Erdoğan’ın ABD gezisi iptal edildi mi
CUMHURBAŞKANI Erdoğan’ın 9 Mayıs’ta yapacağı açıklanan ABD gezisine ilişkin olarak ODA TV’de bir haber çıktı.
Haberde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, İsrail’e yapılacak olan 26 milyar dolarlık yardımın onaylanması nedeniyle ABD gezisini iptal ettiği yazıyordu.
Haberle ilgili teyit ya da yalanlama yoluna gidilmedi. Ben de haberin doğruluğunu ya da yanlışlığını araştırmak için özel bir çaba içine girmedim. İstedim ki her şey doğal seyrinde devam etsin. Ama başka bir gelişme de yaşanmadı. Her şey anında yalanlanır ya da doğrulanırken bu konuda bir gelişme yaşanmaması da tuhafıma gitti. Bunun üzerine haberin doğruluk derecesini soruşturmaya karar verdim. Şu an için notunu düşüyorum çünkü dış politikada çok hızlı gelişmeler yaşanıyor.
Önce edindiğim bilgiyi paylaşayım.
ABD GEZİYİ İPTAL ETMEDİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD gezisinin iptal edildiğine dair ABD tarafından bir bilgi verilmiş değil. Zaten ABD’liler bu ziyaretin yapılmasını istiyorlar. ABD’nin ziyareti iptali söz konusu değil. Onlar 9 Mayıs’ta yapılacak olan Biden-Erdoğan görüşmesi için hazırlanıyorlar. Görüşmeye ilişkin ön hazırlıkları yürütmek üzere geçen hafta ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşar vekili John BassAnkara’daydı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Cumhurbaşkanı Erdoğantarafından kabul edildi. John Bass, 15 Temmuz döneminde ABD’nin Ankara Büyükelçisi’ydi. Benim için soru işaretleri taşıyan bir büyükelçidir. Ama Erdoğan’ın ABD ziyaretiyle ilgili görüşmeleri olumlu geçti.
ABD 9 MAYIS’A HAZIRLANIYOR
ABD tarafı Erdoğan’ın gezisine hazırlanıyor. Zaten haberde de ABD’nin değil Erdoğan’ın iptal ettiği iddiasına yer veriliyordu. Kaynaklarımdan Türkiye cephesini de soruşturdum. İlgili birimlere Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan, ABD gezisini iptal ettiğine dair bir talimat gitmemiş. Erdoğan geziyi iptal ederse Cumhurbaşkanlığı Dış İlişkiler ile Dışişleri Bakanlığı’nın öncelikli olarak bilgilendirilmesi gerekiyor. Erdoğan’dan iptal talimatı gelirse Cumhurbaşkanlığı Külliyesi ve Dışişleri Bakanlığı’nın ABD’deki muhataplarını bilgilendirmeleri gerekecek. Ama o yönde bir talimat yok.
ERDOĞAN’DAN TALİMAT YOK
Kısaca özetlersem ne ABD’den gezinin iptal edildiğine ilişkin bir bilgi var ne de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ilgili birimlere geziyi iptal ettiğine ilişkin bir talimat gelmiş. Şu anda çalışmalar gezi yapılacak diye yürütülüyor. Bu benim 24 saat içinde ulaştığım bilgi. Yarın başka bir gelişme olursa onu da paylaşırım.
Ama şunu net olarak söyleyebilirim. Türkiye’de de ABD’de hazırlıklar gezi yapılacak şekilde yürütülüyor.
OLUMLU BİR İKLİM OLUŞTU
Ben de bu gezinin yapılmasının yararlı olduğunu düşünenlerdenim. İsveç’in NATO’ya tam üyelik kararına destek vermemizle birlikte Türkiye ile ABD arasındaki iklim değişti. Çok olumlu bir hava yakalandı. Biden’ın görev süresinin dolmasına 7 ay kaldı ama iki lider Beyaz Saray’da ilk kez baş başa bir görüşme yapacaklar. Bu hem Türkiye hem ABD açısından önemli bir fırsat. Çünkü bizim ikili olarak aramızda konuşmamız gereken önemli dosyalar var.
