Tam 36 yıl sonra 89 seçimleri benzeri ezber bozan, kazananların bile beklentisini aşan bir yerel seçim yaşandı. Demokrasi adına, ülkenin seçim geleneği adına çok başarılı bir seçim oldu. Hatta sonuçlar, yıllarca sandıklara gölge düşürenlere, her seçimde hatayı kendinde aramak yerine "Oylar çalındı" diye bahane arayanlara güzel bir ders oldu.

Peki, genel seçimlerin üzerinden topu topu 9 ay geçmesine rağmen yerel seçimde sandıklardan herkesi hatta birinci çıkan CHP'yi bile şaşırtan bir sonuç çıkması ne anlama geliyordu?

İşin sırrı hayat pahalılığından emekliler meselesine, partinin halka ilişkisinden aday belirleme sürecine kadar birikmiş onlarca soruna halkın verdiği tepkide ve büyük oranda güçlü iktidarlara karşı muhalefet arayışında yatıyor. Halk yerel seçimi bir "uyarı" olarak değerlendirdi. Hizmeti değil, hayat pahalılığından sıdkı sıyrıldığı için iktidara mesaj vermeyi önceledi.

Tabii sadece iktidara değil, yıllar sonra birinci parti yaptığı CHP'ye mesaj verirken diğer muhalefet partilerine de ders verdi:

Halkın mesajını doğru okuyan ve sıcağı sıcağına değerlendiren Başkan Erdoğan yaptığı balkon konuşmasında benzer bir sonuç çıkartıyor ve şöyle diyordu:

"31 Mart bizim için bir bitiş değil; aslında bir dönüm noktasıdır. 31 Mart mahalli idareler seçimlerinde de Türk milleti yine sandığı vesile kılarak mesajlarını siyasetçilere ulaştırmıştır. Biz de partimizin organlarını açık yüreklilikle değerlendireceğiz, özeleştirimizi cesaretle yapacağız. Sandık sonuçları bize ülkemiz genelinde mahalli idarelerde irtifa kaybı yaşadığımızı gösteriyor. Elbette yerel bazda yaşanan bu gerilemeninsebeplerini ayrıca masaya yatıracağız."

Bu seçimlerin en çarpıcı sonucu CHP'nin sadece büyükşehirlerde değil Anadolu şehirlerinde de patlama yapmasıydı. Bunun birçok nedeni vardı. En önemlisi de büyük oranda AK Parti seçmeni olduğu tahmin edilen yüzde 10'luk bir seçmen kitlesinin sandığa gitmemesiydi.

İkinci sırada daha önce CHP'yle ittifak veya işbirliği yapan İyi Partili ve DEM'li seçmenlerin önemli oranda CHP'ye oy vermesiydi. Bu kaymanın İyi Parti ve DEM Parti'yi iç kavgaya götüreceği çok açık. Bunu yaşayıp göreceğiz.

Bu tablonun ortaya çıkmasında belki de en önemli etken muhalif seçmenin iktidar karşısında güçlü bir odak arayışıydı. Halk, parçalı, birbiriyle didişen muhalefet yerine tek bir adres istedi. Altılı Masa'da bunun başarılmadığını gördü ve devreye girip işi sandıkta başardı. Hatta küçük-büyük bütün partileri de büyük oranda siyaset sahnesinden sildi.

Tabii bunda CHP'deki değişimin ve değişimi Ekrem İmamoğlu'nun yönetmesi de etkili oldu. Ancak şu gerçek de ortada duruyor; çok farklı illerde CHP'nin aldığı oylara bakınca seçmenin siyasi bir beklentiden çok, iktidara ve küçük partilere ders verme hissiyatıyla hareket ettiği görülür.

Peki bu tepki patlamasından CHP nasıl bir ders çıkartacak?

