Bugün, "ekonomi, siyaset ve jeopolitik risklerin" iç içe geçtiği bir çerçeve çizmek, güncel değerlendirme biçimlerine değinmek ve bazı çıkarımlar yapmak istiyorum.

Halihazırda uygulanan ekonomik programın AK Parti'deki kongre, hatta değişim süreci ile yakından ilintili olduğunu söylemek zorundayız. Önceki gün AK Parti milletvekillerine sunum yapan, anlatımları olumlu bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in gayretine dikkati çekelim ama yöneltilen soruların ortak paydasını da ihmal etmeyelim. Bakanın samimi aktarımlarından etkilendiğini gizlemeyen partililerin, ısrarlı bir şekilde ekonomik programın ne zaman halkın günlük yaşamına yansıyacağını sormalarını önemle not edelim. Neden? Çünkü Sn. Şimşek, enflasyon şoku yaşayan ülkelerin ortalama 3.4 yılda fiyat istikrarına ulaştıklarını, Türkiye'nin ise 1.4 yılda enflasyonda düşüş trendini yakaladığını savunuyor. Sıkı para politikasının giderek uzaması karşısında reel sektörden yükselen yakınmaları, durgunluk sinyallerini, gerçekçi kur tartışmalarını ve 2025'te hedef enflasyona endeksli maaş ayarlaması baskısını göğüslemeye çalışıyor. Makro bazda neticelerini veren programın Nisan 2025'e kadar sokakta da karşılık bulması gerekiyor. Zira AK Parti, büyük kongreye iyileşen ekonomik koşularda gitmeyi arzuluyor!

***

Bu vesileyle belirtelim ki... AK Parti bünyesinde muazzam beyin fırtınası sürüyor. Elbette analizlerin, önerilen çözümlerin ve bunları hayata geçirecek kadroların esas alması gereken bir ölçüt var. Lider! AK Parti, 2028 seçimlerine Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'la gireceğini öngörerek strateji geliştirme durumunda. Nitekim... 2014-2016 yılları arasındaki tecrübe de gösterdi ki liderin dışarıdan istikamet vermesi ile bizzat içinde olduğu istikamet arasında belirgin farklar oluşuyor. Bu tarz bir kırılmanın toparlanması zaman aldığı gibi muhalefet de boş durmuyor. İşte o durumda, "Dünün güneşi ile bugünün çamaşırını kurutma" tehlikesi baş gösteriyor. Yani, dünde kalmış gündem ve insan malzemesiyle, çağı ve ötesini inşa etme çelişkisi baş gösteriyor. Maalesef siyasi enerji boşa tüketiliyor! Daha da mühimi... AK Parti'de birçok isim asli işinin hakkını vermek yerine, üzerine vazife olsun olmasın ahkâm kesiyor, bununla da kalmıyor, rakip partilerin metotlarına odaklanmak yerine kendi içinde çekişme yaşıyor!

***

Ve nihayet bölgesel tehditler...

Bu konuyu, iktidar-muhalefet ve muhalif unsurlar bağlamında ele aldığımızda...

Yakın seçim baskısı kalktığı ve konjonktürel başarının motivasyonu sürdüğü için muhalefetin bugünkü halini, 3.5 yıl sonra siyasi hâsılayı kimin toplayacağına dayalı oyunlar gayet iyi özetliyor. Bel altı vuruşlar, troller üzerinden kavga etmeler, belediye rantını paylaşma mücadelesine girişmeler... Malûm manzarayı Cumhurbaşkanı'na ve AK Parti'ye uyarladıkları kendi senaryolarıyla perdelemeyi deniyorlar. Örneğin İsrail'in yayılmacılığının bölgesel savaşa dönüşmesi tehlikesi! Bu ateşin Türkiye sınırlarına yaklaştığı inkâr edilemez gerçek. Veya İran'ın, 1.200 km. öteden balistik füzelerle İsrail'deki askeri üsleri vurabilmesi. Bütün bunlar kadim bir devletin 50-100 yıllık bakış açısı ile tedbir almasını, müteyakkız olmasını gerektiriyor. Muhalefet ise ucuz siyasetle, "İsrail, yarın bize mi saldıracak?" sığlığında bocalıyor. İyice akıl tutulması yaşayan muhalif versiyonlar ise savaş gerçekliğini görmek yerine işi ya seçimlere bağlıyor ya da yeni anayasa iradesini siyaset mühendisliğine indirgeyebiliyor.

