Önce 14-28 Mayıs 2023, sonra da 31 Mart 2024 seçimleri mevcut bütün partileri istemeseler de "değişime" zorladı.

Milletin mesajı sertti ve birçok siyasi parti ile aktör deyim yerindeyse siyaset sahnesinden silindi. Ana muhalefet partisi CHP, süreci değişimin getirdiği seçim başarısıyla devam ettirirken, bütün gözler son 22 yılda 17 seçim kazanan ama son yerel seçimde ilk kez ikinci parti olan AK Parti'ye çevrildi.

AK Parti ne yapacaktı?

Bu soruya daha seçimin hemen ertesinde, 2 Nisan 2024'te Başkan Erdoğan, "kibir hastalığı" teşhisi koyarak cesur bir cevap verdi:

"Buradan başlayarak; il, ilçe, belde teşkilatlarına, belediye başkanlarımıza, milletvekillerimize, hatta bürokrasiye uzananbir sıkıntıyla karşı karşıyayız. Oysa milletin sinesinden doğmuş bir siyasi partinin en büyük düşmanı vatandaşla arasınaduvarlar örmesidir. Hangi konumda olursa olsun bu partide hiç kimsenin 'layüsel' olmadığını milletimize göstereceğiz."

Aynı konuşmadaki şu tespitleri de vurucuydu: "Nerede bir eksik, hata, kasıt veya ihanet varsa, üzerine gitmek boynumuzun borcudur."

En son 14 Mayıs 2024'te yapılan il başkanları toplantısında "sivil siyasete" ilişkin yaptığı şu değerlendirme de tarihiydi:

"Sivil siyaseti güçlendiren her sonuç, Türk demokrasisinin istikbali adına eşsiz bir başarıdır."

Tespitler tek tek açıldığında ortaya nasıl bir sonuç çıkacağı henüz bilinmiyor. Ortada hafife alınmayacak, teşkilatlardan bürokrasiye her alanı kapsayan, "sıkıntı"dan, "partiyle millet arasına örülenduvarlar"dan "kasıt ve ihanet"e uzanan ağır tespitler var.

Kasıt ve ihanetin gereğinin nasıl yapılacağını göreceğiz ama bu tespitlerde birbiriyle ilişkili iki unsur çok daha önemli. "Bürokrasi ve partiyle millet arasına örülen duvarlar" meselesinden söz ediyorum... Bu iki mesele AK Parti'nin varoluşuyla çelişkili olduğu gibi yerel seçimleri kaybetmesinde, önde görünen hayat pahalılığı, emekliler meselesi ve aday seçimindeki yanlışlıklardan çok daha etkili ve hafızalara nüksetmiş durumda. Bir anlamda genel seçimlerde koymak istemediği ama biriktirdiği tepkiyi yerel seçimlerde ortaya koydu.

Bunu hızlandıran da devlet hizmetlerinde ve parti-millet ilişkisinde "bürokrasi"nin daha hissedilir olmasıydı.

Toplumda hem devlet hem de partide güçlü bir "bürokratikoligarşi" algısı var ki, bu yapılan bütün "iyi" işleri bile algının gölgesinde bırakıyor.

Bürokrasiyi de iyi bilen eski AK Parti Milletvekili Adnan Boynukara, "İktidarın bürokrasiyle imtihanı" yazısında, "Hukuk ve mevzuatişletilmediği zaman"a dikkat çekerek şöyle diyor:

"Bu ise bürokrasinin keyif ve haz aldığı alandır. Vatandaşın hakkı olan küçük bir konu dahi çözülmez, büyük bir meseleyedönüştürülür ve inisiyatifin devreye girmesi beklenir. İnisiyatif devreye girdiği zaman ise bürokrasinin kurmuş olduğu tuzağadüşülür ve bürokrasi 'egemenlik' alanını genişletir. Bunun için ise 'Aslında konu zor, ama biri arasın o zaman çözmeye çalışırız'derler. Sonuç olarak kısa bir sürede bu tutum, bir 'geleneğe'dönüşür."

Devlet bürokrasisiyle ilgili bu algının aynısı parti için de geçerli. Özellikle parti içindeki bu negatif havayı dağıtmak ister radikal ister tedrici olsun sadece birkaç adamın değişmesiyle değil, "yeni bir siyasi ruh"la mümkün. Bu ruhun dalga dalga kitlelere yayılmasını ve havanın değişmesini de, partiyi bu noktaya taşıyan sorumluların adlarını listelerde görmemeleri değil, "Ben başaramadım" diyerek gönüllü çekilmeleri hızlandırır ve iyi bir başlangıç olur.

The elections of first 14-28 May 2023 and then 31 March 2024 forced all existing parties to "change" even if they did not want to.

The message of the nation was harsh and many political parties and actors disappeared from the political scene, so to speak. While the main opposition party, CHP, continued the process with the electoral success brought by change, all eyes turned to the AK Party, which won 17 elections in the last 22 years but became the second party for the first time in the last local election.

What would the AK Party do?

Right after the election, on April 2, 2024, President Erdoğan gave a bold answer to this question by diagnosing the "arrogance disease":

"Starting from here, we are faced with a problem that extends to provincial, district and town organizations, our mayors, our deputies, and even the bureaucracy. However, the biggest enemy of a political party born from the breast of the nation is to build walls between itself and the citizens. We are telling our nation that no one in this party, regardless of their position, is 'layman'." We will show you."

His following observations in the same speech were also striking: "Wherever there is a deficiency, mistake, intention or betrayal, it is our duty to address it."

The following evaluation he made regarding "civil politics" at the last meeting of provincial heads held on May 14, 2024 was also historical:

"Every result that strengthens civil politics is a unique success for the future of Turkish democracy."

It is not yet known what the results will be when the findings are opened one by one. There are serious findings that should not be taken lightly, covering every field from organizations to bureaucracy, ranging from "trouble", "walls built between the party and the nation" to "intention and treason".

We will see how intent and betrayal will be dealt with, but two interrelated elements are much more important in these determinations. I am talking about the issue of "bureaucracy and the walls built between the party and the nation"... These two issues are not only contradictory to the existence of the AK Party, but also are much more effective and recurrent in the memory than the high cost of living, the retirees issue and the mistakes in candidate selection, which seem to be the leading factors in losing the local elections. In a sense, he expressed in the local elections the reaction he did not want to express in the general elections, but had accumulated.

What accelerated this was the fact that "bureaucracy" was more noticeable in state services and party-nation relations.

There is a strong perception of "bureaucratic oligarchy" in society, both in the state and in the party, which overshadows even all the "good" work done.

Former AK Party Deputy Adnan Boynukara, who knows bureaucracy well, draws attention to "When law and legislation are not implemented" in his article "The test of the government with bureaucracy" and says:

"This is the area where bureaucracy takes pleasure and pleasure. Even a small issue that is a citizen's right is not solved, it is turned into a big issue and the initiative is expected to step in. When the initiative comes into play, one falls into the trap set by the bureaucracy and the bureaucracy expands its area of 'sovereignty'. For this, 'Actually,' "The issue is difficult, but let someone call us and then we will try to solve it," they say. As a result, this attitude turns into a 'tradition' in a short time.

This same perception about the state bureaucracy also applies to the party. Particularly, dispelling this negative atmosphere within the party is possible not only with the change of a few men, whether radical or gradual, but with a "new political spirit". The reason why this spirit spreads to the masses and the atmosphere changes is not because the names of those responsible for carrying the party to this point are not seen on the lists, but because it accelerates voluntary withdrawals by saying "I could not succeed" and this is a good start.