İş dünyasına vergi paketi tasarısını anlatan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, pakete ilişkin getirilen eleştiri ve önerileri not etmekle birlikte, tasarıda değişiklik sinyali vermedi. Harcamalar konusuna ise hiç girmedi.

Oysa ki bugün modern dünya vergi gelirlerini kamu harcama disiplini altında ele alıyor.

Vergi paketinden beklendiği öne sürülen yaklaşık 300 milyar liralık gelir; ülkenin Kur Korumalı Mevduat (KKM) ve 6 Şubat depremleri nedeniyle yüklendiği finansman yükü yanında devede kulak.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından 2 Haziran tarihli en son verilerde KKM hesabı 2 trilyon 553 milyar 607 milyon TL oldu.

Ekonomistlerin belirlemelerine göre, 2022 başında önceki ekonomi yönetimi tarafından “liralaşma” hedefiyle başlatılan KKM’ye ödenen kur farkları ve vazgeçilen stopaj gelirleri dolayısıyla uygulamanın kamuya iki yıllık maliyeti 1.1 trilyon lirayı aştı.

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından Mart 2023'te yayınlanan Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporuna göre depremin maliyeti yaklaşık 104 milyar dolar.

KKM’NİN YANINA ALTIN

MADENCİĞİNİ DE KOYALIM

Şimşek de önceki gün iş dünyasına bu iki gideri karşılamak için vergi gelirlerini artıracak önlemler almaya mecbur olduklarını belirtiyor.

İyi de milleti bu çukura kim ittiyse, o ödesin demek vergi verenlerin hakkı değil mi? Ekonomiyi kötü yönetip KKM kamburunu vatandaşın sırtına yükleyenler, Kamu Özel İşbirlikleri ve Yap-İşlet-Devret projelerinde kamu zararına yol açanlar, imara aykırı alanlarda yapılaşma izinleri verenler, demirden-çimentodan çalanların günahını vatandaşa yüklüyorlar.

Verilecek o kadar çok örnek var ki..

Son olarak Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’ndan Sorumlu CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz, 9 işçiye mezar olan ve büyük bir çevre felaketine yol açan Erzincan İliç altın madenini işleten Anagold firması, 1.35 ton altın bulunduğunu, Enerji Bakanlığı’nın ise bu miktarı 8 ton olarak kaydettiği belgeyi paylaştı.

Arada 6.35 tonluk kayıp altının piyasa değeri 500 milyon dolar!

Geçmiş yazılarımda yer verdiğim bir başka “aldatmacayı” hatırlatayım. Altın madenciliğiyle ilgili çalışmalarıyla tanınan Çevre Mühendisi Yrd. Doç. Dr. Enver Yaser Küçükgül, Normandy Madencilik’in New York Borsası’na açılırken yaptığı resmi bildirimde, Bergama-Ovacık maden sahasında bir ton toprakta 41 gram atın bulunduğunun yazılı olduğu raporu gördüğünü anlatmıştı.

Oysa ki şirketin Türkiye devletine verdiği bilgi ton başına 9 gram altınmış. Bu miktar üzerinden devlete ödeme yapıyor.

MÜSİAD “ÖNCE GÜVEN SAĞLAYIN” DEDİ

TÜRKONFED, DEİK, TOBB, TÜRMOB, MÜSİAD, TİM’in başkan düzeyinde katıldığı diğerlerinin uzman ekipleriyle birlikte iştirak ettiği toplantı yaklaşık 4 saat sürmüş. Bunun son 2 saatinde, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile toplantıya giden Şimşek yer almamış.

Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı ve bakanlık bürokratları iş dünyasından gelen sorulara yanıt vermeye çalışmışlar. MÜSİAD Başkanı Mahmut Asmalı’nın toplantı sonrası basına yaptığı değerlendirme meselenin kritik boyutunu ortaya koyuyor:

Vergide tek tek kanunlarla değil yapısal bir değişiklik olması gerektiğini ilettiklerini vurguladıklarını söyleyen Asmalı, “Biz madde özeline girmedik, dedik ki vergi toplumsal bir sözleşmedir sık sık değişmemeli. Bir vergi reformu olmalı. Vergi gelir kaynağı olarak görülmemeli. Toplumun neredeyse yüzde 50’den fazlası zarar beyan ediyor. Dolayısıyla vergi bilinci oluşturmak şart. Bunun için de güven tesis etmek şart dedik.”

