İsrail Batılı koruyucuları sayesinde uluslararası hukuk karşısında dokunulmazlığını aşındıracak yeni bir güç dengesine izin vermek istemiyor. O yüzden saldırganlığının dozunu artırıyor. Önceki gün İran’ın Şam’daki konsolosluk binasını F-35’lerle fırlattığı altı füzeyle vurdu. Cenevre Konvansiyonu başta olmak üzere uluslararası hukuku bir kez daha çiğnedi. Aynı zamanda ‘haydut devlet’ vasfını perçinledi.

Birkaç aydır Devrim Muhafızları’nın darbeler aldığı Suriye’deki son kayıplar oldukça sarsıcı. Devrim Muhafızları’nın Levant bölgesindeki faaliyetlerinden sorumlu Tuğgeneral Muhammed Rıza Zahidi ve yardımcısı Tuğgeneral Muhammed Hadi Hacı Rahimi’nin yanı sıra Hüseyin Emanallahi, Mehdi Celaleti, Muhsin Sadakat, Ali Akababai ve Ali Salihi Rozbehani adlı subaylar öldü. Zahidi, ABD’nin 2020’de öldürdüğü Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’den sonra en üst düzey kayıp olarak kayda geçti.

İran, vurulan yeri "büyükelçi rezidansını da barındıran büyükelçiliğe bitişik konsolosluk binası" olarak tanımlıyor. Bu tanımdan hareketle İsrail’in diplomatik dokunulmazlığı hiçe sayarak oyunun kurallarını değiştirdiği söylenebilir. Öldürülen 7 kişi aynı zamanda büyükelçilikte akredite personel. Fakat İsrail açısından çift kimliğin ‘diplomatik’ tarafı onlara koruma sağlamıyor. Aralıkta Şam’daki konutunda füzeyle öldürülen Kudüs Gücü’nün Suriye’deki lojistik sorumlusu General Seyyid Razı Musevi de diplomatik kimlik taşıyordu. 

Amwaj.Media'ya göre 2000'li yılların ortalarında Lübnan'a gelen Zahidi kısa sürede Hizbullah içinde güçlü bir ağ kurdu. Hizbullah Şura Konseyi'nin Lübnanlı olmayan tek üyesiydi. Aynı zamanda Cihad Konseyi'nde Devrim Muhafızları'nın temsilcisiydi. Zahidi'nin yerine 2014'te Muhammed Hicazi getirildi. Hicazi 2020'de hastalanınca Zahidi geri döndü. 2021’de Suriye'deki operasyonlarından sorumlu Mustafa Cevad Gaffari, Tahran’a çağrılınca da Zahidi Levant bölgesindeki en üst düzey Kudüs Gücü subayı oldu. Rütbe ve konum açısından İsrail saldırısı, Devrim Muhafızları ile Hizbullah arasındaki en güçlü bağın hedef alındığı anlamına geliyor.

***

İran, ABD’nin Tahran’daki çıkarlarını temsil eden İsviçre aracılığıyla saldırıdan İsrail’e sonsuz desteği nedeniyle Washington’ın sorumlu olduğu notunu iletti. BM Güvenlik Konseyi’ne “kararlı bir şekilde karşılık verme konusunda meşru hakkını saklı tuttuğu” bildirildi. Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi başkanlığında toplanan İran Ulusal Güvenlik Konseyi “Suç cezasız bırakılmayacak” açıklamasını yaptı. Rusya meseleyi BM Güvenlik Konseyi’ne taşırken Çin de İsrail’i kınadı. Amerikan yönetimi behemehâl suçlamaları reddetti. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Adrienne Watson, "ABD'nin saldırıyla hiçbir ilgisi olmadığını ve saldırıdan önceden haberdar edilmediğini" savundu. Biden yönetimi bir anlamda sorumluluğu Tel Aviv’e atsa da İsrail’i koruyup kollama misyonundan geri durmuyor.

