ABD Başkanı Trump, “Erdoğan istedi Suriye’ye yaptırımları kaldırdım” demişti.

Trump sözünde durdu, Suriye’ye yaptırımları kaldırdı. Hürriyet ve CNN Türk ABD temsilcisi Yunus Paksoy’un da işaret ettiği gibi; Suriye’ye yaptırımlar Kongre kararıyla kaldırılmadığı için ya Trump tarafından her defasında uzatılacak ya da Kongre’ye getirilerek sorun kökten çözülecek. Sanıyorum bu 180 günlük süreç bunun test edileceği bir dönem olacak.

O nedenle Cumhurbaşkanı Erdoğan sıcağı sıcağına Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile bir araya geldi. ABD’nin ardından Avrupa Birliği de Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırdığını açıkladı. Bunun yaptırımların ötesine geçen çok büyük anlamları var. O noktalara dikkat çekeceğim. Öncelikli olarak Türkiye’ye yönelik CAATSA yaptırımlarına değinmek istiyorum.

CAATSA YAPTIRIMLARI KALDIRILACAK MI

Suriye’ye yaptırımların kaldırılmasından bu yana Türkiye’ye yönelik CAATSA yaptırımlarının kaldırılacağının bir işareti olabilir mi sorusuna yanıt arıyorum. Ankara’da bir beklentinin oluştuğunu ifade edebilirim. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD ziyaretinde çantasındaki başlıklardan birini de CAATSA yaptırımlarının kaldırılması konusu oluşturacak.

CAATSA yaptırımları Trump zamanında konuldu, yine Trump zamanında kaldırılabilir. O zaman da Trump bir süre CAATSA yaptırımlarını uygulamamak için direnmişti. CAATSA yaptırımları Türkiye-Amerika ilişkilerini olumsuz etkiledi. F-35 projesinden çıkarılmamız başta olmak üzere savunma sanayimize zarar verdi. Rusya’dan aldığımız S-400’ler gerekçe gösterilerek Türkiye, CAATSA yaptırımlarına muhatap edilmişti. Ama artık konjonktür değişti. Eğer Rusya-Ukrayna anlaşması sağlanırsa Rusya’ya yaptırımların kaldırılması gündeme gelecek. Ayrıca Trump’ın gelmesiyle birlikte Türkiye-ABD ilişkileri olumlu bir seviyeye ulaştı.

ERDOĞAN-TRUMP DOSTLUĞU

Trump, Suriye’ye yaptırımları kaldırırken dahi Erdoğan istediği için kaldırdığını ifade etti. Burada Trump’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan’la ilgili övücü sözlerini hatırlatmaya gerek duymuyorum.

Erdoğan ve Trump, lider diplomasisini önemsiyorlar. Trump seçildiği günden bu yana Erdoğan’la Suriye ve Rusya-Ukrayna savaşının bitirilmesi konusunda önemli işbirliği yaptı. Bu ilişkilerin süratle Türk-Amerikan ilişkilerine yansıması gerekiyor. Bunun ilk adımı CAATSA yaptırımlarının kaldırılması neden olmasın?

ERDOĞAN’IN ABD ZİYARETİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önümüzdeki aylarda yapılması beklenen Amerika gezisinde bu yönde bir adım atılabilir. Erdoğan’ın, Trump’la görüşmesindeki gündem maddelerinden biri de CAATSA yaptırımları olacak. Beyaz Saray’daki görüşme sırasında Trump’ın kameraların karşısında CAATSA yaptırımlarını kaldırdığını açıklaması beklenebilir. Açıklanırsa ayrıca mutlu olurum. Çünkü bu olumlu seyreden Türk-Amerikan ilişkilerine çok önemli bir ivme kazandırır. İklimin değişmesine yol açar. Belli ki Trump ile Erdoğan hem bölge sorunlarında hem uluslararası sorunlarda önemli işbirlikleri yapacak.

Türk-Amerikan ilişkilerinde sadece CAATSA yaptırımlarının kaldırılması konuşulmayacak elbette ki ama ben Suriye’ye yaptırımların kaldırıldığı bir dönemde sadece bu konuya değinmek istedim.

UMUTLU MU

Peki Ankara’da böyle bir beklenti var mı? Ankara, CAATSA yaptırımlarının kaldırılması için çalışıyor. Peki umutlu mu? İhtiyatlı bir iyimserlik hâkim. S-400 konusu ne yapılacak bilemiyorum. Ama ben CAATSA yaptırımlarının kaldırılması konusunda Ankara’ya göre daha umutluyum ve iyimserim.

