İnsanlar bugünkü rejimden bıkmış, değişiklik istiyor, parlamenter rejime geçmek istiyor, çünkü o rejim insanların haklarına ulaşmasını sağlıyor. 31 Mart’a giderken, insanlar parlamenter rejim sözüne sarılıyor. Bugün CHP’nin oy kaybında biraz da o sözün unutulması yatıyor

Bir kişi hariç.

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş.

Hatta ve hatta, koyu AKP’liler, hatta ve hatta AKP’nin kuruluşunda yer alanlar, hatta ve hatta Tayyip Erdoğan’a yakın olanlar bile 2018’den bu yana var olan ‘Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ denilen bu ucube rejimin değişmesi gerektiğini düşünürken...

Tam anlamıyla, eskisi gibi, ‘parlamenter sistem’ olmasa bile, bugünkü rejimin değişmesi gerektiğine inanırken, hatta bunu şöyle ya da böyle Erdoğan bile dile getirmişken...

Siz son aylarda CHP’den hiç “iktidara geldiğimizde, parlamenter sisteme döneceğiz” lafını duyuyor musunuz?.. Bir ara CHP ağzını her açtığında, “parlamenter sistem” derken, şimdilerde Cumhurbaşkanlığı seçimini kazandığı takdirde, CHP’nin yine “tek adam rejiminde” devam edeceği gibi bir algı epey yaygın.

CHP’de bunun bir istisnası var:

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, Cumhurbaşkanı adayı olur ve seçilirse, parlamenter sisteme dönmek isteğine ilişkin düşüncelerini en yakınlarıyla paylaşıyor.

Ciddi oy kaybı

Son birkaç gündür yayınlanan siyasi anketlerde:

-Aksoy Araştırma’ya göre, CHP yüzde 29.1 oy oranıyla birinci, AKP yüzde 26.7 ile ikinci.

-PİAR’a göre ise, tam tersi, AKP yüzde 24.8 ile birinci, CHP yüzde 22.1 ile ikinci parti.

İki anketin ortak yönü, CHP’nin 31 Mart yerel seçimlerine göre, yükselişinin durduğunu, hatta gerilemekte olduğunu gösteriyor.

Ya AKP oyları?.. Biraz geriye giderek:

-2015 Kasım seçiminde AKP’nin oyu yüzde 49.49.

-14 Mayıs 2023 seçiminde AKP’nin oyu yüzde 35.32.

AKP ciddi oy kaybına uğruyor, hele 2015’e göre, yarıya yakın erime var.

Oy kaybında sefaletin artması, geçim koşullarının ağırlaşmasının yanı sıra, hukukun çiğnendiği, adalete erişmenin iyice güçleşmesi, liyakatsiz atamalarla yönetimin topallaşması, yolsuzluk iddialarının sıradanlaşması günlük yaşamın parçasına dönüşmüş bulunuyor.

AKP fena halde yıpranıyor, “ülke kötü yönetiliyor” başlığı altında.

Kararsızlar

Ülke kötü yönetiliyor da alternatifi CHP ne yapıyor?..

Her iki ankette de kararsızlar çok yüksek. Hele PİAR anketinde CHP’nin de üstünde, yüzde 23.7 kararsız oy var.

AKP’den uzaklaşan geniş kitle nereye gideceğini bilmiyor, 31 Mart seçimlerinde CHP’ye giderken, o gidiş son zamanlarda duruyor.

Bir yandan Genel Başkan Özgür Özel’in izlediği tutumdan rahatsız olanlar var. Onların bir bölümü “kararsızlar” hanesine yazılıyor.

Ecevit’in bıkkınlığı

Ama, bir yandan da...

Bunu der demez, 12 Eylül askeri darbesi sonrasında CHP’den istifa eden, karizmatik Genel Başkan Bülent Ecevit akla geliyor. O tarihlerde, sürekli aynı tavrı sergiliyor:

“Parti içi hizipten, partiyi hiçe sayan, parti için kavgayı sürekli ön plana çıkartanlardan bıktım. Onlarla çok uğraştım, ancak hastalıklarından bir türlü kurtulamıyor ve partiye büyük zarar veriyorlar”.

Yeteri kadar açık sözler.

Bugün de CHP’nin en büyük rakibi CHP!..

Aynı hastalık

Özgür Özel’le aynı düşünmeyebilirler. Onu eleştirebilirler, eleştirilecek yanları da olabilir ve var.

Ama, o eleştiriyi her fırsatta “varlıklarının ana eksenine” dönüştürüp, bunları gazete ve TV’lerde marifetmiş gibi söylediklerinde, iş Ecevit’in söylediğine geliyor, “ilkeli politika” yaptıklarını sanarak, partilerine zarar veriyor, “ilkesizlik” sergiliyorlar.

Hala rahat durmasını bilmeyen Kemal Kılıçdaroğlu ile CHP’de siyaseti parti içi hizip ve muhalefet olarak anlayan hastalıklı bir grup aslında ülkenin kaderiyle oynuyor.

Kılıçdaroğlu kaybetti, Fransızca jargonla o artık “de passe”, yani geride kaldı, bitti!.. Hala nedir bu partiyi karıştırma hırsı?.. O hırs AKP’ye yaramıyor mu?..

