Bahçeli, yeni Anayasa talebinin Erdoğan’ın başta kalması talebine bağlarken, İmamoğlu kayyum uygulamalarıyla Türkiye’de seçme ve seçilme hürriyetinin kalmadığı iddiasında. Soru şu: DEM Erdoğan’ı yeniden başkan yaptıracak mı? (Foto: ANKA)MHP lideri Devlet Bahçeli 5 Kasım günü TBMM Grup konuşmasında baklayı ağzından çıkardı.

Tiyatroda realizmin öncüsü Anton Çehov’un meşhur sözüdür: “İlk perdede duvarda asılı bir tüfek varsa, ikinci ya da üçüncü perdede o tüfek patlamalıdır” der.Bahçeli’nin konuşmasındaki çözüm önerisi ile Çehov’un sözü arasındaki ilişkiyi en sona bırakalım.Bahçeli kürsüye çıkana kadar kayyım kararıyla herkes çıktan sürecin bitişini ilan etmişti.

Nasıl can sıkıcı bir ülke haline geldi burası… Meğer günlerdir bir tiyatro seyrediyormuşuz da haberimiz yokmuş. Önce MHP lideri Devlet Bahçeli, ‘terörist başı’ olarak tanımladığı Öcalan’ı Meclis’e çağırdı ve dedi ki: “Tecridi kaldırılsın ve çıksın TBMM'de DEM grup toplantısında konuşsun ve terörü bitirdiğini açıkça ilan etsin.

California ve Texas “Batı Güçleri” birliğini ilan edip Amerika Birleşik Devletleri’nden ayrıldılar. Diğer eyaletler de ayrılma sırasına girdiler. Anayasa’yı çiğneyerek üçüncü kez göreve gelen başkan, ayaklanmaları en hızlı ve en sert şekilde bastıracağının sözünü verdi. Amerikan ordusunun bütün güçlerini seferber ederek sivil halk üzerine SİHA’ları salmaktan imtina edilmedi.

Devlet Bahçeli’nin son bir aydır topluma verdiği mesaj, “Gelin bu işi çözelim” doğrultusundaydı. “Terör sıfırlanmıştır, şimdi birlikte çorbamızı kaynatıp içebiliriz” diyordu.Bahçeli böyle dediğine göre “Türkiye, Kürt meselesinin çözümü noktasında belli bir eşiği atlamıştır” yorumu yapılıyordu. Velhasılı kelam, yumuşak, sakin bir ortam içine girmiştik.

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli grup toplantısında ikinci kez aynı cümleleri kullandı. Abdullah Öcalan’a yönelik “İhanet ve bölücülüğün çıkmaz sokak olduğunu söyleyecekse DEM Grubu’na gelsin, umut hakkından istifade etsin” dedi. Aynı konuşmada kullandığı üç bölümün altını çizmek gerekiyor. Birincisi, eğer enflasyon canavarına kesif bir darbe indirilirse, Türkiye siyasi ve ekonomik istikrarın zirvesine çıkarsa Cumhurbaşkanımız Tayyip Erdoğan’ın bir kez daha seçilmesi doğal ve doğru bir tercih değil midir? Bu kapsamda lazım gelen anayasal düzenlemeyi yapmak önümüzdeki görevler arasında olmayacak mıdır?MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip ErdoğanDoğal olarak herkesin düz bir okumayla ilk aklına gelen; Bahçeli’nin Erdoğan’ı yeniden seçtirmek için Öcalan ile ilgili cümleleri sarf ettiği, yeni süreç arayışının anayasa değişikliği ile iktidarı kalıcı hale getirmek olduğu şeklindeydi.

Amerikalı olsam benim tercihim de Kamala Harris olurduKamala Harris-Donald TrumpSekiz yıl geçmiş.Donald Trump'ın ABD'ye başkan seçildiği9 Kasım 2016 tarihindeNew York'tan T24'e şu başlığı taşıyanbir yazı göndermiştim.Trump: Hem Amerikahem dünya içinkorkunç bir Başkan!Yazım şöyle başlıyordu:Televizyonda penisinin boyunu konuşan.

