G20’nin içinde yani ulusal geliri en büyük 20 ülke arasında olmayı gurur kaynağı olarak sunanların hükümet ettiği ülkemiz bir batış süreci yaşıyor. Sadece ekonomik alanda değil, kurum ve kuruluşlarının çarpıklaşan hali ve uluslararası politika sahnesindeki resmiyle, bir bütün olarak çöküşü tecrübe ediyoruz.

Tamiri yıllar alacak bir çöküş tecrübesi hem de.

2018 yılında başlayan ekonomik duraklama sürecinin derinleşerek zamanımıza kadar sürmesi yanında, son 20 yılda yaşanan ve bilinçli bir programla uygulanan kurumsal yapının ortadan kaldırılması fikri, ülkemizin tüm enerjisini bu alanda harcatmış ve sonuçta toplumsal yıkımın kıyısına getirmiştir.

Bu yazıda, gururumuz Daron Acemoğlu’nu Nobel’e taşıyan ekonomik büyüme, teknolojik gelişme ve kurumsal yapının bağlarına iyi bir örnek olacak Ekonomik Özgürlük Endeksi’nin son verilerini kısa ve karşılaştırmalı olarak analiz edeceğiz.

Acemoğlu kurumsal yapıdaki etkinliğin ekonominin çarklarının düzgün işlemesine katkı sunduğunu, bunu yaparken de ülkelerin refah seviyesini yükseltecek faktörlerin birlikteliğini yarattığını vurguluyor araştırmalarında.

Diğer bir ifadeyle, ekonomik büyümenin önemli bir kaynağı olan üretkenliğin, onunda alt birimlerini oluşturan teknolojik gelişme ve etkin kaynak dağılımının kurumsal yapıyla bağını kuruyor.

O kurumsal yapının en net fotoğrafını en son yayınlanan Ekonomik Özgürlük Endeksi’nin alt kırılımlarında görüyoruz. Temel olarak 12 alt kırılımı olan ve bütün olarak ekonomik ve hukuki endeksleri kapsayan verilerde iç acıtan bir değişim görüyoruz ülkemiz için. 

Birkaç yıl önce dünya sıralamasında 68’inci olmakla övündüğümüz ve bunu da bağırarak halkın gözüne soktuğumuz konuşmaları hatırlayıp günümüz verileriyle karşılaştırdığımızda, nereden nereye geldiğimizi ve nasıl bir çöküş yaşadığımız görebiliyoruz.

180 ülke arasında, 2018’de 58’inci, 2019’da 68’inci sırada olduğumuz endekste, bugün 102’nci sıraya düştük. 

Alt kırılımlara baktığımızda ise ekonomik özgürlüklerde yaşanan düşüşün önemli etkisi olmakla beraber asıl çöküşün kurumsal etkenlerden geldiğini görüyoruz.

Nedir bu etkenler peki?

Hemen yanıtlayalım...

Bir: Mülkiyet hakkı.

İki: Hükümet bütünlüğü (entegrasyonu).

Üç: Hukuki etkinlik (hukukun işlemesi).

Bu üç unsur Türkiye’de baskılanmış, özgürlüğü elinden alınmış bir yorumla veriliyor bize. Dahası, hukukun işlerliği alanındaki özgürlük Gabon, İran, Kamboçya, Gine, Ruanda ve Etopya’nın içinde bulunduğu grupta yer buluyor kendine. Mülkiyet hakkı özgürlüğü ise Kenya ve Angola ile aynı seviyede konumlanıyor. 

Endeks kapsamında başlara oynadığımız faktörler de var.

Örneğin hükümet harcamaları özgürlüğü...

Hukuk etkinliğinde yüz üzerinden 24 olan özgürlük seviyemiz hükümet harcamaları özgürlüğünde aniden 71’e sıçrıyor. 

Bunun anlamı şu: Toplumsal özgürlükleri ayaklar altına alırken aynı toplumu hükümet yardımına muhtaç kılıyoruz.

Şimdi anladık mı Daron Hoca neden Nobel’e layık görüldü?

Our country, governed by those who present it as a source of pride to be among the G20, that is, among the 20 countries with the largest national income, is experiencing a process of collapse. We are experiencing a collapse not only in the economic field, but also as a whole, with the distorted state of its institutions and organizations and its picture in the international political arena.

A collapse that will take years to repair.

In addition to the deepening economic stagnation that began in 2018 and continued until today, the idea of eliminating the institutional structure, which has been experienced in the last 20 years and implemented with a conscious program, has spent all the energy of our country in this area and ultimately brought it to the brink of social destruction.

In this article, we will briefly and comparatively analyze the latest data of the Economic Freedom Index, which will be a good example of the bonds of economic growth, technological development and institutional structure that brought our pride, Daron Acemoğlu, to the Nobel Prize.

Acemoğlu emphasizes in his research that the effectiveness of the institutional structure contributes to the smooth functioning of the wheels of the economy and, in doing so, creates the unity of factors that will increase the welfare level of countries.

In other words, it establishes the connection between productivity, which is an important source of economic growth, and the institutional structure, which constitutes its sub-units, technological development and efficient resource distribution.

We see the clearest picture of that institutional structure in the sub-breakdowns of the latest published Economic Freedom Index. We see a heartbreaking change for our country in the data, which basically has 12 sub-breakdowns and covers the economic and legal indices as a whole.

When we recall the speeches we made a few years ago, when we boasted about being 68th in the world rankings and shouted this out to the public, and compare it with today's data, we can see where we have come from and what kind of collapse we have experienced.

Among 180 countries, we ranked 58th in the index in 2018 and 68th in 2019, but today we have dropped to 102nd place.

When we look at the breakdowns below, we see that although the decline in economic freedoms has an important impact, the real collapse comes from institutional factors.

So what are these factors?

Let's answer right away...

One: The right to property.

Two: Government integration.

Three: Legal effectiveness (operation of the law).

These three elements are presented to us in Turkey with an interpretation that has been suppressed and deprived of freedom. Moreover, freedom in the field of legal functioning is included in the group that includes Gabon, Iran, Cambodia, Guinea, Rwanda and Ethiopia. Freedom of property rights is positioned at the same level as Kenya and Angola.

There are also factors that we play a major role in within the index.

For example, freedom of government spending...

Our level of freedom, which is 24 out of 100 in legal effectiveness, suddenly jumps to 71 in government spending freedom.

What this means is that while we trample on social freedoms, we make the same society dependent on government assistance.

Now do we understand why Professor Daron was deemed worthy of the Nobel Prize?