Seçim sonrası yazdığım ilk yazının başlığı olarak "sükunetle" gibi bir kelime seçerken, işin "sevinçle" kısmını hafife almak gibi bir niyetim yok. Olabilecek en güzel sonucun alındığını düşünüyorum ve dolayısıyla ne kadar sevinsek azdır diyorum. Ama bu başarının başlattığı olumlu gelişmelerin verdiği umutlar çerçevesinde ilerletilmesi gerekiyor. Gelinen noktada bu başarı karşısında gösterilen siyasi tepkilerin (örneğin Özgür Özel'in konuşması) yeterine olumlu olduğunu da görüyoruz.

Bunları çok konuştuk, tartıştık ama şu yeni olayla ortaya çıkan, biçimlenen ortamda yeniden üstünden geçmek hoş görülebilir: Türkiye, 19. yüzyılda "modernleşme" çabasına "seçkinci" bir yöntemle girişti. Bu çabayı anlama ve benimseme gibi entelektüel çabalar kitlelerin değil, seçkinlerin erişimine açıktı. Bu yöntemin ülke siyasetinde "vazgeçilmez" sayılan bir varlık kazanması, "askeri darbe"yi de sık sık başvurulan bir siyasi araç haline getirdi. Bu yönetim biçimi toplumun çoğunluğunu mutlu etmedi ama hayatımızın alışılmış bir parçası haline geldi. 1960'ta girdiğimiz bu koridordan 2000'lerin başlarına kadar çıkmamıştık. 

"Seçkinlerin iktidarı" karşısında yer alıyorsanız, onun "tam tersi" diyebileceğiniz rejim nasıl bir şey olabilir? Seçkinler doğal olarak bir azınlık olarak var olur; toplumun bütününü ilgilendiren kararlar bu rejimde "her şeyi en iyisini bilen" azınlık tarafından verilir. Demek öncelikle bir "niceliksel" sorun söz konusu. Öyleyse kararları "çoğunluğun" verdiği bir yöntem bulacağız. Ama bu da tam karşıtını üretmekte yeterli değil. "Azınlık iktidarı" modelinden gidince sayılar değil, "doğru fikirler" önem kazanır. "Sayılar" bunun karşıtı için gerekli ölçüt olur. 

Böylece iki önemli nokta duruyor önümüzde: doğru fikirler mi, çoğunluğun istekleri mi. Demokrat bir yönetimle yaşamak için hangisine öncelik vermeliyiz? Bu söylenenlerden, seçkinciliğin muhalifi olan kesimin tercihinin ikinciden, yani sayılardan yana olacağı anlaşılıyor. Bunun adını koyacaksak, "halk" diyebiliriz. Siyaset terminolojisine yerleşmiş "Frenkçe" bir terim var: "popülizm".

Seçkinci bir anlayışla girişilen "modernleşme" çabasının toplumda belirli kesimleri tedirgin ediyorsa, bu yadırganacak bir şey değildir. Tersine, doğal, hatta yararlıdır. Türkiye tarihinde bu muhalefet en etkili biçimde İslamcı bir inanç sistemi içinde yaşamak isteyen kesimlerin çevresinde tutundu ve gelişti. Bu hareket yetmişlerden bu yana siyasi hayatta siyasi partileriyle varlık gösteriyor (kimi zaman bu varlıktan hoşlanmayan kesimler eliyle bu varlığı kesintiye uğratılsa da).

Benim gözümde seçkinci anlayışın hegemonyası seçkinciliğin tepe noktası olan 12 Eylül yönetimi içinde sona erdirildi. Bu aynı zamanda (incelenmesi gereken konulardan biri) "merkez sağ"ın da dağılmasına yol açtı. Askeri darbelerin asil hedefi olmasa da "iktidarı kaybeden" olduğu için hedef gibi görünen merkez sağ bu askeri davranışla da mücadele etmedi, edemedi. Her nasılsa, gerekli manevi otoriteyi kuramadı. Bu da İslamcı siyasetin siyasi örgütünü merkez sağın olması gereken yeri ele geçirmesine katkıda bulundu. Tarihimizin son on küsur yılı AKP yönetiminde geçti.

Darbelerle sık sık noktalanan bir tarih içinde, kendini sorgulamaya hiç yanaşmayan "seçkinci hegemonik güç" (gerçekte nesiyle "seçkin" olduğu da belirsiz) etkisini kaybettiyse, bu şüphesiz olumlu bir gelişmedir. Gelgelelim, yirmi küsur yıllık AKP (ve Erdoğan) yönetimi "beterin beteri vardır" atasözünün ne kadar doğru olduğunu kanıtlamak ister gibi bir "performans" gösterdi. 

Uzatmayayım. İşte dün yapılan seçimde oyların dağılımının bazılarımızda yarattığı sevincin nedeni bu yeni diktaya toplumca verilen cevaptır. Toplum bu cevabı verince, "demokratik olmayan yönetim" tiplerinin bizim için yeni olan bu ikinci örneğini de elinin tersiyle silip atmış oluyor. Falancanın filancanın himmetiyle değil, kendi iradesiyle kendini "kurtarıyor". Bu çok önemli bir siyasi olgunlaşma örneği gibi görünüyor bana.

