2024 yerel seçim sonuçlarının, muhalefetin özgüvenini yükseltmesi, dolayısıyla da ilk genel seçimde iktidar olmayı hedeflemeleri elbette çok doğal. Nitekim yeni genel başkanı ve iddialı cumhurbaşkanı adaylarıyla CHP’de ve onu destekleyen kamuoyunda böyle bir hava oluşmuş durumda.

Ancak aradan geçen 6 ayın sonunda ortaya çıkan bazı belirtiler, işlerin muhalefetin istediği gibi gitmediğini göstermeye başladı. Bunları sanki seçim varmış gibi sağdan soldan yağan anketler üzerinden söylemiyorum. İki sebeple. Birincisi anket firmaları birkaç istisna dışında güvenilir olma vasfını ne yazık ki yitirmiş durumda. İkincisi, elbette sahada pek çok veri elde edilebilir. Fakat muhtemel bir genel seçimin sonuçlarına dair ölçümlerin sağlıklı olabileceği bir ortamda değiliz.

AK PARTİ HAREKETLİ

AK Parti’de kongre takvimi işledikçe belirgin bir hareketliliğin, aynı zamanda bunu besleyen bir moral yükselişin olduğunu gözlemliyorum. Seçim sonuçlarından sonra haklı olarak ağır biçimde eleştirilen parti mekanizmaları, yoğun çalışmalar yürütüyor. Neyin ne kadar toparlanacağına dair ilk tablo, kuşkusuz büyük kongreyle karşımıza çıkacak. Ancak oraya kadar giden sürecin de bize önemli ipuçları vermesi mümkün.

O zaman şunu da aktaralım. AK Parti’nin kongrenin merkezinde yer aldığı bir siyasi gündemi var. Burada küskünleri yeniden kazanmanın, yerelde tercih değiştirenlere ulaşabilmenin ve elbette yeni seçmenleri partiye çekebilmenin yol haritası aranıyor. İşlerinin çok zor olduğu da ortada.

Bununla doğrudan ilgili, hatta belki de en belirleyici olan gündem maddesi ekonomik tablo. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek uzun yıllardır takip ettiğim bir isim. Siyasetçi tanımına fazlaca uymayan yapısı herkesin malumu. Ama şu özelliğini biliyorum. İnanmadığı bir şeyi söylemiyor, bazen rahatsız edici düzeyde gerçekçi.

Gerek yurtiçinde, gerekse uluslararası zeminlerde verdiği mesajlar giderek daha olumlu hale geliyor. Eğer ekonomide hissedilir bir rahatlama başlarsa, bunun siyasi süreçleri doğrudan ve tabii Cumhur İttifakı lehine etkileyeceği açık. Etrafımızda büyüyen ateş çemberini de dikkate alarak temkinli olmaktan yanayım. Ancak her durumda ekonomi genel seçime giden yolun en büyük dinamiği.

ERDOĞAN'IN DIŞ POLİTİKA KREDİSİ

Ateş çemberi demişken, yine gidişatı doğrudan ilgilendiren bir başlığa değinelim. Ortadoğu’nun kalbinde yaşayan bir ülkenin, bir yıldır her gün daha kötüye giden çatışmalardan etkilenmemesi söz konusu değil elbette. Bu sürecin nasıl yönetileceği sadece bize ait dinamikler etrafında şekillenmiyor.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ve AK Parti hükümetlerinin dış politika konusunda her zaman ortalamanın üzerinde bir güvene sahip olduğunu biliyoruz. Şunu söylemek yanlış olmaz. Cumhurbaşkanı ve mevcut hükümet, Türkiye’nin etrafındaki bu yakıcı süreçleri ve küresel ölçekteki karşılıklarını yönetme konusunda toplumda hala ciddi bir krediye ve desteğe sahip.

CHP VE DIŞ POLİTİKA

Bu tezimin bir yanında ise CHP’nin hala dış politikaya dair özgün bir söyleme sahip olmaması yer alıyor. Bu denli ağır sorunların yaşandığı bir coğrafyada meseleyi ele alma biçimleri de sıkıntılı.

Sıcak örnek. TBMM’de kapalı oturumda siyasi partilere Dışişleri ve Savunma bakanları bilgi verdiler. Bu uygulamanın daha sık tekrarlanması gerekiyor öncelikle bunu söyleyeyim. Ancak toplantı sonrasında CHP lideri Özgür Özel’in yaptığı açıklamalar, az önce ifade ettiğim “toplumsal kredi” tablosunun belki de en önemli nedeni.

“Akşam haber kanallarında dış politika konuşanların, askeri strateji konuşanların verdiği bilgilerden bir fazlası söylenmedi. Bilmediğimiz hiçbir şey söylemediler." Bu yaklaşımın, hele de bu denli kritik bir konuda ortaya konulması iki bakımdan sıkıntılı. İlki, partiler üstü bir konuda meseleyi tam da iktidarı eleştirdikleri gibi bir “iç politika malzemesi”ne dönüştürüyor. İkincisi madem hükümet tarafı bilmedikleri bir şey söylemiyor; CHP’nin bu sorunlar karşısındaki tavrını ve söylemini duymak kamuoyunun hakkı değil mi?

CHP, 2023 Mayıs seçimlerini ekonomi başta olmak üzere tüm dinamikler kendi lehlerine olmasına rağmen neden kaybettiğini, belki daha doğru ifadeyle toplumun devlet yönetimini kendilerine neden emanet etmediğini hala analiz edebilmiş görünmüyor. Meselenin Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığı üzerinden açıklanması, kongre kazanmaya yetmiş olabilir. Ama daha fazlasına değil.