ANLAMI BÜYÜK

Suriye’ye yaptırımların kaldırılması konusuna dönecek olursak çok büyük anlam taşıyor.

1- ABD diyor ki Suriye, Türkiye ile birlikte Amerika’nın koruması altındadır.

2- Yeni Suriye yönetimini tanıyoruz, Suriye’nin toprak bütünlüğüne saygılıyız.

3- ABD-Türkiye ve yeni Suriye yönetimi birlikte çalışacağız.

4- Bunun dünyaya ilanıdır. Bunun aynı zamanda İsrail’e ve Netanyahu’ya deklare edilmesidir.

ERDOĞAN SAĞLADI

Bu konjonktürün sağlanmasında en büyük pay Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ait.

Trump’ın altını çizdiği gibi Erdoğan, Türkiye düşmanı BAAS rejiminin devrilmesini sağladı. Suriye’de karanlık bir devir kapandı. Hem de yeni Suriye yönetiminin Arap dünyası ve başta ABD olmak üzere Batı dünyası ile ilişkiler kurmasının önünü açtı. Şara yönetimi meşru hükümet olarak kabul edildi. Suriye’ye yaptırımları kaldırıldı. Bunlar tarihi kazanımlar.

ERDOĞAN-ŞARA GÖRÜŞMESİ

Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılmasının hemen ardından Ahmed Şara’nın Türkiye’ye gelmesi ise yeni sürecin yönetilmesi açısından önemli. Bu daha başlangıç. O nedenle bir yol kazasına meydan vermemek gerekiyor. Tren doğru ray üzerinde ilerlemeye başladı. Türkiye’nin desteği ile hedefine ulaşacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Ahmed Şara görüşmesinin ağırlığının Suriye’nin kalkınması konusu olduğu söyleniyor.

Ama bizi ilgilendiren ikinci bir başlık daha var. Dikkatinizi çekmiştir, Ahmed Şara görüşmeye gelirken yanında MİT Başkanı İbrahim Kalın vardı. Bu dahi önemli bir mesaj.

PKK-YPG’NİN TASFİYESİ

Erdoğan-Şara görüşmesinde PKK- YPG’nin tasfiyesi ve Suriye yönetimine entegrasyonunun masaya yatırıldığı söyleniyor.

1- PKK’nın silah bırakması konusunda Türkiye ve Irak’ta yürüyen bir mekanizma var. Ancak Ahmed Şara ile Mazlum Abdi arasında varılan bir anlaşma söz konusu. Bu iki sürecin eşzamanlı olarak yürümesi ve PKK-YPG’nin silah bırakma ve Suriye ordusuna entegrasyonunun hızlandırılması gerekiyor.

2- Suriye’nin sınır güvenliği ve gümrük kapılarının Şam’a devredilmesi.

3- PKK-YPG’nin Rakka ve Deyrizor, Tapka gibi Arap bölgelerinden çıkması.

4- PKK-YPG’nin Deyrizor, Haseke ve Kamışlı’da kontrol ettiği petrol sahalarının Suriye yönetimine devredilmesi.

5- DEAŞ’lıların tutulduğu El- Hol başta olmak üzere kampların SDG-PKK-YPG’den Türkiye, Irak, Suriye,Ürdün ve Lübnan’dan oluşan 5’li mekanizmaya devredilmesi.

6- DEAŞ’la mücadele mekanizması kapsamında 5 ülkenin konuşlanacağı Palmira yakınlarındaki T4 Hava Üssü’nün bir an önce faaliyete geçmesinin sağlanması.

US President Trump said, “I lifted sanctions on Syria upon Erdoğan’s request.”

Trump kept his word and lifted sanctions on Syria. As Hurriyet and CNN Turk US representative Yunus Paksoy pointed out; since sanctions on Syria were not lifted by a decision of Congress, they will either be extended by Trump every time or the problem will be solved fundamentally by bringing it to Congress. I think this 180-day period will be a period in which this will be tested.

That is why President Erdoğan met with Syrian President Ahmed Sharaa in the heat of the moment. Following the US, the European Union also announced that it was lifting sanctions against Syria. This has very important implications that go beyond sanctions. I will draw attention to those points. First of all, I would like to touch on the CAATSA sanctions against Türkiye.

WILL CAATSA SANCTIONS BE LIFTED?

Since the lifting of sanctions on Syria, I have been looking for an answer to the question of whether there could be a sign that CAATSA sanctions on Türkiye will be lifted. I can say that there is an expectation in Ankara. One of the items in President Erdoğan's bag during his visit to the US will be the lifting of CAATSA sanctions.