KONJONKTÜR OLUMLU
İsveç kararından sonra ABD’de Türkiye aleyhindeki hava değişti, olumluya döndü. Türkiye’ye F-16’ların satışı süreci başladı. F-35 projesinden çıkarılma kararımızın yeniden müzakeresinin önü açıldı. En azından ödediğimiz paranın iadesi sürecini başlatabiliriz.
Ayrıca ABD’nin Irak ve Suriye’den çekilmesi, Rusya-Ukrayna savaşı gibi konular var. Bir de bizim PKK ile mücadele ve Suriye’de ABD ile eğitilip donatılan PKK varlığına ilişkin konuşmamız gereken noktalar var. İsrail’in Gazze’deki katliamının durdurulması ve kalıcı ateşkesin sağlanması yönünde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Biden’la görüşmesinin yararı var.
ABD’nin İsrail’e yardımı bizim için bir sır değil. Ama bir olumsuz konu varken, bizim için hayati olan en az 10 başlık bu görüşmenin yapılmasının yararlı olduğunu gösteriyor. Bir de bunun ekonomimize olumlu yansımalarını düşünün.
İSRAİL LOBİSİ ENGELLEMEYE ÇALIŞIYOR
Edindiğim izlenime gelince...
1- İsmail Haniye ile
Erdoğan görüşmesinden sonra ABD tarafında bir grup, Erdoğan-Bidengörüşmesini engellemek istiyor. Erdoğan-Haniye fotoğrafından sonra verilecek bir Erdoğan-Biden fotoğrafının seçimlerde aleyhlerine olacağını düşünüyorlar.
2- Haniye görüşmesinden sonra İsrail, Erdoğan-Biden görüşmesini engellemeye çalışıyor. Bunu da Türkiye üzerinden yapmak istiyorlar. Türkiye, ABD ziyaretini iptal etti haberi ile sağ gösterip sol vurmaya çalışıyorlar.
BEYAZ SARAY 9 MAYIS’A HAZIRLANIYOR
3- İki ülke heyetleri 9 Mayıs’ta ziyaret gerçekleşecek şekilde çalışmalarını sürdürüyorlar. Beyaz Saray, 9 Mayıs’a hazırlanıyor. Beyaz Saray ile ABD Büyükelçiliğimiz arasında görüşmede kimlerin yer alacağı, iki liderin baş başa görüşmesinin ne kadar olacağı, basının nerede duracağı gibi konularda toplantılar yapılıyor.
4- Görüşme tarihi olarak 9 Mayıs tarihi belirlendi ama görüşmenin hangi saat dilimleri arasında yapılacağı, ne kadar sürmesinin planlandığı konusunda ABD’den bir bildirimde bulunulmadı.
Tarih belli, saat aralığı henüz bildirilmedi.
ZİYARETİ ENGELLEME ÇABALARI
5- Belli ki ABD ve İsrail tarafından bir grup görüşmenin yapılmasını engellemeye çalışıyor. Son ana kadar çabalarını sürdürecekler. Ancak en azından bu aşamada Türkiye tarafından ziyaretin iptal edildiğine ilişkin bir bilgiye ulaşamadım. Konuştuğum yetkililer ziyaret gerçekleşecek gibi çalıştıklarını bildirdiler. Ziyaretin iptal edildiğine dair kendilerine bir talimat gelmediğini söylediler.
Bir gri alan olduğunu görüyorum ama şunu çok net olarak söyleyebilirim ki, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından ziyaretin iptal edildiğine ilişkin olarak bir talimat verilmiş değil. Beyaz Saray ise Erdoğan’ın 9 Mayıs’ta yapacağı ziyarete hazırlanıyor.
ABD ZİYARETİ ERTELENMELİ Mİ?
Gazeteci olarak bana düşen bu süreci izleyip, ulaştığım doğru bilgileri kamuoyuna iletmek.
İptal edilen ABD ziyareti mi Türkiye için daha yararlı olur, yoksa Erdoğan’ın Beyaz Saray’da Biden ile görüşmesi mi daha yararlı olur?
Biz bu konjonktürü zor yakalarız. Dilerim Erdoğan’ın ABD ziyareti ertelenmez. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Biden’le bir araya gelip Türkiye’nin gündemindeki konuları görüşür.