Asmalı’nın vergi gelirlerinin artmasının ön şartı olarak “güven” faktörünü ortaya konmasının şaşırtıcı bir yanı yok. Vatandaş vergi adaletinin sağlandığına, vatandaş parasının verimlilik ilkesi çerçevesinde toplum yararına kullanıldığına ikna olması gerekiyor.

Bunun için de vatandaşın ilk baktığı yer devletin harcama kalemleri…

Kamu ihaleleri, yatırımlar, teşvikler kimlere yönlendiriliyor, etki analizleri yapılıyor mu; şeffaf olarak bilinmesi, hesap verilebilmesi gerekiyor.

TASARRUF TEDBİRLERİNDEN NE SONUÇ ALINDI?

Mayıs ayı başında açıklanan “kamuda tasarruf tedbirleri” sonrası kamusal harcamalarda ne türden bir kısıtlama olmuş? Makam araçlarından, liyakatsiz kadrolarla şişirilen kamu personel bütçesinden, uçaklardan, saraylardan, şatafattan tasarruf olmuş mu?

Gazetelerde şöyle haberler yer aldı…

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın mayıs ayına ilişkin açıkladığı bütçe uygulama sonuçlarına göre, mayıs ayında bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına oranla yüzde 83.3 artarak 1 trilyon 7 milyar 136 milyon liraya, bütçe giderleri de yüzde 83 artışla 787 milyar 728 milyon liraya ulaştı.

AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından harcanabilen ve hesabı sorulamayan örtülü ödenek harcaması da yılın ilk beş ayında 5 milyar 34 milyon TL’ye ulaştı. Mayısta 920 milyon TL’lik örtülü ödenek harcamasına imza atıldı. Bu harcama şubat ve nisan aylarının ardından yılın üçüncü en büyük harcaması oldu.

Önceki akşam izlediğimiz Barış Terkoğlu’nun “Gündem Özel” programının vergi uzmanı konuğu Ozan Bingöl, tasarruf tedbirleri sonrası kamudaki “harcama kalemlerindeki” artışa vurgu yaptı.

Bingöl, tasarruf tedbirlerinin açıklandığı mayıs ayında bir önceki aya göre tanıtım ve temsil giderlerinin yüzde 583, lojman bakım-onarın masraflarının yüzde 244, lojman kira giderlerinin yüzde 164, baskı ciltleme masraflarının yüzde 158 oranında artmasına dikkat çekiyordu.

AKP’li BELEDİYELER KAMUYU MÜLKSÜZLEŞTİRİYOR

Türkiye gazetesi önceki gün AKP’nin Kızılcahamam’daki toplantısında partilileri bilgilendirmek üzere kürsüye çıkan Bakan Şimşek’in belediye başkanlarına, “Sizin mali durumunuz iyi gözükmüyor. Kendi merkezi bütçemiz ile ilgili durumu anlattım. Ama gelgelelim sizin durumunuz merkezi hükümetten çok çok daha kötü. Belediyelerin yıllık personel giderleri bütçe gelirlerinin yüzde 30’unu aşamaz. Hiçbiriniz kanuna uymuyorsunuz. İstihdam bürosuna dönüşmüşsünüz” diye seslendiğini yazmıştı.

Bakanlıktan bu kulis habere ilişkin, “Sayın Bakanımızın sunumu, parti ayrımı yapmaksızın, tüm belediyelerin genel borçluluğuyla ilgili olduğu için uyarılar da o bağlamda yapılmıştır. Parti belediyelerinin mali durumlarına ilişkin ayrı bir sunum yapılmamıştır.” açıklaması geldi.

CHP Sözcüsü Deniz Yücel tarafından, 31 Mart seçimleri sonrası AKP ve MHP’den CHP’ye geçen belediyelerin 100 milyar lira borcu olduğu açıklamasının üzerinden yıllar geçmedi. AKP’li belediyeler aynı tutumlarını sürdürüyorlar mı?

Keşke Şimşek AKP’li belediyelerin yıllardır ödemedikleri önce vergi borçlarını da önlerine koysaydı.

Bakın AKP’li belediyeler ne yapıyor biliyor musunuz? Vergi borçlarına karşılık belediye mülklerini Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı Milli Emlak’a devrediyorlar. Kendileri de ihtiyaç duydukları binalar için kira ödüyorlar.

Dün kamunun mülkiyetinde olan, okul, cami arazisi gibi gayrimenkuller özel sektöre geçiyor.

Vergi tahsilatı adı altında yine kamudan zenginlere bir servet-varlık aktarımı yolu döşeniyor.