“Kayyım” veya “kayyum” sözcüklerini, ben ilk, 1949 yılında, siyasal bilgiler fakültesinin birinci sınıfında işittim. Bize orada, iktisat ve diplomasiyle birlikte, hukuk dersleri de okuturlardı.Konunun ilk sorunu, sözcüğün nasıl yazılıp okunacağıydı. “Kayyım” mı diyecektik, “kayyum” mu?Öğrendiğime göre, ikisi de kullanılabilirdi.

MHP lideri, dünkü grup konuşmasında şaşırtmaya devam etti.Hem DEM'e uzattığı eli geri çekmedi hem de Öcalan'ı Meclis'te konuşturma teklifinde ısrar etti.Peki...Kayyum atamalarıyla hava sertleşmiş, CHP'nin normalleşme ve DEM'in müzakere beklentisi hayal kırıklığıyla sonuçlanmışken Bahçeli ne yapmak istemektedir?CHP'ye karşı haşindi ama DEM'e karşı yapıcı bir dil kullandı.

3 gün önce, 2 Kasım Cumartesi günü, Beyrut Limanı'na bir yük gemisi yanaştı.5 bin 500 ton kapasiteli bir gemiydi bu.Biz iç politikada “yeni açılımın” artık absürdite sınırını geçen dalgalanmaları ile uğraşırken, Türkiye’nin dış politika ve istihbarattan sorumlu kişi ve bölümleri, geçen şubat ayından beri perde arkasında, sonu felaketle bitecek bir gelişmeyi önlemenin mücadelesini veriyordu.

İstanbul-Bişkek arasında uçakta Türk gazetecilerin konuştuğu tek konu kayyum atamaları ve Bahçeli’nin çağrısıydı.BAHÇELİ’DEN İKİNCİ ÇAĞRIHep Meclis’te grup toplantısını izledim diye yazarım, bu kez Bişkek’te MHP grubunu izledim.Çünkü Bahçeli’nin ne diyeceğini, nerede duracağını merak ediyordum.Bahçeli, “Ağırlaştırılmış müebbete çarptırılan teröristbaşı ‘terörün bittiğini, PKK’nın lağvedildiğini, ihanet ve bölücülüğün çıkmaz sokak olduğunu’ söyleyecekse DEM grubuna gelsin bunları söylesin; umut hakkından da istifade etsin.

Gelgelelim seçim sonucunun bu saatlerde kesinleşmesi güç görünüyor.Seçimin bütün anketleri tersyüz edecek şekilde, majör bir farkla iki adaydan biri lehine süratle sonuçlanması ihtimali tümden dışlanmasa da, oy sayımının bir süre çekişmeli bir şekilde gitmesi muhtemel bir durumdur.Bunun temel bir nedeni, iki aday arasındaki yarışın ABD tarihinde nadir görülen bir şekilde çok yakın bir şekilde seyretmiş olmasıdır.

Memleket sakindi, sakindi ama huzursuzdu. İnsanlar evine ekmek götürmenin derdine düşmüştü. İnsanlar açtı, insanlar yoksuldu… Yoksulluk AKP sayesinde mukarrerat olmuştu. Yazgı diyelim. Camilerde yoksulluk böyle kutsandı. Cennete giden yolun kapısı olarak gösterildi.Bir ekmeğe bir soğana muhtaçsan cennet senindir denildi…Bunu diyen iktidar iktidarın ahtapot kolları lüks yaşamlarından taviz vermedi.

İktidar, DEM Parti ve CHP üzerinden bir “beka sorunu” yaratma politikası izliyor.MHP Lideri Devlet Bahçeli, bir yandan “Öcalan gelsin, Meclis’te konuşsun, örgütün lağvedildiğini açıklasın” çağrısını yinelerken diğer yandan belediyelere kayyım atama uygulaması devam ediyor.Bu politikayla DEM Parti’ye verilen mesaj şöyle özetlenebilir:“Ya Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yeniden seçilmesi için anayasa değişikliğine destek olursunuz ya da kayyım atamaya devam ederiz.

