ın ABD’ye resmi ziyarette bulunması, ardından da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ikili görüşme yapması gündemde.

- Ancak hem Türkiye’deki hem de ABD’nin seçimler nedeniyle bu görüşmelerin nasıl bir takvime oturtulabileceği üzerinde de çalışılıyor.

- Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ikili görüşmesi temmuz ayında Washington’da yapılacak olan NATO Zirvesi’nde de olabilir.

11 YIL SONRA MISIR’A DOĞRU...

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önce Birleşik Arap Emirlikleri, ardından da Mısır temaslarını izliyoruz. İsrail’in Gazze katliamı sürerken, İsrail Başbakanlık Ofisi’nden 9 Şubat’ta yapılan açıklamada, Binyamin Netanyahu’nun ordu ve güvenlik teşkilatına, Gazze Şeridi’nin güneyine saldırı düzenlenmesi ve buraya sığınmış yaklaşık 1.5 milyon Filistinli’nin yerinden edilmesi için gerekli planın hazırlanması talimatını verdiği açıklanmıştı. Bahsettiğimiz alan Refah... İsrail saldırıyı başlattı. Şüphesiz Erdoğan’ın temaslarındaki en önemli gündem maddesini Refah’a saldırının önlenmesi ve alınacak tedbirler oluşturacaktır.

- İlk durak Birleşik Arap Emirlikleri... Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2013’den bu yana düzenlenen Dünya Hükümetler Zirvesi’ne, 120’den fazla ülkeden çok sayıda Devlet ve Hükümet Başkanı, uluslararası kuruluş temsilcisi ve özel sektörden önde gelen isimlerin yer aldığı kapsamlı toplantıya katılacak.

- Onur konuğu olarak davetli olan Erdoğan ana konuşmacı olarak hitap edecek.

- BAE ile ikili ilişkilerin de ele alınması bekleniyor. Çeşitli alanlarda 40’dan fazla anlaşma imzalandı. İlişkiler, 2023 Temmuz’da “Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey” seviyesine yükseltildi.

- İki ülke arasında, enerji, savunma sanayisi ve yeni teknolojiler alanlarında işbirliğinin daha da genişletilmesi planlanıyor.

GÖZLER ERDOĞAN-SİSİ GÖRÜŞMESİNDE

Cumhurbaşkanları düzeyinde son ziyaret 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından 7 Şubat 2013’te yapılmıştı. Mısır’da geçtiğimiz aralık ayında yapılan seçimlerin ardından Abdülfettah es-Sisi yeniden cumhurbaşkanı koltuğuna oturdu. Türkiye- Mısır arasındaki sorunlu ilişkiler geride bırakıldı, 2023 yılında diplomatik ilişkiler büyükelçi düzeyine yükseltildi. İki lider süreçte 10 Eylül’de G-20 Zirvesi’nde ve 11 Kasım’da Riyad’da düzenlenen Gazze konulu İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Birliği Ortak Zirvesi’nde görüşmüşlerdi. Bu görüşmede;

- Gazze meselesi ana konu olacaktır. Özellikle de Refah’a İsrail saldırısının durdurulması konuşulacaktır.

- Doğu Akdeniz’de işbirliği, Libya, Sudan ve Somali başta olmak üzere bölgesel konular da masada olacak.

- İki ülke ilişkilerinde üst düzey işbirliği mekanizmalarının yeniden canlandırılması da gündemde.

- Mısır, Türkiye’nin Afrika’daki en büyük ticaret ortağı. Ticaret hacminin 15 milyar dolara çıkartılması hedefleniyor.

FIRST, with the approval of Sweden's NATO membership by Turkey, and then the acceptance by the USA of the request for 40 Block 70 F-16 fighter jets and modernization kits for 79 aircraft, a large part of the road map determined from the beginning between the two countries has been completed.

Both sides state that “Trust has been renewed, bilateral relations have been relieved of a significant burden.” So how will the F-16 process and the relations between the two countries proceed from now on?

DEFINITION OF THE NEW ERA

- American sources emphasize that a new era has begun between the two countries.

- American sources stated that since the congressional process was completed without any problems, there was no need for the ambassador to submit a letter of intent. In this context, direct negotiations between the parties will begin.

- 3 separate contracts will be worked on for the supply package. These contracts will include both delivery dates and final pricing.

- At the end of the process, the final intergovernmental agreement will be signed.

- The process will not be limited to just F-16s. Two important delegations from the US will be in Turkey in the spring. One is an energy delegation, the other is a trade delegation. The US is particularly interested in green energy and wants to cooperate in this regard. The trade delegation is planning to bring the CEOs of 50 major US companies to Turkey in May.

- On the other hand, high-level visits are also planned. In the new climate of trust, in terms of diplomatic procedure, first Hakan Fidan's official visit to the US and then President Tayyip Erdoğan's bilateral meeting are on the agenda.

- However, due to the elections in both Turkey and the US, work is being done on how to schedule these meetings.

- President Erdoğan's bilateral meeting may also take place at the NATO Summit to be held in Washington in July.

TOWARDS EGYPT AFTER 11 YEARS...

We are following President Erdoğan’s contacts first with the United Arab Emirates and then with Egypt. While Israel’s Gaza massacre was ongoing, the Israeli Prime Minister’s Office announced on February 9 that Benjamin Netanyahu had instructed the army and security forces to prepare a plan to launch an attack on the southern Gaza Strip and displace approximately 1.5 million Palestinians who had taken refuge there. The area we are talking about is Rafah… Israel launched the attack. Undoubtedly, the most important agenda item in Erdoğan’s contacts will be preventing the attack on Rafah and the measures to be taken.

- The first stop is the United Arab Emirates... President Erdoğan will attend the World Government Summit, which has been held since 2013, a comprehensive meeting attended by many Heads of State and Government from more than 120 countries, representatives of international organizations and leading figures from the private sector.

- Erdogan, who was invited as the guest of honor, will address as the main speaker.

- Bilateral relations with the UAE are also expected to be discussed. More than 40 agreements were signed in various fields. Relations were raised to the level of "High Level Strategic Council" in July 2023.

- It is planned to further expand cooperation between the two countries in the fields of energy, defense industry and new technologies.

ALL EYES ON ERDOĞAN-SISI MEETING

The last presidential visit was made by the 11th President Abdullah Gül on February 7, 2013. Following the elections held in Egypt last December, Abdel Fattah el-Sisi was reinstated as president. The problematic relations between Turkey and Egypt were left behind and diplomatic relations were elevated to the ambassadorial level in 2023. The two leaders met during the process at the G-20 Summit on September 10 and at the Joint Summit of the Organization of Islamic Cooperation and the Arab League on Gaza held in Riyadh on November 11. In this meeting;

- The Gaza issue will be the main topic. In particular, stopping the Israeli attack on Rafah will be discussed.

- Regional issues, particularly cooperation in the Eastern Mediterranean and Libya, Sudan and Somalia, will also be on the table.

- The revival of high-level cooperation mechanisms in relations between the two countries is also on the agenda.

- Egypt is Turkey's largest trading partner in Africa. The trade volume is aimed to be increased to 15 billion dollars.