Avrupa’nın ABD’den farklı ama tamamen bağımsız olmayan savunma ve güvenlik arayışı yeni değildir. Daha sonra ölüme terk edilen Batı Avrupa Birliği bunun en somut örneğidir. (Tam üyeliğin AB üyeliğine bağlandığı anlaşma için ortak üye olma konusunda Londra’da müzakereleri yürüttüm. Sonunda C.Başkanı Demirel ortak üyeliği kabul etmemişti.)

Ama en önemli gelişme Fransa C.Başkanı de Gaulle’ün 1966 yılında Nato’yu Paris’den çıkarması ile yaşandı. De Gaulle Amerika’ya güvenmiyordu. Bu, zamanın ABD Başkanı Johnson’u çok kızdırdı ve Amerikan halkından Paris’e gitmemeleri, Fransız şampanyası içmemeleri ve Fransız parfümü kullanmamaları tavsiyesinde bulundu. Amerikalılar buna genelde uydu. (Amerika’da şarap üretimi bu tarihlerde hız kazandı.)

Avrupa Birliği içinde Avrupa’ya has bir savunma politikası fikri birlik içinde çeşitli çalışmalara yol açtı. Amerikalılar, Nato’ya paralel bir savunma politikasından, Nato’yu zayıflatacağı endişesi ile hoşlanmamışlardır. Amerika’nın Avrupa’dan şikayeti Avrupalı Nato’luların savunma için yeterli bütçeyi ayırmamaları oldu. Geçmişte bütçeyi daha çok sosyal alana harcayan Avrupalı Nato üyelerine ABD’nin eleştirilerinde bir ölçüde haklılık payı vardı.

2016 yılında Nato Genel Sekreteri, AB Komisyon Başkanı, AB Konsey Başkanı NATO-AB stratejik ortaklığı deklarasyonunu imzaladılar.

Avrupa’nın kendine has savunma politikası olması fikrini hep Fransa savunmuş; ABD’ye bağımlı İngiltere ise fren rolünü benimsemiştir.

Fransa Cumhurbaşkanı Macron 2017 yılında Avrupa Müdahale İnisyatifi’nden bahsetti. Hedef ABD’nin müdahale etmediği yerlerde Avrupa’nın devreye girmesiydi.

Ama Avrupa’daki son arayışlar Trump’ın Nato karşıtı beyanları ve Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısından sonra arttı. Trump’ın Putin’i bir NATO üyesine saldırmasını teşvik yolundaki küstah beyanatı ile zirveye ulaştı.

Macron da 2019 yılında Nato’nun beyin ölümünde olduğunu beyanla birçok lideri şaşırtmıştı. Bunu belki de Nato’yu canlandırmak için söylemiş olabilir. Canlandırma işini Ukrayna’ya saldıran Putin yaptı!

Macron’un Avrupa’nın Ukrayna’ya asker gönderme ihtimali yolundaki beyanlarına bazı NATO’lu ülkeler karşı çıktı. Putin nükleer silah kullanabileceğini söylediğine göre Macron’un beyanı yadırganmamalı.

Ancak, Macron’un kısa bir süre önce geçenlerde Nisan ayında Sorbonne üniversitesindeki konuşmasında Avrupa harekete geçmezse hem AB hem Avrupa ölebilir ifadesi, her ne kadar Avrupa Parlamento seçimleri için yapıldığı söylense de önemlidir. Zaten Avrupa ülkeleri Ukrayna savaşı dolayısıyla Ukrayna’ya askeri ve ekonomik yardımı arttırdı ve savunma bütçesini yükseltti. Ancak, Macron’un beyanatından bunun yeterli görülmediği anlaşılıyor. Fransa Cumhurbaşkanı’nın bu sert ifadelerini Avrupa halklarını uyandırma amaçlı olarak düşünmek gerekir.

Macron, ABD-Çin rekabeti yüzünden kuralların değiştiğini  ve Avrupa kıtasının ölümcül bir durumla karşılaşabileceğini söyledi. (Bazı Avrupa ülkelerinin ABD’nin Çin politikasından endişe duydukları biliniyor.) Kısacası Macron AB’nin her alanda harekete geçmesini amaçlıyor.

Macron belki de Rusya, Çin, İran ve Kuzey Kore arasında artan işbirliğinin tehlikesine de işaret etmek istedi. İkinci Dünya Harbi öncesi “mihver” oluşumunu hatırlatmış olabilir.