Seçim sonrası ilk konuşmasında CHP Genel Başkanı Özgür Özel, "Bu galibiyetin kaybedeni yoktur. Bizim başarımız kimseninhezimeti olmayacaktır" gibi anlamlı bir yaklaşım sergiledi ve şöyle dedi:

"Bugün seçmen Türkiye'de yeni bir siyasetin kurulmasına karar verdi. 22 yıllık Türkiye fotoğrafını değiştirmeye, ülkemizde yeni bir siyasi iklime kapı aralamaya karar verdi."

Son soru şu: Önümüzdeki günlerde CHP bu yaklaşıma uygun bir yolculuğa çıkıp "yeni bir siyasi iklimin" kapısını mı aralayacak yoksa bir süre sonra "erken seçim" çığlıkları ve pusuda bekleyen güçlerin desteğiyle sokakları ateşleyerek halkın verdiği krediyi boşa mı harcayacak?

Merakla izleyeceğiz.

Exactly 36 years later, a groundbreaking local election similar to the 1989 elections took place, exceeding even the expectations of the winners. It was a very successful election in the name of democracy and the country's electoral tradition. In fact, the results were a good lesson to those who cast their shadows on the ballot boxes for years, and to those who looked for excuses such as "Votes were stolen"

instead of finding fault with themselves in every election. So, what did it mean that, even though only 9 months had passed since the general elections, the results of the local elections surprised everyone, even the CHP, which came first? 

The secret lies in the public's reaction to dozens of problems, from the high cost of living to the issue of retirees, from the party's relationship with the public to the candidate selection process, and largely in the search for opposition against powerful governments. The public viewed the local elections as a "warning". He prioritized giving a message to the government, not his service, but because he was struggling with the high cost of living. 

Of course, he gave a lesson not only to the government, but also to other opposition parties while giving a message to the CHP, which he made the first party years later: President Erdoğan,

who correctly read the people's message and evaluated the situation as it happened, drew a similar conclusion in his balcony speech and said: "March 31 is an end for us." It is not; it is actually a turning point. In the March 31 local government elections, the Turkish nation once again used the ballot box as an opportunity to convey their messages to the politicians. We will evaluate the organs of our party open-heartedly and make our self-criticism boldly . The results of the ballot box show us that we are experiencing a loss of altitude in local administrations throughout our country . Of course, on a local basis "We will also discuss the reasons for this decline ." The most striking result of these elections was that CHP boomed not only in metropolitan cities but also in Anatolian cities. There were many reasons for this. Most importantly, 10 percent of the voters, who were estimated to be mostly AK Party voters, did not go to the polls. Secondly, the voters from İyi Parti and DEM, who had previously allied or cooperated with the CHP, voted for the CHP in significant numbers. It is clear that this shift will lead the İyi Party and the DEM Party to an internal fight. We will experience this and see. Perhaps the most important factor in the emergence of this picture was the opposition voters' search for a strong focus against the government. The people wanted a single address instead of a fragmented, bickering opposition. He saw that this could not be achieved at the Table of Six and stepped in and succeeded at the ballot box. In fact, it has largely wiped out all parties, small and large, from the political scene.Of course, Ekrem İmamoğluexplains the change in the CHP.

's management was also effective. However, this fact remains obvious; When we look at the votes CHP received in many different provinces, we see that voters act with the feeling of teaching a lesson to the government and small parties rather than a political expectation. 

So, what lesson will CHP learn from this outburst of reaction? In his first speech after the election , 

CHP Chairman Özgür Özel took a meaningful approach such as " There is no loser in this victory. Our success will not be a defeat for anyone" and said: 

"Today, the voters decided to establish a new politics in Turkey. To change the 22-year picture of Turkey, "He decided to open the door to a new political climate in our country ." The final question is this: Will CHP embark on a journey in line with this approach and open the door to a "new political climate" in the coming days , or will it waste the credit given by the public by firing up the streets with cries of "early elections" and the support of forces waiting in ambush? We will watch with curiosity.