Öyle anlaşılıyor ki muhalefetin önemli bir bölümü, peş peşe gelen iki seçim sonucunu birlikte ele almak istemiyor. Buna geniş ölçüde okur-yazarları da eklemek mümkün.

Görünen gerçek şu. 2023 seçimlerini hem parlamentoda hem de cumhurbaşkanlığı yarışında Cumhur İttifakı kazandı. 2024 yerel seçimlerinde ise CHP, elindeki belediyeleri koruduğu gibi, yenilerini ekleyerek sandığın galibi oldu.

Genel olarak iki seçimin seçmene verdiği mesajları konuşup tartıştık. Ancak bunların karşılaştırmalı analizini yapmak yerine, birbirinden kopuk değerlendirmelere yöneldik.

Üstelik muhalefet, kendisine ait bir siyaset alanı üretmeyi değil, toplumsal ilgi üzerinden 2019 itibarıyla öne çıkan isimlere yaslanmayı tercih ediyor.

Bunun iki sonucu var. Birincisi iktidar ve özellikle Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, siyaset alanındaki etkinlik ve hakimiyetini koruyor. Hatta yenisini üretecek bir zemin oluşturmayı hedefliyor. İkincisi, mevcut iktidarı ve sistemi “tek adam rejimi” diye suçlayan muhalefet, toplumun önüne yeni bir siyaset koyamadığı gibi, “hangimiz çıksak kazanırız” gibi bir taktikle ilerlemeye çalışıyor.

BİRKAÇ ADAY, PEKİ GERİSİ?

Son haftalarda hız kazanan gelişmeler gösterdi ki, bu “hangimiz” ifadesi muhalefet tarafında toparlayıcı ve siyaset üretici bir işleve sahip değil. “İktidar aramızı açıp bizi birbirimize düşürmeye çalışıyor” iddiasının sınırlarını çok aşacak biçimde parti içinde kırılmalara neden oluyor.

Birkaç haftadır dikkat çektiğim bir husus var. 2024 yerel seçim sonuçlarının aksine siyaset sahnesinde Cumhur İttifakı'nın kaybettiği gibi bir görüntü yok. Başka bir ifadeyle muhalefet kazanmış gibi bir görüntü vermiyor. Birinde kayıplara rağmen çözülme yok. Muhalefet tarafında ise beklenenden çok daha hızlı gelişen büyük bir ayrışma var. Kaldı ki o ayrışmada adaylardan herhangi birisi ideolojik bir perspektif sunamıyor. Bir paketleri veya önerilerinden çok yarışta olduklarını duyuyoruz. Hepsi bu.

AHLAT VE MALAZGİRT'TE VERİLEN KARELER

25 Ağustos günü, başta Erdoğan olmak üzere Cumhur İttifakı'na mensup liderlerin, yanlarında komutanlarla birlikte verdiği görüntü, 31 Mart gecesi ifade edilen “Hazine değerinde 4 yıl zamanımız var, ülkenin gündemine dönelim” mesajının da kuvvetle yansıması.

Eleştiriler hala devam etse de, Cumhurbaşkanı Erdoğan seçimlerden sonra kamuoyunda ortaya çıkan değişim taleplerini kendi belirlediği takvimde yönetmeye devam ediyor. Muhtemeldir ki AK Parti’nin büyük kongresi ciddi bir değişime sahne olacak. Cumhurbaşkanı'nın bu süreci “seçimi kaybeden kadroyla yönettiği” eleştirisinin de siyasi gerçeklerle ilgisi yok. Onları dinliyor, ama asıl sürecin çok daha geniş bir istişare zemini var. Bunun somut örneklerini kongrede göreceğimizi düşünüyorum.

ŞİMŞEK ÜZERİNDEN KARA PROPAGANDA

Son bir haftada Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek üzerinden harekete geçen “kara propaganda”nın sıradan bir borsa manipülasyonu olduğunu asla düşünmüyorum. Şimşek üzerinden oynanmak istenen “gitti gidiyor” tiyatrosu, iktidarın ekonomik programda sonuç alma ihtimalini hedef alıyor. Bu çok net ve açık.

Ekonomik programa destek ve güven arttıkça, AK Parti’nin siyaset üretebilme alanı genişleyecek, dolayısıyla da muhalefetin yerel seçim başarısının etkisi azalacak.

Konu ekonomiye gelmişken muhalefet, model ve yaklaşım olarak mevcut ekonomik programdan daha fazlasını ya da azını savunmuyor. Esasen ana hatlarıyla aynı programdan söz ediyor. Dolayısıyla bu alanda topluma söyleyebileceği yeni bir sözü yok.