Amerikalı kaynaklara göre İsrail jetleri havalandıktan sonra yani saldırı anına birkaç dakika kala Biden yönetimini bilgilendirdi fakat hedefin konsolosluk binası olduğunu belirtmedi ve yeşil ışık istemedi.

Aynı gün Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ve Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın Refah'a kara harekâtı düzenlemesine karşı alternatifleri görüşmek üzere İsrailli yetkililerle bir video konferansı planlanmıştı. Saldırı bu toplantıya engel olmadığı gibi 2.5 saat süren görüşmede gündeme bile getirilmedi.

***

Saldırı İran’ı çetin bir denklemin içine çekiyor. İsrail’e misliyle yanıt vermek İran’ı Netanyahu’nun oyununa çekebilir. Netanyahu kendisini kurtaracak cehennemler arıyor. Knesset önünde kamp kuran muhalefetin baskısıyla köşeye sıkıştı. Refah’a kara harekatı için ABD’den aradığı desteği göremedi. BM Güvenlik Konseyi’nde ateşkes tasarısını önlemediği için Biden yönetimine tavır alıp İsrailli üst düzey heyetin Washington ziyaretini iptal etti. Şimdi İran’a karşı el yükselterek Amerikan yönetimini kendi oyununa çekmeye çalışıyor. İsrail’in şahinleri öteden beri İran’a karşı ABD’yi ön safta savaştıracak bir çatışma senaryosunu avuçlarını ovarak bekliyor. Daha spesifik olarak da İsrail, ABD’nin koruma taahhüdü yerli yerindeyken savaş çıkarma pahasına kendi caydırıcılığını yeniden inşa etmek için sınırları zorluyor.

Tahran’ın saldırıları yanıtsız bırakması ise İran’ı “kırmızı çizgileri aşılmış”, “caydırıcılığını yitirmiş” bir aktöre dönüştürebilir. Geçmişte olduğu gibi Direniş Ekseni’ndeki devlet dışı aktörlerle yanıt verebilir ama bu da itibar aşınmasını önlemeye yetmiyor.

Bu saldırıyla Netanyahu, ABD üzerinde de baskı kuruyor. Saldırı Biden yönetiminin İsrail’e bağlılık taahhüdünü sürdürürken çatışmanın bölgesel bir savaşa dönüşmesini önleme siyasetini çıkmaza sürüklüyor.

İran ve ABD, İsrail’in Gazze’deki soykırım savaşına paralel olarak işlerin kontrolden çıkma noktasında kendilerini doğrudan çatışmaya sürükleyecek bir tırmanıştan ya da bölgesel savaştan kaçınma konusunda anlayış birliğine vardı. Saldırı bir bakıma İran-ABD diyaloğunu hedef alıyor.

ABD’nin yürüttüğü temasların çatışmayı sınırlandırma konusunda elde ettiği kısmi sonuçlar var. ABD-İngiltere ikilisi, Yemen’deki Husilerin Gazze’de ateşkes sağlanıp insani yardımın önü açılıncaya kadar İsrail bağlantılı gemileri hedef alma konusundaki kararlılığını kıramadı. Fakat Lübnan’da Hizbullah, kontrollü çatışma stratejisi kapsamında angajman kurallarına bağlı kaldı. İsrail açısından büyük bir tökezleme olsa da Amerikalılar, Hizbullah’ın tam kapasite savaşa girişmemesini kendi başarıları sayıyor. Amerikalıların beklentilerine uygun asıl İran freni Irak-Suriye hattında gözlemlendi. Suriye-Ürdün-Irak üçgeninde Amerikan askerlerinin öldüğü SİHA saldırılarının ardından İran’ın devreye girmesiyle Irak İslami Direnişi sakinledi. Tabiri caizse “Direniş Ekseni” tarafında taşlar biraz bağlandı. Fakat İsrail, İran ve Hizbullah’ın gerilimi sınırlama yönündeki tercihini istismar ederek Suriye’de İran bağlantılı hedefleri vurmaya ve Lübnan’da atış menzilini genişletmeye devam etti. Yani ABD’nin sınırlama çabası İran ve Hizbullah üzerinde etkili olurken İsrail tarafında çalışmadı. Şimdi İran’ın eline güçlü bir koz geçti; ABD’ye “Bu işlerin kontrolden çıkmasını önlemek ve diyaloğu sürdürmek istiyorsan İsrail üzerinde baskı kur” diyebilir. İran’la sadece Gazze bağlantılı meseleleri değil nükleer dosyayı da görüşüyorlar. Kontrolsüz tırmanış İran’ın nükleer yolda ayağına atılan zincirleri kırmasına da neden olabilir. Bu ABD’nin göz ardı edebileceği bir seçenek değil.

