"19 Mart Sendromu" CHP'yi ilginç bir kurguya yöneltti. 100 yıllık partiye "dışarıdan müdahale edildiği" iddiası üzerine kurulan bu senaryo, her yeni gelişme ile farklı karakter kazandı. İşin esası Mart 2024 seçimlerinden sonra verilen kararda düğümleniyordu. CHP'nin, 47 yıl sonra birinci parti olmasını siyasal fırsata çevirmek isteyenler ile Genel Başkan Özgür Özel'in tezi sert bir şekilde karşı karşıya geldi. Özel, CHP'nin aldığı oyları, seçmenin açtığı kredi olarak tanımladı. Bu desteği kalıcı kılmaya odaklandı. Ona göre, "CHP, yerel yönetimlerde rüştünü ispatlarsa, vatandaşlarda Türkiye'yi yönetebileceği kanaatini de yerleştirebilirdi!" Teorik manada rasyonel duran bu analiz, pratik hayatta beklendiği gibi seyretmedi. Mesele, daha çok CHP'nin içinde idi, görülmek istenmedi. Her şeyden önce CHP'yi, muhafazakâr ve sağ partilerle bir araya getiren, tabanda olmasa bile tavanda ortaklaşma tesis eden Kemal Kılıçdaroğlu'ydu. Evet Kemal Bey'in, genel başkanlığı boyunca yaşattığı seçim başarısızlıkları, cumhurbaşkanlığı seçiminde aday olma ısrarı büyük hesaplaşmayı kaçınılmaz kılıyordu. Lâkin Kılıçdaroğlu'na makul çıkış yolu bırakılmadı. Kabul, o da Kasım 2023'teki kurultayda yine genel başkanlığı hedefledi ve çizdiği portreye uygun bir isme koltuğunu devredene kadar süre istedi. "Bundan sonrasına karışma. Artık abilik yap, kenara çekil" telkini, Kemal Bey'e uymadı! İnadından vazgeçmedi. Oysa kendi eliyle büyüttüğü, İstanbul'dan başka her şeyle ilgilenen Ekrem İmamoğlu, siyasi kariyer plânlamasında bir hayli yol kat etmişti ve gözü kimseyi görecek halde değildi. İmamoğlu, Beylikdüzü Belediye Başkanlığı'ndan itibaren yanında taşıdığı ekibin defolarını, siyasetin finansmanındaki rollerini biliyor, giderek artan bagajını ise oluşturduğu siyasal imajına güvenerek pek de umursamıyordu. Er ya da geç hukuki radara gireceğini, çıkar ağında fire vereceğini tahmin ediyor ama bunun ciddi adli takibata dönüşebileceğine ihtimal vermek istemiyordu. İstanbul'da iki dönem seçim kazanmanın kendisine özel bir misyon yüklediğini düşünüyor, bir tür toplumsal koruma sağladığını varsayıyordu. Öyle ya hiçbir şey eskisi gibi değildi. Bizzat zorladığı ve toplanmasını başardığı kurultayda güç devşirdiğinden, Özgür Özel'i de emanetçi olarak yedeğine aldığından emindi. "Kamuoyu ilgisi, sermayenin sahiplenmesi, alternatif medya katkısı ve genel merkezin bağlılığı" üzerine mükemmel siyasi mimari inşa ettiğini görüyor, aşırı özgüvenle Cumhurbaşkanlığı'na yürüdüğünü hissediyordu.

Eğer hesap vermesi gerekirse B Plânı da hazırdı. "Bana, siyasi ameliyat yapılıyor" propagandası ile bunu da bertaraf edebileceğine bel bağlamıştı. Genel Başkan Özel'in de ancak İmamoğlu çevresinden estirilen rüzgârla yol alabileceğini, yani kendisine sahip çıkmaktan başka seçeneği kalmayacağını da analizine katmıştı.

Nitekim öyle oldu...

İmamoğlu gözaltına alındığında CHP kanadı topyekûn biçimde "bu bir siyasal operasyon" gerekçesine sarıldı. İlk aşamada netice de aldı. Sokaklar ısıtılırken adli soruşturmanın içeriği ve Ekrem beyin riskli tercihleri ile önceleri kimse ilgilenmedi. Dosyanın kapağı açıldığında "gizli tanıklar, duyumlar var, başkaca da bir şey yok!" beyanları birbirini izledi. MASAK Raporu değersizleştirildi. Fakat bu savunma biçimi zamanla zayıfladı. İddiaların ciddiyeti, ortaya saçılan para trafiği belgeleri, tepeden tırnağa kadar sorunlu mali ilişkilere bulaşan belediye ekibine dair somut anlatımlar CHP Genel Merkezi'ni de sendeletti. Yine de iç problemi çözmek yerine, cerahati patlatanların üzerine gidilmekten vazgeçilmedi. Etkin pişmanlıklar, açık itiraflar karşısında söyleyecek söz bulunamayınca, "şüphelilerin iftira attığı" ileri sürüldü. Son düzlükte, 38. Olağan Kurultay'ın yok hükmünde sayılması olasılığına dayalı linç kampanyası başlatıldı. O günden bugüne 19 aydır sergilenen oyunun bozulacağı kaygısı ile eski genel başkan Kılıçdaroğlu'na edilmedik lâf, yapılmadık tehdit bırakılmadı!