Şimşek’in "İstihdam bürosuna dönmüşsünüz" tepkisi, iş dünyasının yabancısı olduğu bir konu değil.

Türk Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Başkanı Orhan Turan’a Şimşek ile yapılacak iş dünyası toplantısı öncesi hazırlıklarını sorduğumda, “Mesele kamuda verimliliği artması” demiş ve eski Ekonomi Bakanlarından AKP Ekonomi İşleri Başkanı Nihat Zeybekçi’nin kamu çalışan oranının yüksek olduğuna dikkat çektiğine işaret etmişti.

2003 yılında Türkiye’de kamuda çalışan kişi sayısı 2 milyon 187 bin 599’du. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın verilerine göre Mart 2024 itibariyle kamuda istihdam edilenlerin sayısı 5 milyon 238 bin 424'e çıktı.

Türkiye’de atanamayan öğretmenler sorunu bile giderilmemişken kamuda çalışan sayısından ziyade “liyakat” sorunu daha büyük önem taşıyor. Ahbap-çavuş ekonomisinin uzantısı olarak parti ilişkisi ya da emmisi olan işe girebiliyor.

Vergi paketinden hedeflenen yaklaşık 300 milyar TL gelirin, 100 Milyar TL’sinin kamu kesiminden beklendiğini belirten Orhan, kamudan tahsil edilmesi gereken tutarın 20 milyar dolar olduğunu vurguluyor.

Bir leğende deniz gören ülkem!

Minister of Treasury and Finance Mehmet Şimşek , who explained the tax package draft to the business world , noted the criticisms and suggestions regarding the package, but did not signal a change in the bill. He never touched upon the issue of expenses.

However, today the modern world handles tax revenues under public expenditure discipline.

Approximately 300 billion lira income claimed to be expected from the tax package; Compared to the financing burden that the country has undertaken due to Exchange Rate Protected Deposits (KKM) and the February 6 earthquakes, it is a small burden.

In the latest data released by the Banking Regulation and Supervision Agency (BDDK) dated June 2, the KKM account was 2 trillion 553 billion 607 million TL.

According to the determinations of economists, the two-year cost of the application to the public exceeded 1.1 trillion liras due to the exchange rate differences paid to the KKM, which was launched with the goal of "liraization" by the previous economic administration at the beginning of 2022, and the foregone withholding tax revenues.

According to the Kahramanmaraş and Hatay Earthquakes Report published by the Presidency of Strategy and Budget in March 2023, the cost of the earthquake is approximately 104 billion dollars.

GOLD NEXT TO KKM

LET'S INCLUDE MINING

Şimşek stated the other day that they were obliged to take measures to increase tax revenues to the business world in order to cover these two expenses.

Well, isn't it the taxpayers' right to say that whoever pushed the nation into this pit should pay? Those who mismanage the economy and put the burden of KKM on the citizens, those who cause public damage in Public Private Partnerships and Build-Operate-Transfer projects, those who give construction permits in areas against zoning, those who steal iron and cement are blaming the citizens.

There are so many examples to give...

Finally, CHP Deputy Chairman Responsible for the Ministry of Energy and Natural Resources, Deniz Yavuzyılmaz , stated that the Anagold company, which operates the Erzincan İliç gold mine, which became the grave of 9 workers and caused a major environmental disaster, contained 1.35 tons of gold, while the Ministry of Energy stated that this amount was 8 tons. He shared the document he saved as.

Meanwhile, the market value of 6.35 tons of lost gold is 500 million dollars!

Let me remind you of another “deception” that I have included in my past articles. Assistant Environmental Engineer, known for his work on gold mining . Assoc. Dr. Enver Yaser Küçükgül, in the official notification made by Normandy Mining to the New York Stock Exchange, stated that he saw the report stating that there were 41 grams of horse in one ton of soil in the Bergama-Ovacık mining area.

However, the information the company gave to the Turkish government was 9 grams of gold per ton. It pays the state based on this amount.

MÜSİAD SAID "ENSURE TRUST FIRST"

The meeting, attended by TÜRKONFED, DEİK, TOBB, TÜRMOB, MÜSİAD and TİM at the chairman level and others with their expert teams, lasted approximately 4 hours. In the last 2 hours of this, Şimşek, who went to the meeting with President Erdoğan, was not present.