Adalet ve Kalkınma Partisi’nin ya da Adalet ve Kalkınma Partisi liderinin 2. Kürt Çalımı da hüsranla sona erdi.İlk açılım biraz uzun sürmüş, PKK ülkenin önemli bir bölümünde hakimiyet kurmuştu.O dönemde yapılan uyarılar AKP tarafından çok ciddiye alınmamış, konu Dolmabahçe Mutabakatı’na kadar gelmişti.AKP, PKK’nın doğu ve güneydoğuda hakimiyet kurmasından, neredeyse güvenlik ve adalet hizmetlerine ortak olmasından rahatsız olmamıştı ama bunun sandık sonuçlarına yansıyıp, 2015 seçimlerinde AKP’nin ilk kez çoğunluğu alamamasına neden olmasından rahatsız oldu ve açılımı bitirdi.

There’s a lot of Trump-Erdoğan comparisons out there. Most are from the liberal perspective, and talk about the similarities between the two men. There’s pieces in the Washington Post in 2018, the FT in 2017 and 2024, the Independent in 2020, the Chicago Sun-Times in 2023, as well as many academic articles and talks.There is a weird mind meld between the bases of the two men.

ABD’nin 47’inci Başkanı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çalışacağı 5’inci ABD Başkanı olacak. Trump ya da Harris’in Türkiye için ne fark edeceğiyse henüz meçhul.ABD’nin seçeceği 47’inci Başkan, Türkiye’nin 12 Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın çalışacağı 5’inci Başkan olacak.AK Parti 2001’de kurulduğunda George W. Bush Beyaz Saray’a yerleşeli 8 ay olmuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan bir süredir “iç cephe” kavramını kullanıyor. 30 Ağustos konuşmasında bu vurgu vardı. New York’ta Türk Evi’ndeki konuşmasında aynı vurguyu yaptı.1 Ekim’de yasama yılını açış konuşmasında ve 29 Ekim Cumhuriyet bayramı konuşmasında “iç cephe” vurgusunu sürdürdü.Konuşmaları, kendi ifadeleriyle, fitne girişimleri karsısında “iç cepheyi sağlam tutmak” ve “şer odakları, biz oldukça emellerine ulaşamayacak” şeklinde özetlenebilir.

Hangi “Devlet”in pek bilmiyoruz ama bu işleri bir “Devlet”in aklının devreye soktuğu belli.Bir “Devlet”in, Öcalan’ı Meclis’teki DEM kürsüsüne çağırıp konuşturmak istediği açık. O teklif, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a göre “Tarihi fırsat penceresi”, belki kimilerimizin okumasına göre “Barış umudu.”Esenyurt gerilimi sürerken ardından Mardin, Batman, Halfeti (Urfa ilçesi)’ye kayyım atanması, bu arada Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer’in tutuklanması da bir “Devlet aklı”nın icrası…Hangi “Devlet aklı”nı tercih ederdiniz?Havuçlusunu mu sopalısını mı?Hani Ekrem İmamoğlu Esenyurt Meydanı’nda soruyordu ya: Bir elin barışa açılıyor peki öteki elinde ne var? “Sopa mı?” driye de soruyordu da Cumhurbaşkanı Erdoğan “Bana ‘eli sopalı’ demek istedin, hakaret ettin” gerekçesiyle dava açmıştı.

Mardin Belediye Başkanı Ahmet Türk CHP’yi ziyareti sırasında CHP lideri Özgür Özel ve CHP Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu ile görülüyor. (Foto: CHP)İçişleri Bakanlığı 4 Kasım sabahı Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Türk’ü, Batman Belediye başkanı Gülistan Sönük’ü ve Şanlıurfa, Halfeti Belediye Başkanı Mehmet Karayılan’ı görevden alarak yerlerine kayyum atadı.