***

Bu saldırı Tahran’ın Suudi Arabistan başta olmak üzere Körfez ülkeleriyle normalleşme sürecini de hedef alıyor. Birkaç gün önce Hizbullah’ın ‘terör örgütü’ muamelesi gördüğü BAE’de resmen görüşmeler yaptığı, Şam’ın Hizbullah’la mesajlaşmada öne çıktığı ve Suriye ile Arap Birliği arasında etkileşimin arttığı bir dönemden söz ediyoruz.

İran’ın doğrudan İsrail’e yanıtı ya da Hizbullah’ın Amerikalılarca tolere edilen sınırların ötesinde angajman kurallarını değiştirmesi savaşın bölgeselleşme riskini artırabilir. Bu tür bir senaryoda Körfez’deki Amerikan müttefiklerinin İran’la diyalog halinde kalması zorlaşır. Dahası olası tırmanışla hedef haline gelmesi muhtemel Amerikan üsleri zaten bu ülkelerde yer alıyor.

"Bu, Devrim Muhafızları’nın ilk kaybı değil ve İran badireleri bir şekilde atlatmanın yolunu bulur” denilebilir. Gazze savaşına paralel olarak İsrail suikastları artsa da akıllara 2013’te Devrim Muhafızları komutanlarından Tümgeneral Hasan Şateri’nin Şam-Beyrut yolunda öldürülmesi geliyor. Ya da 2015’te Tuğgeneral Muhammad Ali Allahdadi’nin Suriye’nin Kuneytra bölgesinde altı Hizbullah savaşçısıyla birlikte füzeyle vurulması.

***

Suikastlara rağmen Tahran şimdiye kadar doğrudan misilleme yapmadı. Denilen şuydu: "İsrail’in tuzağına düşmemek için ‘stratejik sabır’ gösteriyoruz." Saldırılar İran’ı aşağılayan boyutlara ulaşırken dini lider Ali Hamaney’in bu yaklaşımı artan oranda sorgulanıyor. Fakat İran açısından stratejik sabrın bağlamları henüz değişmedi. O bağlam savaşın bölgeselleşmesini, ateşin İran’a ulaşmasını ve dikkatlerin Gazze’den uzaklaşmasını önlemeyi öngörüyor. İran, İsrail’e misliyle yanıt verdiği takdirde sadece iyi ilişkilerini feda etmek, ABD ile çatışmaya sürüklenmek ve dünyanın önemli bir kısmında tecrit edilmek durumunda kalmayacak aynı zamanda İsrail’i soykırımcı devletten mağdur pozisyonuna taşıyacak. Yine de yanıt misliyle değil asimetrik yollarla gelebilir. Şam’daki saldırının çok hedefli bir kışkırtma olduğu aşikâr. Bunu tuzağa çekme girişimi olarak gördükleri sürece yanıtın İsrail’in istediği sonuçları doğurmayacak şekilde verilmesi muhtemeldir.