Ya diğerleri?.. “Özgür’cü, Mansur’cu, Ekrem’ci” gibi gruplaşmalar!.. Yaşanan bin türlü eziyet ve sefaleti bir yana bırakıp, Osmanlı’nın Fetret Devri gibi, birbirine düşmüş manzaralar!..

AKP’nin ekmeğine yağ sürdüklerinin farkına nasıl varamazlar!..

Ana ilkeye dönüş

CHP’nin oy kaybında parti içi çekişme kadar, ana hedeften sapmanın da rolü var.

İnsanlar bugünkü rejimden bıkmış, değişiklik istiyor, parlamenter rejime geçmek istiyor, çünkü o rejim insanların haklarına ulaşmasını sağlıyor.

31 Mart’a giderken, insanlar parlamenter rejim sözüne sarılıyor. 

Bugün CHP’nin oy kaybında biraz da o sözün unutulması yatıyor.

People are fed up with the current regime, they want change, they want to switch to a parliamentary regime because that regime allows people to access their rights. As we approach March 31, people are clinging to the promise of a parliamentary regime. The CHP's loss of votes today is partly due to the fact that that promise is forgotten.

Except for one person.

Ankara Metropolitan Municipality Mayor Mansur Yavaş.

Even the staunch AKP supporters, even those who were involved in the establishment of the AKP, even those who are close to Tayyip Erdoğan, think that this monstrous regime called the 'Presidential Government System' that has existed since 2018 needs to change...

While we believe that the current regime needs to change, even if it is not a 'parliamentary system' like the old one, and even Erdoğan has expressed this in one way or another...

Have you ever heard from the CHP in recent months that "when we come to power, we will return to the parliamentary system"? At one time, whenever the CHP opened its mouth, it said "parliamentary system", but now there is a widespread perception that if it wins the presidential election, the CHP will continue with a "one-man regime".

There is an exception to this in the CHP:

Ankara Metropolitan Municipality Mayor Mansur Yavaş shares his thoughts with those closest to him regarding his desire to return to the parliamentary system if he runs for President and is elected.

Serious loss of votes

In political polls published over the last few days:

-According to Aksoy Research, CHP is first with 29.1 percent of the votes, and AKP is second with 26.7 percent.

-According to PİAR, on the contrary, AKP is the first party with 24.8 percent and CHP is the second party with 22.1 percent.

The common point of the two surveys is that the CHP's rise has stopped and is even declining, compared to the March 31 local elections.

What about AKP votes?.. Going back a little:

- In the November 2015 elections, AKP received 49.49 percent of the votes.

- In the May 14, 2023 elections, AKP's vote is 35.32 percent.

AKP is experiencing a serious loss of votes, especially compared to 2015, there is a meltdown of almost half.

In addition to increasing misery and worsening living conditions due to loss of votes, the violation of the law, the difficulty of accessing justice, the limping of the administration due to incompetent appointments, and the commonplaceness of corruption allegations have become a part of daily life.

The AKP is being badly worn down, under the rubric of “the country is being governed badly”.

The undecided

The country is being governed badly, what is the alternative, CHP, doing?..

In both polls, the number of undecided voters is very high. In the PİAR poll in particular, there is a 23.7 percent undecided vote, above even the CHP.

The broad masses that have moved away from the AKP do not know where to go. While they were moving towards the CHP in the March 31 elections, that movement has recently stopped.

On the one hand, there are those who are disturbed by the stance taken by the party leader, Özgür Özel. Some of them are listed as “undecided.”

Ecevit's boredom

But, on the other hand...

As soon as I say this, the charismatic Chairman Bülent Ecevit, who resigned from the CHP after the September 12 military coup, comes to mind. During those times, he always displayed the same attitude:

"I am tired of the factions within the party, those who disregard the party and constantly bring the fight for the party to the forefront. I have struggled with them a lot, but they cannot get rid of their illness and they are causing great harm to the party."

Clear enough words.

Today, CHP's biggest rival is CHP!..

Same disease

They may not think the same way as Özgür Özel. They may criticize him, there may be aspects to criticize, and there are.

But when they turn that criticism into the "main axis of their existence" at every opportunity and say these things in newspapers and on TV as if they were achievements, it comes down to what Ecevit said, they are harming their party and displaying "lack of principles", thinking that they are doing "principled politics".

Kemal Kılıçdaroğlu, who still does not know how to sit still, and a sick group in the CHP that understands politics as intra-party factions and opposition are actually playing with the fate of the country.

Kılıçdaroğlu has lost, in French jargon he is now “de passe”, meaning he is left behind, finished!.. What is this ambition to stir up trouble in the party?.. Doesn’t that ambition benefit the AKP?..

What about the others?.. Groupings like “Pro-Freedom, Pro-Mansur, Pro-Ekrem”!.. Leaving aside all the various torments and misery experienced, scenes falling apart like the Ottoman Interregnum!..

How can they not realize that they are playing right into the hands of the AKP?

Return to the main principle

Deviation from the main goal, as well as internal party conflict, plays a role in CHP's loss of votes.

People are fed up with the current regime, they want change, they want to switch to a parliamentary regime because that regime enables people to achieve their rights.

As we head towards March 31, people are clinging to the promise of a parliamentary regime.

The reason for CHP's loss of votes today is partly due to forgetting that promise.