Ahmet Türk’ün kaç kez Mardin’e belediye başkanı seçilip kaç kez yerini kayyuma bıraktığını anlamak için Wikipedia’ya başvurduğumda, siyasete atıldığı ilk günden bu güne içinde yer aldığı partilerin listesi karşıma çıktı.İlginç listeyi sunuyorum:Demokratik Parti (1973-1974)Cumhuriyet Halk Partisi (1974-1980)Sosyal Demokrat Halkçı Parti (1987-1989)Halkın Emek Partisi (1990-1993)Demokrasi Partisi (1993-1994)Halkın Demokrasi Partisi (1994-2003)Demokratik Halk Partisi (2003-2005)Demokratik Toplum Partisi (2005-2009)Halkların Demokratik Partisi (2014-2023)Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (2023-günümüz)Ülkemizdeki siyasi ortamı bilmeyen biri “Amma çok parti değiştirmiş” diye düşünüp, Türk’ü de siyasi tarihimize ‘fırıldak’ sıfatıyla geçmişlerden biri sanabilir.

Türkiye, haftaya Mardin, Batman ve Halfeti belediyelerine kayyım atadığı haberiyle uyandı. İktidar, sekiz yıl önce Demirtaş ve Yüksekdağ’ı gözaltına aldığı günde, bu kez de DEM Parti’nin bir büyükşehir, bir il ve bir ilçe belediyesine yeniden el koydu. On gün önce Urfa’da AK Partili ve DEM Partili iki ailenin kan davasına son verilmesinde kilit bir rol oynayan ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ileaynı karede yer alan Ahmet Türk, üçüncü kez kayyım zulmüne maruz kaldı ve bir dünya rekoruna imza attı, elbette kendi isteği dışında.

Sabahın köründe Ayşem uyandırdı:      - Kalk kalk! Mardin'e, Batman'a,        Halfeti'ye kayyım atandı.Esenyurt'tan sonra şimdi de Mardin'e...Hemen cep telefonumu açtım,Ahmet Türk'ü aradım.Sesi hüzünlüydü:       - N'apalım Hasan Cemal,       alıştık artık.

Anlı, şanlı bir tören. Dualar okunarak başlıyor, “barış yemeği” ile sona eriyor. “Barış ve barış ve barış” sözleri tören boyunca herkesin dilinde. Dünya görüşü, partisi, görevi ne olursa olsun, “eller birbirine dostlukta” kavuşuyor.Bir hafta önce Şanlıurfa Eyyübiye ilçesi. O “barış töreninde...”Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, AKP’li Meclis Başkan Vekili Bekir Bozdağ, DEM’li Meclis Başkan Vekili Sırrı Süreyya Önder, Mardin ve Şanlıurfa milletvekilleri, Şanlıurfa Valisi.

Seçilmişten seçilmişe fark var ülkemizde.Seçilmiş bir milletvekilini, suç üstü yakalamadıkça, bırakın tutuklamayı soruşturamazsınız bile.Diyelim ki cinayet işledi bir milletvekili ve suç üstü yakalandı. Onu tutuklasanız bile o mahkum olup cezası kesinleşene kadar milletvekili sıfatını taşımaya devam eder.Buna karşılık seçilmiş, hatta çoğu zaman o milletvekilinden çok daha fazla oy alarak seçilmiş bir belediye başkanının o sıfatını sona erdirmeye, onun belirli suçlardan tutuklanması, hatta hakkında dava açılması yeterlidir.

2019 yılı Ağustos ayı. Mardin’e kayyım atanmış ikinci kez. Ahmet Türk aralarında benim de olduğum bir gruba şöyle konuşuyor:“1973 yılından beri aktif siyasetin içindeyim. Barış konusunda, demokratik gelecek konusunda hiçbir zaman olumsuz olmadım. Bugün de çok sancılı bir sürecin içindeyiz. Demokrasiye inananlar ciddi ve ortak bir tavır ortaya koymalı.

Esenyurt’a iktidarın el konması ve arkasından Mardin, Van ve Batman’a kayyumların atanmasının sırrı, Bahçeli’nin Apo sevgisini açıkladığı konuşmasında gizli.Seçimlere kadar yürürlüğe konacak iktidarın Kürt politikasının bu çizgisini Erdoğan’ın onayıyla Bahçeli açıklamıştı: Apo PKK’yi feshettim çağrısı yapacak ve kendisine Meclis’in kapıları hatta özgürlük kapısı açılacaktı.

