Erdoğan'ın tutmayan CHP hesapları

Ruşen Çakır Erdoğan’ın tutmayan CHP hesapları üzerine yazdı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 19 Mart operasyonuna karar verirken muhtemelen CHP’ye verebileceği en büyük zararı vermeyi hesaplamıştı, ancak an itibariyle bunların hiçbirinin tutmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz.

Sırayla gidelim:

İmamoğlu’nun cumhurbaşkanlığı adaylığı perçinlendi: Gerek diplomasının iptal edildiği 18 Mart akşamı, gerekse gözaltına alındığı 19 Mart sabahından itibaren söyledikleri ve yaptıklarıyla Ekrem İmamoğlu hem CHP’nin cumhurbaşkanı adayı olarak kesinleşti, hem de kazanma ihtimali arttı. Kuşkusuz şu anda aday olması mümkün değil, fakat onun adaylığının imkansız hale geldiğini söylemek de hiç mümkün değil.

Önseçim bir gövde gösterisine dönüştü: Erdoğan’ın 19 Mart operasyonunu CHP’nin 23 Mart’taki ön seçimini engellemek, engelleyemese de etkisizleştirmek için yaptığı muhakkak. Ama tam tersi oldu, hem CHP üyelerinin katılımı çok yüksek oranlara ulaştı, hem de dayanışma sandıklarında CHP üyesi olmayan yaklaşık 14 milyon kişi oy kullandı.

Özgür Özel herkesi şaşırttı: Erdoğan, İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla Genel Başkan Özgür Özel’in eli ayağına dolaşacağını düşünüyordu, hatta bundan emindi. Ama tam tersi oldu, Özel krizi mucizevi bir şekilde yönetti.

CHP kenetlendi: Erdoğan, 19 Mart’ın hemen ardından CHP içindeki İmamoğlu ve Özel karşıtlarının kolları sıvayıp parti içi iktidar mücadelesine girişmelerini hesapladı, hatta bir şekilde buna doğrudan yatırım da yaptı. Fakat Özel’in beklenmedik performansı nedeniyle buna niyetlenenler iyice açığa düştü, genel merkez ve İmamoğlu ile—belki de istemeye istemeye—dayanışma içine girdiler.

Kayyum yerine olağanüstü kurultay: Erdoğan, muhtemelen 19 Mart’tan kısa süre sonra, İstanbul Kongresi üzerinden CHP’ye kayyum atanmasını, kayyumun düzenleyeceği olağanüstü kurultay sayesinde parti içi kavgaların zirve yapmasını planlamış ve ummuştu. Fakat Özel, tüzükten aldığı yetkiyle 6 Nisan’da CHP’yi olağanüstü kurultaya götürme kararı alarak bunu da boşa düşürdü. Bu saatten sonra CHP’ye kayyum atansa bile etkisi olma ihtimali çok zayıf.

Kılıçdaroğlu devre dışı kaldı: Erdoğan, 19 Mart sonrası Kemal Kılıçdaroğlu’nun da güçlü bir şekilde geri döneceğini ummuş olmalı, fakat bu olmadığı gibi bundan sonra kendisinin parti içinde bir odak olarak varlığını sürdürme ihtimali de rafa kalkmış oldu. 

CHP’yi toplumsal muhalefetle buluşturdu: Erdoğan, 19 Mart hamlesiyle 31 Mart 2024 yerel seçimlerinin intikamını almayı hesaplıyordu; CHP’yi ve en büyük rakibi İmamoğlu’nu itibarsızlaştıracak, partiyi iyice dar bir alana hapsedecek ve böylece iktidarını sürdürecekti. Fakat tam tersi oldu; CHP toplumsal muhalefetle buluştu, ülkenin gündemini belirledi ve yapılan son kamuoyu yoklamalarına itibar edecek olursak oylarını da epey artırdı.

Sonuç olarak Erdoğan’ın önünde bu hataları telafi edebilmek için iki yol var: Ya normalleşme/yumuşamayı tercih edip bütün adımlarını geri alacak ya da şiddeti artırıp yeni adımlar atacak.  

Erdogan's CHP calculations that didn't work

Ruşen Çakır wrote about Erdoğan's failed CHP calculations

When President Recep Tayyip Erdoğan decided to launch the March 19 operation, he probably calculated that he would inflict the greatest possible damage on the CHP, but as of now, we can easily say that none of these plans came true.

Let's go in order:

İmamoğlu's candidacy for the presidency has been solidified: Ekrem İmamoğlu has been confirmed as the CHP's presidential candidate and his chances of winning have increased with his statements and actions since the evening of March 18, when his diploma was revoked, and the morning of March 19, when he was taken into custody. It is certainly not possible for him to be a candidate now, but it is also not possible to say that his candidacy has become impossible.

The primary election turned into a show of force: It is certain that Erdoğan carried out the March 19 operation to prevent or, if not, neutralize the CHP's March 23 primary election. But the exact opposite happened; the participation of CHP members reached very high rates, and approximately 14 million people who were not CHP members voted in the solidarity ballot boxes.

Özgür Özel surprised everyone: Erdoğan thought that with İmamoğlu's detention, Chairman Özgür Özel would be left in limbo, he was even sure of it. But the exact opposite happened, Özel managed the crisis miraculously.

CHP came together: Immediately after March 19, Erdoğan calculated that the opponents of İmamoğlu and Özel within the CHP would roll up their sleeves and engage in a power struggle within the party, and even invested directly in this. However, due to Özel’s unexpected performance, those who intended to do so were left exposed and entered into solidarity with the headquarters and İmamoğlu—perhaps reluctantly.

An extraordinary congress instead of a trustee: Erdoğan had probably planned and hoped that a trustee would be appointed to the CHP via the Istanbul Congress shortly after March 19, and that the intra-party fights would come to a head thanks to the extraordinary congress that the trustee would organize. However, Özel made this void by deciding to take the CHP to an extraordinary congress on April 6, with the authority he received from the statute. Even if a trustee is appointed to the CHP from now on, the likelihood of it having an impact is very low.

Kılıçdaroğlu is out of the picture: Erdoğan must have hoped that Kemal Kılıçdaroğlu would come back strong after March 19, but this did not happen and the possibility of him continuing to exist as a focal point within the party was shelved.

He brought the CHP together with the social opposition: With his March 19 move, Erdoğan was planning to take revenge for the March 31, 2024 local elections; he would discredit the CHP and its biggest rival İmamoğlu, confine the party to a very narrow area and thus maintain his power. However, the opposite happened; the CHP met with the social opposition, determined the country's agenda and, if we are to believe the latest public opinion polls, increased its votes considerably.

As a result, Erdoğan has two ways to make up for these mistakes: Either he will opt for normalization/détente and take back all his steps, or he will increase the violence and take new steps.