DEM'E UZATILAN EL VE CHP

Buyurunuz aktardıklarımı zenginleştirecek bir başka örnek ve başlık.

Salı günü MHP lideri Devlet Bahçeli, Çarşamba günü ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, 1 Ekim’de meclis çatısı altında DEM Parti’ye uzatılan elin ne anlama geldiğine dair önemli mesajlar verdiler. Dünkü yazımda ayrıntılı bir değerlendirme aktardım. Ama şunu tekrarlamış olayım. Türkiye, kendi iç dengelerinin yanısıra, siyasi sınırlarının dışında kendisini ilgilendiren sorun ve tehditleri de parantezine alan yeni bir hamle inşa ediyor. Yeni çözüm süreci filan diyerek bunu sabote etmeye ya sulandırmaya çalışanlara aldırış etmeden söyleyeyim. Hayati önemde bir adım atılıyor.

Peki, CHP’nin bu yeni duruma dair yaklaşımı nedir? Memnunuz demek mi? “Anayasa’ya uymayanlarla konuşmuyoruz” sözü mü?

CHP, 2023’ün neden kaybedildiğini doğru anlamak zorunda.

It is of course very natural that the 2024 local election results will increase the opposition's self-confidence, and therefore they will aim to come to power in the first general election. Indeed, such an atmosphere has been created in the CHP and the public that supports it, with its new leader and ambitious presidential candidates.

However, after 6 months, some signs have started to show that things are not going as the opposition wants. I am not saying these things based on polls pouring in from left and right as if there was an election. For two reasons. First, polling companies have unfortunately lost their ability to be reliable, with a few exceptions. Second, of course, a lot of data can be obtained in the field. However, we are not in an environment where measurements regarding the results of a possible general election can be sound.

AK PARTY IS MOVING

As the AK Party congress calendar progresses, I observe a distinct movement and at the same time a morale boost that feeds this. The party mechanisms, which were rightfully heavily criticized after the election results, are working intensively. The first picture of what and how much will recover will undoubtedly come to us at the grand congress. However, it is possible that the process leading up to that point will also give us important clues.

Then let's also convey this. The AKP has a political agenda that is at the center of the congress. Here, a roadmap is sought to regain the disgruntled, reach those who have changed their preferences locally and of course attract new voters to the party. It is also clear that their job is very difficult.

Directly related to this, perhaps even the most decisive agenda item is the economic picture. Treasury and Finance Minister Mehmet Şimşek is a name I have been following for many years. His structure, which does not quite fit the definition of a politician, is well-known to everyone. But I know this trait of his. He does not say anything he does not believe in, and he is sometimes disturbingly realistic.

The messages he gives both domestically and internationally are becoming increasingly positive. If a noticeable relief begins in the economy, it is clear that this will directly affect the political processes and of course in favor of the People's Alliance. I am in favor of being cautious, considering the growing ring of fire around us. However, in any case, the economy is the biggest dynamic on the road to the general election.

ERDOĞAN'S FOREIGN POLICY CREDIT

Speaking of the ring of fire, let's touch on a topic that directly concerns the course of events. Of course, it is not possible for a country living in the heart of the Middle East not to be affected by the conflicts that have been getting worse every day for a year. How this process will be managed is not shaped around the dynamics that only belong to us.

We know that President Tayyip Erdoğan and the AK Party governments have always had above-average confidence in foreign policy. It would not be wrong to say that the President and the current government still have serious credit and support in society in managing these burning processes around Turkey and their global counterparts.

CHP AND FOREIGN POLICY

On the other hand, my thesis is that the CHP still does not have an original discourse on foreign policy. The way they handle the issue in a geography where such serious problems are experienced is also problematic.

Hot example. The Ministers of Foreign Affairs and Defense briefed the political parties in a closed session in the Turkish Grand National Assembly. Let me first say that this practice needs to be repeated more often. However, the statements made by CHP leader Özgür Özel after the meeting are perhaps the most important reason for the “social credit” picture I just mentioned.

“Nothing more was said than what was given by those talking about foreign policy and military strategy on the evening news channels. They did not say anything we did not know.” This approach, especially on such a critical issue, is problematic in two respects. First, it turns the issue into “domestic policy material” on a subject above parties, just as they criticize the government. Second, since the government side is not saying anything they do not know, doesn’t the public have the right to hear the CHP’s stance and discourse on these issues?

The CHP still does not seem to have been able to analyze why it lost the May 2023 elections despite all the dynamics, especially the economy, being in its favor, or perhaps more accurately, why society did not entrust the state administration to them. Explaining the issue through Kemal Kılıçdaroğlu's candidacy may have been enough to win the congress. But nothing more.

THEY USE HIM AND CHP

Here is another example and title that will enrich what I have conveyed.

On Tuesday, MHP leader Devlet Bahçeli and on Wednesday, President Erdoğan gave important messages about the meaning of the hand extended to the DEM Party under the roof of parliament on October 1. I provided a detailed assessment in my article yesterday. But let me repeat this. Turkey is building a new move that, in addition to its own internal balances, also takes into account the problems and threats that concern it outside of its political borders. Let me say this without paying attention to those who try to sabotage or dilute this by saying a new resolution process. A vital step is being taken.

So, what is the CHP's approach to this new situation? Is it saying that we are satisfied? Is it saying, "We do not talk to those who do not comply with the Constitution"?

CHP must correctly understand why 2023 was lost.