Thanks to its Western protectors, Israel does not want to allow a new balance of power that would erode its immunity under international law. That's why he increases the dose of aggression. The other day, Iran's consulate building in Damascus was hit by six missiles launched by F-35s. He once again violated international law, especially the Geneva Convention. At the same time, it reinforced its status as a 'rogue state'.

The latest losses in Syria, where the Revolutionary Guard has been hit by blows for several months, are quite shocking. Brigadier General Muhammed Reza Zahidi, who was responsible for the activities of the Revolutionary Guards in the Levant region, and his deputy, Brigadier General Muhammed Hadi Hacı Rahimi, as well as officers named Hüseyin Emanallahi, Mehdi Celaleti, Muhsin Sadakat, Ali Akababai and Ali Salihi Rozbehani, died. Zahidi was recorded as the highest-level casualty after Quds Force Commander Qasem Soleimani, who was killed by the USA in 2020.

Iran describes the location of the shooting as "the consulate building adjacent to the embassy, which also houses the ambassador's residence." Based on this definition, it can be said that Israel changed the rules of the game by disregarding diplomatic immunity. The 7 people killed were also accredited personnel at the embassy. But for Israel, the 'diplomatic' side of dual identity does not provide them with protection. General Seyyid Razi Mousavi, the logistics officer of the Quds Force in Syria, who was killed by a missile at his residence in Damascus in December, also had a diplomatic identity.

According to Amwaj.Media, Zahedi, who came to Lebanon in the mid-2000s, quickly established a strong network within Hezbollah. He was the only non-Lebanese member of the Hezbollah Shura Council. He was also the representative of the Revolutionary Guard on the Jihad Council. Zahidi was replaced by Muhammed Hicazi in 2014. When Hejazi fell ill in 2020, Zahidi returned. When Mustafa Javad Gaffari, who was responsible for operations in Syria in 2021, was called to Tehran, Zahidi became the highest-ranking Quds Force officer in the Levant region. In terms of rank and location, the Israeli attack means that the strongest link between the Revolutionary Guard and Hezbollah is being targeted.

***

Iran, through Switzerland, which represents US interests in Tehran, conveyed the note that Washington was responsible for the attack due to its endless support for Israel. The UN Security Council was informed that it "reserves its legitimate right to respond decisively". Iran's National Security Council, convened under the chairmanship of President Ibrahim Reisi, made the statement: "Crime will not be left unpunished." While Russia brought the issue to the UN Security Council, China also condemned Israel. The American administration immediately denied the accusations. White House National Security Council Spokesperson Adrienne Watson argued that "the United States had nothing to do with the attack and was not informed of the attack in advance." Although the Biden administration, in a sense, puts the responsibility on Tel Aviv, it does not shy away from its mission to protect and protect Israel.

According to American sources, after the Israeli jets took off, that is, a few minutes before the attack, he informed the Biden administration, but did not indicate that the target was the consulate building and did not ask for a green light.

On the same day, a video conference was planned with Israeli officials to discuss alternatives to White House National Security Advisor Jake Sullivan and Secretary of State Antony Blinken's ground operation in Rafah. The attack did not prevent this meeting and was not even brought up during the 2.5-hour meeting.

***

The attack draws Iran into a difficult equation. Responding to Israel in kind may draw Iran into Netanyahu's game. Netanyahu is looking for hells to save him. He was cornered by the pressure of the opposition camped in front of the Knesset. He could not receive the support he sought from the USA for the ground operation against Refah. He took a stand against the Biden administration for not blocking the ceasefire bill in the UN Security Council and canceled the visit of the Israeli high-level delegation to Washington. Now he is trying to draw the American administration into his own game by raising his hand against Iran. Israel's hawks have long been waiting with palms for a conflict scenario that would put the United States on the front line against Iran. More specifically, Israel is pushing the limits to rebuild its own deterrence at the expense of waging war while the United States' commitment to protection is in place.

