Ukrayna’daki kolektif Batı cephesinin Rusya’da güvenliğin bozulduğu ve Kremlin’in duruma hakim olmadığı algısını yaratmak üzere düzenlediği saldırılara rağmen Vladimir Putin suhuletle beşinci başkanlık dönemine geçti. Putin dereyi geçerken at değiştiren liderlerden değil. Koltuk operasyonları için yeni hükümetin teşekkülünü bekledi.

Putin; Ukrayna savaşının başındaki rezalet tökezlemelerin, ordudaki artan çürümenin ve Vagner’in patronu Yevgeniy Prigojin’in başlattığı isyanın muhatabı olan Savunma Bakanı Sergey Şoygu'yu görevden aldı. Yıllardır beraber yürüdüğü ağır topları kapının dışına atmak yerine yanında tutma geleneğini sürdürdü. Şoygu’yu Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanlığı’na atarken bu koltukta oturan Nikolay Patruşev'i Kremlin’de kendi yardımcısı yaptı. Şoygu açısından konsey başkanlığı tenzil-i rütbe olarak algılansa da durum göründüğünden farklı olabilir. Şoygu konsey başkanlığının yanı sıra savunma ürünlerinin geliştirilmesi ve tedarik edilmesinden sorumlu olan Askeri-Sanayi Komisyonu’nda (MIC) başkan yardımcısı oldu. Ayrıca Askeri-Teknik İşbirliği Federal Servisi'nin (FSMTC) çalışmalarını denetleyecek. Yani öyle eski tüfeklerin kaldırıldığı depoya gitmişe benzemiyor.  

Daha önemlisi; ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Andrei Belousov savunma bakanı oldu. Savaş zamanında asker kökenli olmayan bir ekonomistin Savunma Bakanlığı’na atanması dikkate şayan bir durum. Gerçi üniforma ve madalyalarla poz vermeye bayılsa bile Şoygu da asker değil inşaat mühendisiydi. 

Belli ki savunma sanayinde yeniliklere gitmek, teknoloji transfer etmek, askeri harcamaları kontrol altına almak ve mali disiplini sağlamak için yerleşik yolsuzluk çarklarından uzak biri seçildi. Askeri harcamaların yüzde 3’ten yüzde 6.7’ye çıkması Kremlin’i tedirgin etmişe benziyor. Sovyetler'in çöküşünü hazırlayan süreçte askeri harcamaların yüzde 7.4 olduğunu hatırlatan Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov’un sözlerinden bunun “kritik eşik” olarak görüldüğünü anlıyoruz. Belousov’un bu göreve getirilmesinde ulusal SİHA projesinin geliştirilmesindeki rolünün de etkili olduğu söyleniyor. 

Geçen ay “Şoygu’nun cüzdanı” olarak anılan Savunma Bakan Yardımcısı Timur İvanov’un yolsuzluktan tutuklanması, yeni kabine değişikliğinden sonra da Savunma Bakanlığı Personel Dairesi Başkanı Korgeneral Yuri Kuznetsov’un büyük ölçekli rüşvet suçlamasıyla gözaltına alınması Putin’in askeri alandaki kara deliklere tahammülünün kalmadığını gösteriyor. Rus medyası Keynesyen bir devletçi olan Belousov’un yolsuzlukla anılmayan ender isimlerden biri olduğuna dikkat çekiyor. Kremlin’in diğer ekonomi danışmanlarının aksine Belousov, 2014'te Kırım'ın ilhakını desteklemiş ve Rusya'nın düşmanlarca kuşatıldığı tezini sahiplenmiş muhafazakâr bir iktisatçı. Yani fikren ve siyaseten Putin’le pek uyumlu. Federasyon Konseyi'ndeki konuşmasında "Bana her zaman şu ilke rehberlik etmiştir: Hata yapabilirsin ama yalan söyleyemezsin" demişti. Daha önce önde gelen emtia şirketlerini vergilendirme önerisiyle oligarkları kızdırmış, organize baskı karşısında “Aptallar ve ahmaklar” diyerek direnmişti.

***

Hem kabinede yapılan değişiklikler hem de korunan isimler Ukrayna’daki operasyonları durdurma değil; ordunun uzun vadeli bir savaşa hazırlanması, savunma sanayinde kapasitenin artırılması, yaptırım ve ambargolara dirençli yeni ekonomik modelin oturtulması yönündeki tercihleri yansıtıyor. Anlaşılan Putin yıpratma savaşını tersine çevirmeyi amaçlıyor. 