Avrupalı Nato üyeleri daima bir ikilemle karşılaşmışlardır; Nato’ya paralel bir savunma örgütü ABD’yi Avrupa savunmasından uzaklaştırabilir ve bu da çatışma durumunda NATO’nun meşhur güvenlik maddesi olan 5’inci maddeyi işlevsiz bırakabilir. Macron, AB’nin de daha gayret etmesini istiyor; ekonomi, ticaret ve savunma…

Bu nedenle, Avrupalı Nato ülkeleri için silah sanayiinde entegrasyona gitmek ve zaman zaman aralarında askeri manevra yaparak uyum mekanizmasını daha ileri götürmek, Amerika’daki içe dönme eğilimleri de dikkate alınırsa, şimdilik akla gelen “en zararsız” yol gibi görünüyor bana. Ancak, Trump’ın yeniden Başkan seçilmesi halinde yeni arayışlar ortaya çıkabilir.

Rusya’yı Avrupa’nın güvenlik sorununun dışında tutmak kolay değil. Ukrayna-Rusya harbinin bitişinden sonra, duruma göre, Rusya ile sağlam ve geniş kapsamlı bir güvenlik antlaşması ve derin bir güven arttırıcı önlemler gerekebilir.

Europe's quest for defense and security, which is different from the USA but not completely independent, is not new. The Western European Union, which was later left to die, is the most concrete example of this. (I carried out negotiations in London on becoming an associate member for the agreement linking full membership to EU membership. In the end, President Demirel did not accept associate membership.)

But the most important development occurred when French President de Gaulle expelled Nato from Paris in 1966. De Gaulle did not trust America. This made then-US President Johnson very angry, and he advised the American people not to go to Paris, not to drink French champagne, and not to wear French perfume. Americans generally complied with this. (Wine production in America accelerated around this time.)

The idea of ​​a uniquely European defense policy within the European Union has led to various studies within the union. Americans did not like a defense policy parallel to Nato, with the concern that it would weaken Nato. America's complaint against Europe was that European NATO members did not allocate enough budget for defense. In the past, there was some truth in the US's criticism of European Nato members who spent more of their budget on social areas.

In 2016, Nato Secretary General, EU Commission President, EU Council President signed the NATO-EU strategic partnership declaration.

France has always advocated the idea of ​​Europe having its own defense policy; England, which is dependent on the USA, has adopted the brake role.

French President Macron talked about the European Intervention Initiative in 2017. The goal was for Europe to intervene in places where the USA did not intervene.

But the latest searches in Europe increased after Trump's anti-Nato statements and Russia's attack on Ukraine. It culminated in Trump's brazen statement encouraging Putin to attack a NATO member.

Macron also surprised many leaders in 2019 by declaring that Nato was brain dead. He may have said this to revive NATO. Putin, who attacked Ukraine, did the animation!

Some NATO countries opposed Macron's statements about the possibility of Europe sending troops to Ukraine. Since Putin said that he could use nuclear weapons, Macron's statement should not be considered strange.

However, Macron's recent statement in his speech at the Sorbonne University in April that if Europe does not take action, both the EU and Europe may die is important, even though it is said to have been made for the European Parliament elections. European countries have already increased military and economic aid to Ukraine and increased the defense budget due to the Ukrainian war. However, it is understood from Macron's statement that this is not considered sufficient. These harsh statements by the French President should be considered as an attempt to awaken the European people.

Macron said that the rules have changed due to the US-China competition and the European continent may face a deadly situation. (It is known that some European countries are concerned about the US's China policy.) In short, Macron aims to get the EU to take action in every field.

Perhaps Macron also wanted to point out the danger of increased cooperation between Russia, China, Iran and North Korea. It may have reminded us of the "axis" formation before the Second World War.

European Nato members have always faced a dilemma; A defense organization parallel to NATO could distract the United States from European defense, which could render NATO's famous security clause, Article 5, inoperative in the event of conflict. Macron also wants the EU to work harder; economy, trade and defense…

For this reason, for European Nato countries, integrating in the arms industry and taking the harmony mechanism further by conducting military maneuvers between them from time to time seems to me to be the "most harmless" way that comes to mind for now, considering the inward turning tendencies in America. However, new searches may arise if Trump is re-elected as President.

It is not easy to keep Russia out of Europe's security problem. After the end of the Ukrainian-Russian war, depending on the situation, a solid and comprehensive security agreement with Russia and deep confidence-building measures may be required.