Deputy Minister of Treasury and Finance and ministry bureaucrats tried to answer questions from the business world. MÜSİAD President Mahmut Asmalı 's evaluation to the press after the meeting reveals the critical dimension of the issue:

Asmalı said that they emphasized that there should be a structural change in taxes, not individual laws, and said, “ We did not go into the specifics of the item, we said that tax is a social contract and should not change frequently. There must be a tax reform. Taxes should not be seen as a source of income. Almost more than 50 percent of the society declares damage. Therefore, it is necessary to create tax awareness. We said that it is necessary to establish trust for this .”

It is not surprising that Asmalı put forward the " trust " factor as a prerequisite for increasing tax revenues . Citizens must be convinced that tax justice is ensured and that citizens' money is used for the benefit of society within the framework of the principle of efficiency.

For this reason, the first place citizens look at is the state's expenditure items...

To whom are public tenders, investments, incentives directed, are impact analyzes carried out? It needs to be transparent and accountable.

WHAT RESULTS WERE GIVEN FROM THE SAVING MEASURES?

What kind of restriction occurred in public expenditures after the " public savings measures " announced at the beginning of May ? Has there been any savings on official vehicles, the public personnel budget inflated with unqualified staff, airplanes, palaces and pomp?

The following news appeared in the newspapers...

According to the budget implementation results announced by the Ministry of Treasury and Finance for May, budget revenues in May increased by 83.3 percent compared to the same month of the previous year, reaching 1 trillion 7 billion 136 million liras, and budget expenses increased by 83 percent and reached 787 billion 728 million liras.

Covert appropriation expenditure by AKP President Tayyip Erdoğan , which can be spent and cannot be accounted for, reached 5 billion 34 million TL in the first five months of the year. In May, a disguised appropriation of 920 million TL was spent. This expenditure was the third largest expenditure of the year after February and April.

Ozan Bingöl , the tax expert guest of Barış Terkoğlu 's "Agenda Special"program that we watched the previous evening , emphasized the increase in " expenditure items " in the public sector after the austerity measures.

Bingöl pointed out that in May, when the savings measures were announced, promotion and representation expenses increased by 583 percent, housing maintenance and repair expenses by 244 percent, housing rental expenses by 164 percent, and printing binding expenses by 158 percent compared to the previous month.

AKP MUNICIPALITIES ARE DISPOSING THE PUBLIC

Türkiye newspaper reported that Minister Şimşek, who took the podium at the AKP's meeting in Kızılcahamam the other day to inform the party members, said to the mayors , “Your financial situation does not look good. I explained the situation regarding our own central budget. But your situation is much, much worse than the central government. Annual personnel expenses of municipalities cannot exceed 30 percent of budget revenues. None of you are following the law. "You have turned into an employment agency," he wrote.

Regarding this backstage news from the Ministry, " Since the presentation of our esteemed Minister is about the general indebtedness of all municipalities, regardless of party, warnings were made in that context. No separate presentation was made regarding the financial situations of the party municipalities. ” came the statement.

Years have not passed since CHP Spokesperson Deniz Yücel announced that the municipalities that switched from AKP and MHP to CHP after the March 31 elections had a debt of 100 billion lira. Do AKP municipalities continue their same attitude?

I wish Şimşek had brought forward the tax debts of AKP municipalities that they have not paid for years.

Look, do you know what AKP municipalities are doing? In return for their tax debts, they transfer their municipal properties to the National Real Estate affiliated with the Ministry of Treasury and Finance. They also pay rent for the buildings they need.

Real estate, such as school and mosque land, which was previously owned by the public, is transferred to the private sector.

Under the name of tax collection, a path for wealth-asset transfer from the public to the rich is being laid.

Şimşek's response, " You have turned into an employment agency ", is not a subject unfamiliar to the business world.

When I asked Orhan Turan , President of the Turkish Industrialists' and Businessmen's Association (TÜSİAD), about his preparations before the business world meeting to be held with Şimşek, he said, " The issue is to increase efficiency in the public sector " and noted that AKP Economic Affairs President Nihat Zeybekçi , one of the former Ministers of Economy, pointed out that the ratio of public employees is high. he pointed out.

In 2003, the number of people working in the public sector in Turkey was 2 million 187 thousand 599. According to the data of the Presidency Strategy and Budget Directorate, the number of people employed in the public sector increased to 5 million 238 thousand 424 as of March 2024.

While even the problem of unappointed teachers has not been resolved in Turkey, the " merit " issue is of greater importance rather than the number of public employees . As an extension of the crony economy, he can get a job with a party affiliation or his uncle.

Stating that 100 billion TL of the approximately 300 billion TL revenue targeted from the tax package is expected from the public sector, Orhan emphasizes that the amount to be collected from the public is 20 billion dollars.

My country that sees the sea in a basin!