Batı bloku başlangıçta Rus ordusunun çürümüşlüğü ve ekonomisinin kısıtlılığına bakarak bir ‘çöküş’ senaryosuyla hareket etti. Bu yüzden Mart 2022’de Kiev’i müzakere masasına oturmaktan vazgeçirdiler. Ancak Rusların toparlandığını görünce bu sefer stratejiyi bir yıpratma savaşına çevirdiler. İşgal edilen topraklardan ümidi kesen ama Rusya’yı zaferden mahrum edecek bir kurgu. Belli belirsiz laflarla Ukrayna’ya asker göndermekten bahseden Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un yapmaya çalıştığı şey de NATO’nun neyi yapamayacağını söyleyerek kendi önüne kırmızı çizgiler koymaktansa ‘belirsizlik siyaseti’ güdüp Rusya’yı daha ileri gitmekten alıkoymak. Batılı askeri ve istihbarat uzmanları zaten sahada savaşa yön veriyor. NATO’yu işin içine çekmeden müttefiklerin savaşa nasıl dahil olabileceğine dair sonu gelmez bir tartışma sürüyor. Rusya, Batılı silahların Rusya içindeki hedeflere karşı kullanılamayacağı yönündeki belirlenmiş çizgiyi geçmeyi düşünen İngiltere gibi NATO ortaklarına nükleer dişini gösterdi. Ayrıca Rus Dışişleri “Eğer F-16 uçakları Ukrayna'da ortaya çıkarsa, Rusya modifikasyonlarına bakmaksızın bunları nükleer silah taşıyıcıları olarak değerlendirecektir” uyarısında bulundu. Son günlerde Harkiv’de Ruslar ilerlerken Ukrayna savunma hatlarından durumun çok vahim olduğuna dair açıklamalar geliyor. Top mermisi stokları hızla eriyor. ABD mermi yetiştirmek için Türkiye’de üretim hatlarını devreye soktu ama her şey Rusya’nın kullandığı kapasitenin çok gerisinde. Ukrayna asker toplayamıyor. NATO’nun eğitip donattığı elit birimler cepheden cepheye savrulurken eridi. ABD’nin zar zor onayladığı 61 milyar dolarlık paketle önce Avrupa’da kendi eriyen stoklarını dolduracağı öngörülüyor. Üretimin uzun zaman alacağı da düşünülünce Ukrayna’nın karşı taarruz bir kenara cephe hatlarını tutması bile zor. Gönderilecek 16 kadar F-16’nın da durumu kesinlikle değiştirmeyeceği aşikâr. Ukrayna ordusunun geçen yaz en iyi durumdayken başlattığı taarruz bile büyük bir hayal kırıklığıydı. Amerikan yönetimi seçim sürecinde Afganistan’dan sonra Ukrayna’da da çöküş senaryosu olmasın diye uğraşıyor ama günün sonunda tüm yükü Avrupa’nın sırtına yıkabilirler. Zaten Donald Trump gelirse “Ukrayna, Joe Biden’ın takıntısıydı; Avrupa savaşsın, bana ne!” diyerek kestirip atabilir. 

Böylesi bir ortamda Putin savaşı sonlandırmayı değil yıpratma savaşını tersine çevirmek için elinden geleni deneyebilir. Rusya Merkez Bankası'nın eski danışmanlarından Alexandra Prokopenko’nun dediği gibi: "Putin'in önceliği savaş; yıpratma savaşı ekonomi ile kazanılır." 

Halihazırda silah stoklarının tükendiği, ikame sorunlarının giderilemediği, petrol-doğalgaz tedarikine bağlı sektörlerde baskının arttığı, fiyat artışlarının insanları olumsuz etkilediği, siyasal ve toplumsal bölünmelerin tırmandığı bir Avrupa uzun vadeli bir savaşta daha da yıpranacaktır. 

Buna mukabil Rusya ekonomisi savaşta olup abluka ve yaptırımlarla cebelleşen bir ekonomiye pek benzemiyor. Özellikle kamu maliyesi açısından... 2024’te bütçe açığının yüzde 0.9, enflasyonun yüzde 4.5, GSYH büyümesinin yüzde 2.3 olması öngörülüyor. Bu yılın ilk çeyreğinde federal bütçe gelirleri geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 50 artışla 11.68 trilyon rubleyi buldu. GSYH ocakta yüzde 4.6, şubatta yüzde 7.7 artış gösterdi. İşsizlik oranı yüzde 3. İktisatçılara bakılırsa ekonomi kamu harcamaları, ithal ikamesi ve yabancı şirketlerin yerini almak için gereken ara mal ile hizmet talebindeki artış sayesinde ivme kazanıyor. Ayrıca savaş, ekonomik büyümenin itici motoru haline geliyor. Savaşla bağlantılı sektörlerin iş hacmi yüzde 30-70 arasında artış kaydetti.