Tehran's failure to respond to the attacks may turn Iran into an actor whose "red lines have been crossed" and whose "deterrence has been lost". As in the past, the Resistance Axis may respond with non-state actors, but this is not enough to prevent the erosion of reputation.

With this attack, Netanyahu is also putting pressure on the USA. The attack throws the Biden administration's policy of preventing the conflict from turning into a regional war while maintaining its commitment to Israel into a dead end.

Iran and the United States have agreed to avoid an escalation or regional war that would lead them into a direct conflict when things get out of control, parallel to Israel's genocidal war in Gaza. In a way, the attack targets the Iran-US dialogue.

The contacts carried out by the USA have achieved partial results in limiting the conflict. The US-Britain duo could not break the determination of the Houthis in Yemen to target Israeli-linked ships until a ceasefire was reached in Gaza and the way for humanitarian aid was opened. But in Lebanon, Hezbollah adhered to the rules of engagement as part of its controlled conflict strategy. Although it was a major stumble for Israel, Americans consider it their own success that Hezbollah did not engage in a war at full capacity. The real Iranian brake, in line with Americans' expectations, was observed on the Iraq-Syria line. Following the UAV attacks in which American soldiers died in the Syria-Jordan-Iraq triangle, the Iraqi Islamic Resistance calmed down with the intervention of Iran. So to speak, the pieces are a little tied up on the "Axis of Resistance" side. But Israel continued to strike Iran-linked targets in Syria and expand its firing range in Lebanon, exploiting Iran and Hezbollah's preference for limiting tensions. In other words, while the US containment effort was effective on Iran and Hezbollah, it did not work on the Israeli side. Now Iran has a powerful trump card; He can say to the USA, "If you want to prevent these things from getting out of control and continue the dialogue, put pressure on Israel." They are discussing not only Gaza-related issues but also the nuclear file with Iran. Uncontrolled escalation may also cause Iran to break the shackles placed on it on the nuclear road. This is not an option the United States can ignore.

***

This attack also targets Tehran's normalization process with Gulf countries, especially Saudi Arabia. We are talking about a period when Hezbollah held official talks in the UAE, where it was treated as a 'terrorist organization' a few days ago, Damascus came to the fore in messaging with Hezbollah, and interaction between Syria and the Arab League increased.

Iran's direct response to Israel or Hezbollah changing its rules of engagement beyond the borders tolerated by the Americans could increase the risk of regionalization of the war. In such a scenario, it would be difficult for American allies in the Gulf to remain in dialogue with Iran. Moreover, American bases that are likely to become targets with a possible escalation are already located in these countries.

It can be said that "This is not the first loss of the Revolutionary Guards and Iran will somehow find a way to overcome the difficulties." Although Israeli assassinations have increased in parallel with the Gaza war, the murder of Major General Hasan Shateri, one of the commanders of the Revolutionary Guards, on the Damascus-Beirut road in 2013 comes to mind. Or In 2015, Brigadier General Muhammad Ali Allahdadi was hit by a missile along with six Hezbollah fighters in the Quneitra region of Syria.

***

Despite the assassinations, Tehran has so far not directly retaliated. What was said was: "We are showing 'strategic patience' to avoid falling into Israel's trap." As the attacks reach levels that humiliate Iran, this approach of religious leader Ali Khamenei is increasingly questioned. But for Iran, the contexts of strategic patience have not changed yet. That context envisages the regionalization of the war, preventing the fire from reaching Iran and diverting attention from Gaza. If Iran responds to Israel in kind, it will not only have to sacrifice its good relations, be dragged into conflict with the USA and be isolated in a significant part of the world, but will also move Israel from a genocidal state to a victim position. Still, the answer may come not in multiples but in asymmetrical ways. It is obvious that the attack in Damascus was a very targeted provocation. As long as they see this as an attempt to trap them, it is likely that the response will be given in a way that will not produce the results Israel wants.