Demem o ki... Muhalefetin ajandası net değil. Söylemi iki dilli. Algı yönetimi şimdilik canlı.

Tam da bu nedenle... Önce kendisine ve yakın tehditlere bakması, aynı anda milletin duyarlılığını içselleştirmesi, sonra bünyesel değişimini başarıp meramını halka açıkça anlatması gereken AK Parti kimliği karşımıza çıkıyor.

Gün, bekleyip görme değil, görünür gerçekle geleceği okuma, proaktif olma günü!

Today, I would like to draw a framework in which "economic, political and geopolitical risks" are intertwined, touch upon current evaluation methods and make some inferences.

We have to say that the economic program currently being implemented is closely related to the congress and even the change process in the AK Party. Let's draw attention to the efforts of Treasury and Finance Minister Mehmet Şimşek, who made a presentation to the AK Party deputies the other day and whose explanations were found positive, but let's not neglect the common denominator of the questions asked. Let's note with importance that party members, who do not hide that they are impressed by the sincere statements of the minister, insistently ask when the economic program will be reflected in the daily lives of the people. Why? Because Mr. Şimşek argues that countries experiencing inflation shock achieve price stability in an average of 3.4 years, while Turkey catches a downward trend in inflation in 1.4 years. In the face of the increasing extension of the tight monetary policy, he is trying to overcome the complaints rising from the real sector, signals of stagnation, realistic exchange rate discussions and the pressure to adjust the salary indexed to the target inflation in 2025. The program, which has yielded results on a macro basis, should also find a response on the streets by April 2025. Because the AK Party wants to go to the big congress under improving economic conditions!

***

On this occasion, let us state that... There is a tremendous brainstorming going on within the AK Party. Of course, there is a criterion that the analyses, proposed solutions and the cadres that will implement them should be based on. Leader! The AK Party is in a position to develop a strategy, anticipating that it will enter the 2028 elections with President Tayyip Erdoğan. Indeed... The experience between the years 2014-2016 has also shown that there are significant differences between the direction given by the leader from the outside and the direction he is personally involved in. Just as it takes time for such a rupture to heal, the opposition does not sit idle either. In that case, the danger of "drying today's laundry with yesterday's sun" arises. In other words, the contradiction of building the era and beyond with yesterday's agenda and human material emerges. Unfortunately, political energy is being wasted! What is more important is that many names in the AK Party, instead of doing their real job, are making judgments regardless of whether it is their duty or not, and not only that, they are having conflicts within themselves instead of focusing on the methods of rival parties!

***

And finally regional threats...

When we consider this issue in the context of the government-opposition and opposition elements...

Since the pressure of close elections has been lifted and the motivation of conjunctural success continues, the current state of the opposition is very well summarized by the games based on who will collect the political revenue after 3.5 years. Below-the-belt hits, fights over trolls, struggles to share the municipality's rent... They are trying to conceal the known picture with their own scenarios adapted to the President and the AK Party. For example, the danger of Israel's expansionism turning into a regional war! The undeniable fact that this fire is approaching the borders of Turkey. Or Iran's ability to hit military bases in Israel with ballistic missiles from 1,200 km away. All of these require an ancient state to take precautions and be vigilant with a 50-100-year perspective. The opposition, on the other hand, flounders in the shallowness of "Will Israel attack us tomorrow?" with cheap politics. The opposition versions, which are completely deranged, instead of seeing the reality of war, either attribute the matter to elections or reduce the will for a new constitution to political engineering.

What I mean is... The opposition's agenda is not clear. Its discourse is bilingual. Perception management is alive for now.

For this very reason... The AK Party identity appears before us as it must first look at itself and the immediate threats, simultaneously internalize the nation's sensitivity, and then achieve its structural change and clearly explain its intentions to the public.

The day is not to wait and see, but to read the future with visible reality and be proactive!