***

Şimdi Putin evin içindeki düzenlemeden sonra ilk ziyaretini 16-17 Mayıs’ta Çin’e yapıyor. Ukrayna savaşı, geçmişte ciddi sorunlar yaşamış iki ülke arasındaki ilişkilere daha fazla stratejik derinlik kattı. 2019'da 111 milyar dolar olan ticaret hacmi 2023'te 227.8 milyar dolara yükseldi. Ödemelerin en az yüzde 90'ı ulusal para birimleriyle yapılıyor. Putin gitmeden önce Çin'in Xinhua ajansına verdiği mülakatta Devlet Başkanı Şi Cinping’in Ukrayna savaşını bitirmeye yönelik çözüm önerisini desteklediklerini kaydetti. Beri taraftan Avrupalılar ABD’nin baskılarına rağmen Çin’le kopuşu göze alamıyor. Ve Pekin uluslararası alanda Amerikan ajandasına artan oranda agresif yanıtlar veriyor. Rusya’nın beli kırıldığında sıranın kendisine geleceğini görerek Moskova ile dikkatli bir dayanışma sürdürüyor. Elbette bu silah tedarikini içermiyor. 

Rus malları için Türkiye gibi Batı’ya açılan kapılar bir yana; Çin ve Hindistan’ın başını çektiği Asya penceresi Rusya’ya “Başka dünyalar da var” dedirtti. Orta Asya’da Kırgızistan, Kazakistan ve Tacikistan kapısı da Rus mallarına çalışıyor. Çin ve Rusya ödemelerde yaptırımları atlatacak yollar da arıyor. Rusya ile ilişkilerden dolayı bedel ödemekten kaçınan Şi, son Avrupa turunda Çin’in Ukrayna’daki pozisyonunu “Bu krizin ne yaratıcısı ne tarafı ne de katılımcısı" diye tanımladı. Yine de ABD’nin Çin’i kuşatma stratejisine karşı Rusya ile ortaklık denge etkisi yapıyor. Ve kuşkusuz Putin’in beşinci dönem ziyaretlerine Pekin’den başlaması ve “sınırsız dostluk” vurgusu yapması kolektif Batı’yı delirtmeye yetecektir.

Despite the attacks carried out by the collective Western front in Ukraine to create the perception that security in Russia was deteriorating and the Kremlin was not in control of the situation, Vladimir Putin passed safely to his fifth presidential term. Putin is not one of those leaders who change horses while crossing a stream. He waited for the formation of the new government for seat operations.

Putin; He dismissed Defense Minister Sergey Shoigu, the man responsible for the disgraceful stumbles at the beginning of the Ukrainian war, the growing decay in the army, and the rebellion launched by Vagner's boss, Yevgeny Prigozhin. He continued his tradition of keeping the heavy hitters he had been walking with for years, instead of throwing them out the door. While he appointed Shoigu as the Chairman of the National Security Council, he appointed Nikolay Patrushev, who was sitting in this seat, as his deputy in the Kremlin. Although the council presidency is perceived as a demotion for Shoigu, the situation may be different than it seems. In addition to being chairman of the council, Shoigu also became vice chairman of the Military-Industrial Commission (MIC), which is responsible for the development and procurement of defense products. He will also oversee the work of the Federal Service for Military-Technical Cooperation (FSMTC). So it doesn't look like he went to a warehouse where old rifles are kept.  

More importantly; Deputy Prime Minister responsible for economy Andrei Belousov became defense minister. It is a remarkable situation that an economist without a military background was appointed to the Ministry of Defense during wartime. Although he loved posing with uniforms and medals, Shoigu was also a civil engineer, not a soldier. 

Apparently, someone away from the established corruption wheels was chosen to innovate in the defense industry, transfer technology, control military expenditures and ensure financial discipline. The increase in military expenditures from 3 percent to 6.7 percent seems to have unsettled the Kremlin. We understand from the words of Kremlin Spokesperson Dmitry Peskov, who reminded that military expenditures were 7.4 percent in the period leading to the collapse of the Soviet Union, and that this was seen as a "critical threshold". It is said that Belousov's role in the development of the national UAV project was also effective in his appointment to this position. 

Last month, Deputy Defense Minister Timur Ivanov, who was referred to as "Shoigu's wallet", was arrested for corruption, and after the new cabinet reshuffle, Lieutenant General Yuri Kuznetsov, Head of the Personnel Department of the Ministry of Defense, was detained on charges of large-scale bribery, showing that Putin has no more tolerance for black holes in the military field. is showing. Russian media points out that Belousov, a Keynesian statist, is one of the rare names not associated with corruption. Unlike other Kremlin economic advisors, Belousov is a conservative economist who supported the annexation of Crimea in 2014 and espouses the thesis that Russia is surrounded by enemies. In other words, he is very compatible with Putin, both intellectually and politically. "I have always been guided by this principle: You can make mistakes, but you cannot lie," he said in his speech at the Federation Council. He had previously angered oligarchs with a proposal to tax leading commodity companies, resisting organized pressure by calling them “idiots and fools.”