Gerçekten deliler evi.Bir tür sürreel bilgisayar oyunu, dışardan izleyenler için bir Komedi Club.Daha birkaç hafta önce iktidarın küçük ama cabbar milliyetçi ortağı MHP “Barış süreci başlasın” diyor, terör örgütü lideri Öcalan’ın serbest bırakılmasını talep ediyor, TBMM’de konuşma yapmaya davet ediyor.İktidarın büyük ama siyaseten güç kaybetmiş ortağı bu fikre destek verdiğini söylüyor, Cumhurbaşkanı teklifin sahibi Bahçeli için “Neylerse güzel eyler” kabilinden bir şeyler mırıldanıyor.

AKP daha doğrusu Erdoğan asgari vesayeti bitireceğim, bürokratik vesayete son vereceğim, konuşan Türkiye’yi kuracağım diye 22 yıl önce iktidara geldi…22 yıl boyunca askeri vesayeti yok etmek uğruna ülkeyi Fethullahçı vesayete teslim etti. Fethullahçı vesayet yargıyı da orduyu da hallaç pamuğu gibi attı…Fethullah terör örgütü 2007/2016 arası Türkiye’yi dilediği gibi yönetti.

Temmuz ayında Bretton Woods’u (BW) yad ettikten sonra, bir değerli dostum, önemli bir Hazineci aradı. “Devamı gelmeyecek mi” diye sordu, görev vermiş oldu. Deneyeceğim. Hacmi birkaç yazı alabilir. İktisat, maliye, finans alanı dışındaki okurları ürkütmeden yazmaya çalışacağım. Söz.HER ŞEY ELBETTE SERMAYEYEBW Amerika’nın dünyayı kapitalizmle yönetmek üzere hazırlanmış ilk strateji belgesiydi.

Bu hafta Cumhuriyet’imizin 101’inci yılını kutladık. Kutlama haftasında yine “açılım” tartışmaları sürdü. Doğal da, çünkü Kürt meselesi Türkiye’nin bir türlü çözemediği, çözmediği kadim bir mesele. Her ne kadar iktidar sözcüleri ısrarla açılımı “terör” ve PKK’nın silah bırakması hedefiyle çerçeveliyor olsa da herkes biliyor ki terörden öte bir mesele konuşuyoruz.

İmamoğlu’nun İstanbul Maratonu sırasındaki “Hak, hukuk, adalet” temennisi akla Kılıçdaroğlu’nun Adalet Yürüyüşünü getirdi. CHP, Esenyurt mitingiyle bir ivme yakalamış olabilir, ancak bunu koruyamazsa sonu Adalet Yürüyüşü sonrasindeki durağanlığa dönüşebilir. (Foto: İBB)Karl Marx’ın meşhur sözüdür: tarihte olaylar ilkinde trajedi, ikincisinde komedi olarak tekrarlanır.

Beyoğlu Kaymakımı'yken özel vekalet onayıyla İstanbul Vali Yardımcılığı’na terfi ettirilen Can Paksoy 31 Ekim'de Ahmet Özer'in yerine kayyım atandıCumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum’a göre Esenyurt Belediye Başkanı’nın tutuklanmasını ve yerine kayyım atanmasını protesto eden CHP’liler, bu olayı “kendi siyasi ve kişisel ajandaları” için istismar ediyorlarmış.

Tam Bülent Arınç’la konuşulacak bir siyasi gündemin içinde olduğumuzu düşünmek için çok sebebimiz var. En önemlisi ise kuşkusuz, kendisinin kilit aktörleri arasında yer aldığı 2013’teki ‘çözüm süreci’nin bir başka versiyonunun yavaştan ısıtıldığına dönük emareler. Nitekim Arınç, henüz Devlet Bahçeli’nin DEM’lilerle el sıkışma aşamasında olduğu günlerde, meslektaşım İrfan Aktan’a verdiği söyleşide yeni bir sürece ihtiyaç olduğunu ancak altının doldurulması gerektiğini söylemişti.