CAATSA sanctions were imposed during Trump’s time, and they can be lifted during Trump’s time. Back then, Trump resisted implementing CAATSA sanctions for a while. CAATSA sanctions had a negative impact on Turkish-American relations. They damaged our defense industry, primarily by our removal from the F-35 project. Turkey was subject to CAATSA sanctions on the grounds of the S-400s we purchased from Russia. But now the conjuncture has changed. If a Russia-Ukraine agreement is reached, the lifting of sanctions against Russia will be on the agenda. In addition, Turkish-American relations have reached a positive level with Trump’s arrival.

ERDOĞAN-TRUMP FRIENDSHIP

Even when Trump lifted sanctions on Syria, he stated that he lifted them because Erdoğan wanted them to. I do not need to remind you of Trump's praising words about President Erdoğan here.

Erdoğan and Trump value leadership diplomacy. Since the day he was elected, Trump has cooperated with Erdoğan significantly in ending the war in Syria and the Russia-Ukraine war. These relations need to be reflected in Turkish-American relations quickly. Why shouldn't the first step be the lifting of CAATSA sanctions?

ERDOĞAN'S VISIT TO THE USA

A step in this direction may be taken during President Erdoğan’s expected visit to the United States in the coming months. One of the agenda items for Erdoğan’s meeting with Trump will be CAATSA sanctions. It is expected that Trump will announce in front of the cameras that he is lifting CAATSA sanctions during the meeting at the White House. I would also be happy if it were announced. Because this would provide significant momentum to the positive Turkish-American relations. It would lead to a change in the climate. It is clear that Trump and Erdoğan will make important collaborations on both regional and international issues.

Of course, the lifting of CAATSA sanctions will not be the only topic of discussion in Turkish-American relations, but I wanted to touch on this issue at a time when sanctions on Syria are being lifted.

IS HE HOPEFUL?

So, is there such an expectation in Ankara? Ankara is working to have CAATSA sanctions lifted. So is it hopeful? A cautious optimism prevails. I don't know what will be done about the S-400 issue. But I am more hopeful and optimistic than Ankara about the lifting of CAATSA sanctions.

IT HAS A BIG MEANING

Going back to the issue of lifting sanctions on Syria, it means a lot.

1- The USA says that Syria, along with Türkiye, is under the protection of America.

2- We recognize the new Syrian administration and respect the territorial integrity of Syria.

3- The US-Türkiye and the new Syrian administration will work together.

4- It is a declaration of this to the world. It is also a declaration of this to Israel and Netanyahu.

ERDOGAN PROVIDED

The biggest share in ensuring this conjuncture belongs to President Erdoğan.

As Trump emphasized, Erdoğan ensured the overthrow of the Baath regime, which was hostile to Turkey. A dark era ended in Syria. He also paved the way for the new Syrian administration to establish relations with the Arab world and the Western world, especially the US. The Sharia administration was accepted as the legitimate government. Sanctions on Syria were lifted. These are historic gains.

ERDOĞAN-ŞARA MEETING

Ahmed Shara's coming to Türkiye immediately after the lifting of sanctions against Syria is important in terms of managing the new process. This is just the beginning. Therefore, it is necessary not to allow a road accident. The train has started to move on the right track. It will reach its goal with Türkiye's support. It is said that the focus of the meeting between President Erdoğan and Ahmed Shara is the development of Syria.

But there is a second topic that concerns us. You may have noticed that when Ahmed Şara came to the meeting, he was accompanied by the Director of MIT, İbrahim Kalın. This is also an important message.

THE LIQUIDATION OF PKK-YPG

It is said that the liquidation of the PKK-YPG and its integration into the Syrian administration were discussed in the Erdoğan-Shara meeting.

1- There is a mechanism in Turkey and Iraq regarding the PKK laying down its weapons. However, there is an agreement reached between Ahmed Shara and Mazlum Abdi. These two processes need to be carried out simultaneously and the PKK-YPG's laying down of arms and integration into the Syrian army needs to be accelerated.

2- Transfer of Syria's border security and customs gates to Damascus.

3- PKK-YPG's withdrawal from Arab regions such as Raqqa and Deir ez-Zor, Tapka.

4- The oil fields controlled by the PKK-YPG in Deir ez-Zor, Hasakah and Qamishli will be transferred to the Syrian administration.

5- The camps where ISIS members are held, especially Al-Hol, should be transferred from the SDF-PKK-YPG to the 5-party mechanism consisting of Türkiye, Iraq, Syria, Jordan and Lebanon.

6- Ensuring that the T4 Air Base near Palmyra, where 5 countries will be deployed within the scope of the fight against DAESH, becomes operational as soon as possible.