***

Both the changes made in the cabinet and the names protected do not stop the operations in Ukraine; It reflects the preferences for preparing the army for a long-term war, increasing the capacity of the defense industry, and establishing a new economic model that is resistant to sanctions and embargoes. Putin apparently aims to reverse the war of attrition. 

The Western bloc initially acted with a 'collapse' scenario, considering the decay of the Russian army and the limited economy. That's why they discouraged Kiev from sitting at the negotiating table in March 2022. However, when they saw that the Russians were recovering, this time they changed the strategy to a war of attrition. A fiction that gives up hope of the occupied lands but will deprive Russia of victory. What French President Emmanuel Macron, who talks vaguely about sending troops to Ukraine, is trying to do is to prevent Russia from going further by pursuing a "politics of uncertainty" rather than setting red lines for himself by saying what NATO cannot do. Western military and intelligence experts are already directing the war on the ground. There is an endless debate about how allies can get involved in the war without drawing NATO into the mix. Russia has bared its nuclear teeth at NATO partners such as Britain who are considering crossing the established line that Western weapons cannot be used against targets inside Russia. Additionally, Russian Foreign Affairs warned that “If F-16 planes appear in Ukraine, Russia will consider them as nuclear weapons carriers, regardless of their modifications.” Recently, as the Russians are advancing in Kharkiv, statements have been coming from the Ukrainian defense lines that the situation is very dire. Stockpiles of artillery shells are rapidly depleting. The USA has activated production lines in Turkey to produce bullets, but everything is far behind the capacity used by Russia. Ukraine cannot recruit soldiers. The elite units trained and equipped by NATO melted away as they were scattered from front to front. It is predicted that the USA will first fill its own melting stocks in Europe with the 61 billion dollar package that it has barely approved. Considering that production will take a long time, it is difficult for Ukraine to hold the front lines, let alone counter-attack. It is obvious that the 16 F-16s to be sent will not change the situation. Even the offensive that the Ukrainian army launched last summer, when it was at its best, was a huge disappointment. The American administration is trying to prevent a collapse scenario in Ukraine after Afghanistan during the election process, but at the end of the day, they may put the entire burden on Europe. Anyway, if Donald Trump comes, “Ukraine was Joe Biden's obsession; Let Europe go to war, I don't care!” He can cut it short by saying: 

In such an environment, Putin may try his best not to end the war but to reverse the war of attrition. As Alexandra Prokopenko, a former advisor to the Central Bank of Russia, said: "Putin's priority is war; the war of attrition is won with the economy."

A Europe in which arms stocks are currently depleted, substitution problems cannot be resolved, pressure is increasing in sectors dependent on oil and natural gas supply, price increases negatively affect people, and political and social divisions are escalating, will be further worn out in a long-term war. 

On the other hand, the Russian economy does not resemble an economy that is at war and struggling with blockades and sanctions. Especially in terms of public finance... In 2024, the budget deficit is expected to be 0.9 percent, inflation to be 4.5 percent, and GDP growth to be 2.3 percent. In the first quarter of this year, federal budget revenues amounted to 11.68 trillion rubles, an increase of 50 percent compared to the same period last year. GDP increased by 4.6 percent in January and 7.7 percent in February. The unemployment rate is 3 percent. According to economists, the economy is gaining momentum thanks to public spending, import substitution and the increase in demand for intermediate goods and services needed to replace foreign companies. Moreover, war becomes the driving engine of economic growth. Business volume in war-related sectors increased by 30-70 percent.

***

Now Putin is making his first visit to China on May 16-17 after the arrangement in the house. The Ukrainian war added greater strategic depth to relations between two countries that have experienced serious problems in the past. The trade volume, which was 111 billion dollars in 2019, increased to 227.8 billion dollars in 2023. At least 90 percent of payments are made in national currencies. Before leaving, Putin stated in an interview with China's Xinhua agency that they supported President Xi Jinping's solution proposal to end the Ukrainian war. On the other hand, Europeans cannot afford to break with China despite the pressure from the USA. And Beijing is responding increasingly aggressively to the American agenda internationally. It maintains careful solidarity with Moscow, seeing that it will be its turn when Russia's back is broken. Of course, this does not include the supply of weapons. 

Aside from the doors opening to the West, such as Türkiye, for Russian goods; The Asian window, led by China and India, made Russia say, "There are other worlds." In Central Asia, Kyrgyzstan, Kazakhstan and Tajikistan also serve Russian goods. China and Russia are also looking for ways to bypass sanctions in payments. Xi, who avoids paying the price for relations with Russia, described China's position in Ukraine during his last European tour as "neither the creator nor the party nor the participant of this crisis." Nevertheless, the partnership with Russia has a balancing effect against the US's strategy of encircling China And undoubtedly, Putin starting his fifth term visits from Beijing and emphasizing "unlimited friendship" will be enough to drive the collective West crazy.