Dicle Toplumsal Araştırmalar Merkezi, Diyarbakır Siyasal ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü, Kurdish Studies Center…Bunlar Diyarbakır merkezli düşünce kuruluşları. Muhtemelen Diyarbakır; İstanbul ve Ankara’dan sonra en çok düşünce kuruluşunun olduğu şehir.Aynı zamanda en fazla konferans, panel, sempozyumun yapıldığı da şehir.

Diyelim yeni anayasa yapılacak…Diyelim Kürt meselesinde çözüm için hamle edilecek…Diyelim yeni yargı reformu düşünülüyor…Diyelim dış politikada dost aranıyor…Diyelim halen yürütülmekte olan ekonomik programın başarılı olması umuluyor…Herhangi birinin gerçekleşebilmesi için önce ve muhakkak, demokratik ortamın iyileşmesi lazımdır.

Bir suç olabilmesi için suçluya, suçu işleyen kişilere gereksinim vardı. Siz seçildiniz. Siz cezaevinde bizim adımıza, vekaleten yatıyorsunuz...Sevgili İçeridekiler,Sizin neden içeride, bizim neden dışarıda olduğumuzu bilmiyorum. Ancak dışarısı da baskı, şiddet, hukuksuzluk yüzünden bir açık hava cezaevini andırdığından “içerisi” ile “dışarısı” arasındaki fark oldukça azalmış durumda.

Dünya 5 Kasım’da yapılacak ABD seçimlerine odaklandı. Bu seçimler, içinde Türkiye’nin de olduğu pek çok ülkenin, genel olarak Ortadoğu’nun geleceğine yön verecek. Ankara, bir yandan seçimlerin getireceği politik senaryolara hazırlanırken bir yandan İstanbul’daki Esenyurt Belediyesi’ne kayyım atanmasına varan pratiklere imza attı.

ABD’de 5 Kasım’da küresel köyün ‘kelle kesen kör Hasan’ı seçilecek. Kötülüğün iki tonundan biri dünyanın başına musallat kesilecek; azgın sermayenin kendine biçtiği rolü oynayacak.Seçmenlerin bir kısmı için Gazze’deki soykırımın destekçisi Demokrat Kamala Harris ile İsrail’in soykırımı kısa sürede tamamlayamamasına hayıflanan Cumhuriyetçi Donald Trump arasında kalmak çok acımasız bir durum.

Özgür Özel ve arkadaşları 6-7 ay önce Saray’ın hep başvurduğu siyaseti aşırı kamplaştırma ve ötekileştirme politikasını “boşa çıkararak” tüm partilerin birbiriyle normal ilişkiler içinde olduğu bir siyasi ortamın CHP’ye oy kazandıracağına karar verdiler. Böyle bir ortamda CHP’nin sesini AKP ve ötesine daha iyi duyurabileceği ve desteğini artıracağı beklentisi umuduyla.

Günlerdir MHP lideri Devlet Bahçeli’nin, Öcalan’ı Meclis’e davet etmesiyle başlayan bir çözüm muhabbetini tartışıyoruz. Doğal olarak, Türkiye’nin neredeyse yüz yıllık bir problemi olan Kürt meselesinin çözümü konusunda atılacak her adıma pozitif yaklaşmak durumundayız.Genel olarak toplumun önemli bir kesimi de Bahçeli’nin bu adımına umutla baktı ve muhtemel bir çözüme kredi açtı.

Türkiye artık makul cümleler, aklı başında izahlarla anlatılabilecek bir ülke olmaktan çıktı.Bu kafa ile 100 yıl sonra hâlâ var olmayı başaracaksa eğer 100 yıl sonraki torunlarımız bu dönemi anlamakta ve anlatmakta epey bir zorlanacaklar.Büyükannelerinin, dedelerinin yaşamış olduğu dönemi bir tür tımarhane devri olarak anlamlandırabilecekler.