Sözün özü...

CHP, kuruluş felsefesine mi sahip çıkacak yoksa iktidara gelme hırsıyla kurumsal kimliği dışında gelişen yanlışları mı sahiplenecek?

Türkiye ise kapsamlı siyasi şeffaflık için adım mı atacak yoksa karşılıklı çekişme içinde tüm siyasetin itibar erozyonunu mu izleyecek?

The "March 19 Syndrome" led the CHP to an interesting scenario. This scenario, which was founded on the claim that there was "external intervention" in the 100-year-old party, gained a different character with each new development. The essence of the matter was tied to the decision made after the March 2024 elections. Those who wanted to turn the CHP's becoming the number one party after 47 years into a political opportunity and the thesis of General Chairman Özgür Özel came face to face harshly. Özel defined the votes that the CHP received as a loan opened by the voters. He focused on making this support permanent. According to him, "If the CHP could prove its maturity in local governments, it could also establish the belief in the citizens that it could govern Türkiye!" This analysis, which seemed rational in theory, did not proceed as expected in practical life. The issue was more within the CHP, and it was not wanted to be seen. First of all, it was Kemal Kılıçdaroğlu who brought the CHP together with the conservative and right-wing parties, and established a common ground at the top, if not at the base. Yes, Kemal Bey's election failures throughout his chairmanship and his insistence on running for the presidency made the great showdown inevitable. However, Kılıçdaroğlu was not left with a reasonable way out. Granted, he also targeted the chairmanship again at the convention in November 2023 and asked for time until he could hand over his seat to a name that fits the portrait he drew. The suggestion of "Don't meddle in what comes after this. Now act like a big brother and step aside" did not suit Kemal Bey! He did not give up his stubbornness. However, Ekrem İmamoğlu, whom he raised with his own hands and who was interested in everything but Istanbul, had come a long way in planning his political career and was not in a position to see anyone. İmamoğlu knew the flaws of the team he carried with him since his Beylikdüzü Mayorship, their role in financing politics, and he did not care much about his ever-increasing baggage, trusting in the political image he had created. He expected that sooner or later he would enter the legal radar and lose his job in the network of interests, but he did not want to consider the possibility that this could turn into serious legal proceedings. He thought that winning two terms in Istanbul gave him a special mission, and assumed that it provided him with a kind of social protection. After all, nothing was the same as before. He was sure that he had gathered power in the congress that he had personally forced and managed to convene, and that he had taken Özgür Özel as his back-up as a trustee. He saw that he had built a perfect political architecture on "public interest, capital's ownership, alternative media contribution and the loyalty of the headquarters", and he felt that he was walking towards the Presidency with extreme self-confidence.

If he had to be held accountable, Plan B was ready. He had hoped that he could eliminate this too with the propaganda that "I am being subjected to political surgery". He had also included in his analysis that Chairman Özel could only move forward with the wind blowing from İmamoğlu's circle, meaning that he would have no choice but to stand up for himself.

And indeed, that's what happened...

When İmamoğlu was taken into custody, the CHP wing embraced the excuse of "this is a political operation" as a whole. It achieved results at the first stage. While the streets were being heated, at first no one was interested in the content of the judicial investigation and Ekrem Bey's risky choices. When the file was opened, the statements "there are secret witnesses, hearsay, nothing else!" followed one another. The MASAK Report was devalued. However, this form of defense weakened over time. The seriousness of the allegations, the money trafficking documents that were revealed, and the concrete explanations about the municipality team that was involved in problematic financial relations from top to bottom also stumbled the CHP Headquarters. Still, instead of solving the internal problem, they did not give up on pursuing those who had caused the festering. When they could not find anything to say in the face of effective repentance and open confessions, it was claimed that "the suspects were slandering". At the last stage, a lynching campaign was started based on the possibility that the 38th Ordinary Congress would be declared null and void. Since that day, no words were left unsaid or threats were made to former party leader Kılıçdaroğlu out of concern that the game that had been staged for 19 months would be spoiled!

The word itself...

Will the CHP embrace its founding philosophy or will it embrace the mistakes that have developed outside of its institutional identity in its ambition to come to power?

Will Turkey take steps towards comprehensive political transparency or will it watch the reputation of all politics erode in mutual conflict?