SEÇİMİ KAZANMAK YETMİYOR

Kim ne derse desin, toplum Türkiye’nin etrafındaki çatışma alanlarının yakın gelecekte ortaya çıkarabileceği tehditleri izliyor ve önemsiyor. Bu alanda hala Cumhur İttifakı'na güveni yüksek. Muhalefetin ne düşündüğüne dair ise gerçekten bir fikri yok. Bunu sadece güvenlik ve dış politika konusunda değil, siyasetin tüm ana başlıklarında görebiliriz.

Toplumun ana muhalefet partisinin siyasi tezlerinden ve önerilerinden haberdar olmamasından daha fazlası var. Muhalefet henüz ülkeyi nasıl yöneteceğine dair ciddi ve inandırıcı bir program, yol haritası ve öneri paketiyle ortaya çıkamadı.

Sandıkta ortaya çıkan sonuç, eğer onun sahibi olan siyasi aktör tarafından doğru değerlendirilmezse sadece seçim kazanılmış olur. İktidarın 31 Mart gecesindeki sonuçlardan ders alıp almadığı üzerine kurulu bir muhalefet anlayışının kendisine ait özgün bir öneriye sahip olması imkansız. Toplumun yerel seçimlerde iktidara verdiği ders ve mesaj, muhalefetin ilk genel seçimi kazanacağının garantisi olamaz.

It seems that a significant part of the opposition does not want to deal with two successive election results together. It is possible to add literate people to this list.

The apparent truth is this. The People's Alliance won the 2023 elections both in the parliament and in the presidential race. In the 2024 local elections, CHP won the ballot box by preserving the municipalities it had and adding new ones.

In general, we talked and discussed the messages that the two elections gave to the voters. However, instead of making a comparative analysis of these, we turned to disconnected evaluations.

Moreover, the opposition prefers not to create a political field of its own, but to lean on prominent figures as of 2019 through social interest.

This has two consequences. Firstly, the government, and especially President Tayyip Erdoğan, maintains its effectiveness and dominance in the political field. It even aims to create a basis for producing new ones. Secondly, the opposition, which accuses the current government and system of being a "one-man regime", cannot put a new policy in front of the society and is trying to move forward with a tactic such as "whoever of us will win".

A FEW CANDIDATES, WHAT ABOUT THE REST?

The developments that have accelerated in recent weeks have shown that this "which of us" statement does not have a rallying and policy-generating function on the opposition side. It causes divisions within the party in a way that goes far beyond the claim that "the government is trying to drive a wedge between us and turn us against each other."

There is something I have been drawing attention to for a few weeks. Contrary to the 2024 local election results, there is no sign of the People's Alliance losing on the political scene. In other words, the opposition does not appear to have won. In one of them, there is no resolution despite the losses. On the opposition side, there is a major divide that is developing much faster than expected. Moreover, in that division, none of the candidates can offer an ideological perspective. We hear that they are in a race rather than a package or proposal. This is everything.

SQUARES GIVEN IN AHLAT AND MANAZGIRT

The image of the leaders of the People's Alliance, especially Erdoğan, with their commanders on August 25 is a strong reflection of the message expressed on the night of March 31, "We have 4 years worth of treasure, let's get back to the country's agenda."

Although criticisms still continue, President Erdoğan continues to manage the demands for change that emerged in the public after the elections on the schedule he determined. It is likely that the AK Party's grand congress will witness a serious change. The criticism that the President "managed this process with the team that lost the election" has nothing to do with political realities. He listens to them, but the actual process has a much broader basis for consultation. I think we will see concrete examples of this at the congress.

BLACK PROPAGANDA THROUGH ŞİMŞEK

I do not think that the "black propaganda" put into action by the Minister of Treasury and Finance Mehmet Şimşek in the last week is an ordinary stock market manipulation. The "gone and gone" theater that is intended to be played over Şimşek targets the possibility of the government getting results in the economic program. This is very clear and obvious.

As support and trust in the economic program increases, the AK Party's scope for policymaking will expand, and therefore the impact of the opposition's local election success will decrease.

When it comes to economics, the opposition advocates no more or less than the current economic program in terms of model and approach. Essentially, it is basically the same program. Therefore, it has nothing new to say to society in this field.

IT IS NOT ENOUGH TO WIN THE ELECTION

No matter what anyone says, the society is watching and paying attention to the threats that the conflict areas around Turkey may pose in the near future. He still has high confidence in the People's Alliance in this area. He really has no idea what the opposition is thinking. We can see this not only in security and foreign policy, but in all main topics of politics.

There is more to it than society's lack of awareness of the political theses and proposals of the main opposition party. The opposition has not yet come up with a serious and convincing program, road map and proposal package on how to govern the country.

If the outcome of the ballot box is not evaluated correctly by the political actor who owns it, the election will only be won. It is impossible for an opposition approach based on whether or not the government has learned from the results of the night of March 31 to have a unique proposal of its own. The lesson and message that society gives to the government in local elections cannot be a guarantee that the opposition will win the first general election.