AKP (bunu "Tayyip Erdoğan" diye de okuyabiliriz) yönetimini eleştirirken toplumda nasıl tehlikeli bir "bölücü rol" oynadığını sık sık dile getiriyorduk. "Modernleşme biçimi"nin ürettiği tepkilerin -ve kutuplaşmanın- artık sönümlenmesi gerekirken Tayyip Erdoğan bu yaraları kaşıya kaşıya bir düşmanlık ortamını inşa etti. Bir yandan düşmanlık duygularını azdırırken bir yandan da iktidar tattırıp "Neler kaybediyoruz?" bilinci yaramaya çalıştı.

Dolayısıyla son seçimdeki başarıyla birlikte "rövanşist" bir ruh haline girmekten kaçınmak gereği önem kazanıyor. Yıllardır önümüzde oynanan oyunun insanı çıldıracak hale getiren davranışlar düşünülecek olursa bundan normal bir şey olamaz, ama sakin olmalıyız. Yazının başlığındaki "sükunetle" bunun için. Bu toplum elbette farklı düşünceler, inançlar, idealler üretecek. Ama bu "farklılık" nedeniyle boğazlaşmak değil tartışmak kültürü geliştirmek gerektiğini bilecek. Son seçimde alınan sonuç bu anlayış ortamının oluşmasında da olumlu rol oynayabilir ve bu potansiyel boşa harcanmamalı.

While I chose a word like "serenely" as the title of the first article I wrote after the election, I have no intention of underestimating the "joyfully" part. I think that the best possible result was achieved and therefore we cannot be more than happy. But this success needs to be furthered within the framework of the hopes given by the positive developments it initiated. At this point, we see that the political reactions to this success (for example, Özgür Özel 's speech) are positive enough.

We talked and discussed these a lot, but it may be acceptable to go over them again in the environment that emerged and was shaped by this new event: Turkey embarked on its "modernization" effort in the 19th century with an "elitist" method. Intellectual efforts to understand and embrace this endeavor were accessible to the elite, not the masses. The fact that this method has gained an "indispensable" presence in the country's politics has made the "military coup" a frequently used political tool. This form of government did not make the majority of society happy, but it became a habitual part of our lives. We did not leave this corridor we entered in 1960 until the early 2000s. 

If you stand against the "power of the elite", what kind of regime can you call its "exact opposite"? Elites naturally exist as a minority; In this regime, decisions affecting the whole of society are made by the minority who "know everything best". So, first of all, there is a "quantitative" problem. So we will find a method where the "majority" makes the decisions. But this is not enough to produce the exact opposite. When we move away from the "minority power" model, "correct ideas", not numbers, become important. "Numbers" become the necessary criterion for its opposite. 

Thus, two important points stand before us: correct ideas or the wishes of the majority. Which should we prioritize in order to live with a democratic administration? From what has been said, it can be understood that the opposition of elitism will prefer the second option, that is, numbers. If we were to name it, we could say "the people". There is a "French" term that has settled into political terminology: "populism".

It is not surprising if the "modernization" effort undertaken with an elitist approach unsettles certain segments of society. On the contrary, it is natural, even beneficial. In the history of Türkiye, this opposition has held on and developed most effectively around those who want to live within an Islamist belief system. This movement has been present in political life with its political parties since the seventies (even though its existence was sometimes interrupted by those who did not like this existence).

In my opinion, the hegemony of the elitist mentality was ended by the September 12 administration, which was the peak of elitism. This also led to the disintegration of the "centre-right" (one of the issues that needs to be examined). Even though it was not the main target of the military coups, the centre-right, which appeared to be a target because it was "the one who lost power", did not and could not fight against this military behavior. Somehow, he was unable to establish the necessary moral authority. This contributed to the center-right taking over where it should be in the political organization of Islamist politics. The last ten or so years of our history were spent under AKP rule.

In a history frequently punctuated by coups, if the "elitist hegemonic power" that never dares to question itself (it is unclear what "elitist" it actually is) has lost its influence, this is undoubtedly a positive development. However, the twenty-something years of AKP (and Erdoğan) administration showed a "performance" as if to prove how true the proverb "there is worse than worse" is. 

I won't make it longer. The reason for the joy that the distribution of votes in yesterday's election created in some of us is the response given by society to this new diktat. When society gives this answer, it throws away this second example of "undemocratic government" types, which is new to us. So-and-so "save" himself not by the help of so-and-so, but by his own will. This seems to me to be a very important example of political maturation.

While criticizing the AKP (we can also read this as "Tayyip Erdoğan") administration, we often expressed how it played a dangerous "divisive role" in society. While the reactions - and polarization - produced by the "style of modernization" should now be dampened, Tayyip Erdoğan has built an environment of hostility by scratching these wounds. On the one hand, it increases the feelings of hostility, and on the other hand, it gives a taste of power and asks, "What are we losing?" He tried to raise awareness.

Therefore, with the success of the last election, the need to avoid entering into a "revanchist" mood becomes important. Considering the behavior that has driven people crazy in the game that has been played in front of us for years, nothing can be normal, but we must remain calm. This is the reason for the "serenely" in the title of the article. This society will of course produce different thoughts, beliefs and ideals. But he will know that it is necessary to develop a culture of discussion rather than fighting due to this "difference". The result of the last election could play a positive role in creating this environment of understanding, and this potential should not be wasted.